Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) είναι ίσως ο πιο συχνος ιός που μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής.
Παρόλο που παρατηρείται πολύ συχνότερα στις γυναίκες και συσχετίζεται τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, οι άνδρες μπορούν επίσης να προσβληθούν και να εμφανίσουν σοβαρές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των κονδυλωμάτων και σπανιότερα, διαφόρων μορφών καρκίνου.
Ο HPV μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής – κολπικής, πρωκτικής και στοματικής. Η χρήση προφυλακτικού μειώνει τον κίνδυνο μετάδοδης, αλλά δεν τον εξαλείφει καθώς ο ιός μεταδίδεται ιδιαίτερα εύκολα με την τριβή του δέρματος που δεν καλύπτεται απο το προφυλακτικό κατα τις σεξουαλικές επαφές.
Συμπτώματα HPV στους άνδρες
Στους περισσότερους άνδρες, ο HPV δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα και υποχωρεί μόνος του. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθούν:
1. Ορατά Συμπτώματα
● Κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων: Μαλακές, ανώδυνες προεξοχές στο πέος, στο όσχεο, στον πρωκτό ή γύρω από αυτά τα σημεία , τα οποία συσχετίζονται με τα στελέχη του ιού 6 και 11 σε ποσοστό 90%. Μπορεί να είναι μεμονωμένα ή πολλαπλά, μικρά ή μεγαλύτερα. Σε περιπτώσεις μακροχρόνιας αμέλειας, τα κονδυλώματα μπορεί να αυξηθούν σημαντικά σε μέγεθος και αριθμό.

Νάσος Ιωαννίδης MD, MSc | Ουρολόγος – Ανδρολόγος | Λαγκαδάς & Θεσσαλονίκη
https://www.urologosioannidis.gr
https://www.facebook.com/ioannidis.urologos
2. Λανθάνουσες/Σοβαρότερες Καταστάσεις
● Καρκίνος πέους: Σπάνια μορφή καρκίνου που σχετίζεται με υψηλού κινδύνου στελέχη του HPV. Εμφανίζεται κυρίως σε άνδρες άνω των 50 ετών. Οι καρκίνοι του πέους που σχετίζονται με τον HPV, ειδικά με τα στελέχη 16 και 18, συχνά έχουν καλύτερη πρόγνωση σε σχέση με τους HPV-αρνητικούς.
● Καρκίνος του πρωκτού: Περισσότερο συχνός σε άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες ή είναι ανοσοκατεσταλμένοι
● Καρκίνος στοματοφάρυγγα: Μπορεί να προκύψει μετά από στοματικό σεξ με φορέα του ιού. Σχετίζεται επίσης με υψηλού κινδύνου τύπους HPV, όπως ο HPV-16.
Ποσοστά και Στατιστικά
● Περίπου 70% των σεξουαλικά ενεργών ανδρών θα εκτεθούν σε κάποιο στέλεχος HPV κάποια στιγμή στη ζωή τους.
● Οι τύποι 16 και 18 σχετίζονται με πάνω από το 70% των περιπτώσεων καρκίνου που σχετίζονται με HPV.
Διάγνωση στον άνδρα
Δεν υπάρχει επίσημο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου (screening) για τους άνδρες, όπως υπάρχει στις γυναίκες. Η διάγνωση γίνεται:
● Κλινικά, με οπτική αναγνώριση κονδυλωμάτων.
● Με PCR test για HPV, κυρίως σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου (π.χ. MSM, ανοσοκαταστολή) αν και το κόστος είναι συχνά υψηλό
● Με βιοψία σε ύποπτες αλλοιώσεις.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο της βλάβης:
Κονδυλώματα
● Τοπικές αγωγές (π.χ. ποδοφυλλοτοξίνη, ιμικιμόδη).
● Καυτηριασμός (ηλεκτροκαυτηρίαση ή laser) ο οποίος εξαλείφει άμεσα τις δερματικές βλάβες αλλα συχνά προκαλεί πόνο και ενόχληση στον ασθενή
● Κρυοθεραπεία, στην οποία χρησιμοποιείται υγρό άζωτο για να καταστρέψει τους παθολογικούς ιστούς με ψύξη
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κονδυλώματα δεν προκαλούνται απο όλες τις μορφές του hpv. Συνήθως εξαφανίζονται εντός 6-12 μηνών ενώ μετά τις θεραπείες , είναι απαραίτητος ο επανέλεγχος, καθώς οι υποτροπές είναι αρκετά συχνές και μπορούν να χρείαστούν αρκέτές θεραπείες . Με την μείωση του ιικού φορτίου, αποτρέπουμε την εμφάνιση νέων δερματικών βλαβών .Η χρήση ξυραφιού στην ευαίσθητη περιοχη δημιουργεί μικρές αμυχές στο δέρμα και πρέπει να αποφεύγεται .
Έτσι μειώνονται τα ποσοστά μετάδοσης του ιού και ο οργανισμός μαθαίνει να ελέγχει τον ιό .
Προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις
● Χειρουργική αφαίρεση όπου το σκεύασμα αποστέλλεται για ιστολογική εξέταση προς αποκλεισμό κάποιας ενδεχόμενης κακοήθειας
● Χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία σε προχωρημένες περιπτώσεις.
Πρόληψη
Η σημαντικότερη μορφή πρόληψης είναι ο εμβολιασμός:
● Το εμβόλιο HPV (Gardasil 9) προστατεύει από τα στελέχη 6, 11, 16, 18 και άλλα υψηλού κινδύνου.
● Συστήνεται πλέον και για αγόρια ηλικίας 11-18 ετών, αλλά μπορεί να χορηγηθεί και σε ενήλικες άνδρες έως 45 ετών, ακόμα και έπειτα απο έκθεση σε Hpv , καθώς προστατεύει έναντι σε άλλα στελέχη του ιού.
Επιπλέον:
● Χρήση προφυλακτικού.
● Περιορισμός αριθμού σεξουαλικών συντρόφων.
● Τακτική ιατρική παρακολούθηση σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Ο HPV δεν είναι «γυναικεία υπόθεση». Οι άνδρες μπορούν να επηρεαστούν σημαντικά από τον ιό, με πιθανές επιπτώσεις τόσο στην υγεία όσο και στην ποιότητα ζωής. Η πρόληψη μέσω εμβολιασμού, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση των βλαβών είναι τα κλειδιά για την αποφυγή σοβαρών συνεπειών.
Φωτογραφία: iStock