Τι έδειξε η χορήγησή του μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με άλλο φάρμακο σε 125 ασθενείς.
Ένα φάρμακο που βρίσκεται στη δεύτερη φάση των δοκιμών του ως πρώτης γραμμής θεραπεία, φαίνεται ότι «φρενάρει» για περισσότερο από έναν χρόνο ορισμένες μορφές μεταστατικού καρκίνου του μαστού.
Το φάρμακο λέγεται τραστουζουµάµπη δερουξτεκάνη (trastuzumab deruxtecan). Είναι ήδη εγκεκριμένο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) για ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του μαστού θετικό στο HER2, αλλά ως δεύτερη ή τρίτη γραμμή θεραπείας. Με άλλα λόγια, χορηγείται σε ασθενείς οι οποίες έχουν ήδη κάνει θεραπεία με άλλα φάρμακα.
Η νέα μελέτη, όμως, δείχνει ότι είναι εξίσου αποτελεσματικό και όταν χορηγείται ως πρώτης γραμμής θεραπεία.
Ο θετικός στο HER2 καρκίνος του μαστού είναι η δεύτερη συχνότερη μορφή της νόσου. Αντιπροσωπεύει το σχεδόν 20% των κρουσμάτων. Οι θετικοί στο HER2 όγκοι διαθέτουν υποδοχείς για την πρωτεΐνη HER2, η οποία αποτελεί τον κύριο μοχλό ανάπτυξης και εξέλιξης των καρκινικών κυττάρων τους.
Το φάρμακο trastuzumab deruxtecan (η εμπορική του ονομασία είναι Enhertu) δοκιμάζεται ως θεραπεία πρώτης γραμμής στην κλινική μελέτη DESTINY-Breast07. Σε αυτήν συμμετέχουν 125 ασθενείς, οι οποίες το λαμβάνουν:
- Είτε μόνο του (μονοθεραπεία)
- Είτε σε συνδυασμό με το μονοκλωνικό αντίσωμα περτουζουμάμπη (pertuzumab)
Όπως αναφέρουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Δρ. Μαρία Καπαρέλου (παθολόγος-ογκολόγος), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας, Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Θεραπευτικής, Ογκολογίας, Αιματολογίας, διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής), η μελέτη DESTINY-Breast07 είναι μια φάσης 1b/2 δοκιμή.
Αξιολόγησε την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του trastuzumab deruxtecan σε ασθενείς που δεν είχαν λάβει προηγούμενη θεραπεία για μεταστατική νόσο.
Τα ευρήματα
Τα προκαταρκτικά ευρήματα της μελέτης ανακοινώθηκαν προ μηνών στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO 2024).
Στην υποομάδα των ασθενών που έλαβαν μόνο το φάρμακο, το ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR) έφτασε το 76,2%. Σε όσες ασθενείς, όμως, το έλαβαν σε συνδυασμό με περτουζουμάμπη (pertuzumab) το ποσοστό αυξήθηκε στο 84,3%.
Επιπλέον, η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) στους 12 μήνες ήταν:
- 80,8% στις ασθενείς που έκαναν μονοθεραπεία με το φάρμακο
- 89,4% σε όσες έλαβαν τη συνδυασμένη θεραπεία
Τα δεδομένα αυτά αναδεικνύουν τη μακροχρόνια αποτελεσματικότητα της θεραπείας, τονίζουν οι ιατροί.
Όπως επισημαίνουν, αξιοσημείωτο είναι και το προφίλ ασφαλείας του φαρμάκου. Οι πιο συχνές παρενέργειες ήταν διαχειρίσιμες. Συμπεριλάμβαναν κυρίως γαστρεντερικά συμπτώματα και καταστολή του μυελού των οστών.
«Αν και παρατηρήθηκαν περιπτώσεις διηθητικής πνευμονικής νόσου (ILD), αυτές ήταν κυρίως ήπιας έως μέτριας έντασης», προσθέτουν. Το γεγονός αυτό «υπογραμμίζει την ανάγκη για στενή παρακολούθηση των ασθενών».
Ενισχυμένη δραστικότητα
Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν πως όταν το φάρμακο συνδυάζεται με pertuzumab, φαίνεται να προσφέρει μεγαλύτερη διάρκεια απόκρισης. Το εύρημα αυτό «ενδεχομένως να επαναπροσδιορίσει το θεραπευτικό πρωτόκολλο για τον HER2-θετικό μεταστατικό καρκίνο του μαστού», υπογραμμίζουν οι ιατροί.
Η κλινική σημασία αυτών των ευρημάτων είναι μεγάλη, συνεχίζουν. Έως πρότινος, η βασική θεραπευτική επιλογή για αυτές τις ασθενείς περιλάμβανε τον συνδυασμό trastuzumab, pertuzumab και χημειοθεραπείας.
Το φάρμακο trastuzumab deruxtecan, με τον τρόπο δράσης του ως σύζευγμα αντισώματος-φαρμάκου (ADC), «προσφέρει στοχευμένη θεραπεία με αυξημένη ισχύ και μειωμένη τοξικότητα, προσφέροντας σημαντικό όφελος ποιότητας ζωής», λένε.
«Συμπερασματικά, το Enhertu επιβεβαιώνει τη θέση του ως νέα δυνητική θεραπεία πρώτης γραμμής για τον HER2-θετικό μεταστατικό καρκίνο του μαστού, με ισχυρά κλινικά δεδομένα που υποστηρίζουν την ευρεία κλινική εφαρμογή του. Οι μελέτες συνεχίζονται ώστε να εδραιωθεί περαιτέρω η θέση του στην κλινική πράξη και να εξεταστεί η χρήση του και σε άλλες μορφές καρκίνου», καταλήγουν.
Φωτογραφία: iStock