Ερευνητές εντόπισαν χαρακτηριστικές ενδείξεις τόσο σε νέους κάτω των 25 ετών, όσο και σε 40άρηδες.
Οι νέοι που έχουν παράγοντες κινδύνου για άνοια, μπορεί να αρχίζουν να επιδεικνύουν τα πρώτα σημάδια της πολύ πριν φτάσουν στη μέση ηλικία, αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Σε μελέτη με χιλιάδες εθελοντές τους οποίους παρακολούθησαν επί περισσότερες από δύο δεκαετίες διαπίστωσαν πως απέδιδαν χειρότερα στα τεστ μνήμης και σκέψης ήδη από την ηλικία των 24 ετών!
Το εύρημα αυτό αλλάζει τα δεδομένα για το τι ακριβώς συνιστά η έγκαιρη διάγνωση όταν το θέμα είναι η άνοια, λένε οι ερευνητές. Και αυτό διότι έως πρότινος ήταν διάχυτη η αντίληψη πως πρέπει να ελέγχονται άτομα άνω των 50 ετών.
«Οι έως τώρα μελέτες για τη νόσο Αλτσχάιμερ εστιάζονταν σε άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Allison Aiello, καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. «Η νέα μελέτη όμως υποδηλώνει ότι οι παράγοντες που οδηγούν στην άνοια, αρχίζουν να επηρεάζουν πολύ νωρίτερα τις νοητικές λειτουργίες».
Ποιοι είναι όμως αυτοί οι παράγοντες; Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, στους κρίσιμης σημασίας παράγοντες που οδηγούν στην άνοια συμπεριλαμβάνονται:
- Το μορφωτικό επίπεδο
- Το φύλο
- Η υπέρταση
- Η υψηλή χοληστερόλη
- Η καθιστική ζωή
- Τα περιττά κιλά
Οι παράγοντες αυτοί χρησιμοποιήθηκαν για να υπολογίσουν οι ερευνητές το επονομαζόμενο σκορ CAIDE των εθελοντών τους. Πρόκειται για μία βαθμολογία που συνδυάζει κοινωνικούς, δημογραφικούς και ιατρικούς παράγοντες για να υπολογίσει πόσο κινδυνεύει ένας άνθρωπος να εκδηλώσει άνοια και νόσο Αλτσχάιμερ.
Οι ίδιοι παράγοντες, όμως, αυξάνουν και τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων, τονίζουν οι ερευνητές.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι μερικοί άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την άνοια, γίνονται εμφανείς στους 40άρηδες. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται:
- Τα επίπεδα ορισμένων πρωτεϊνών (β-αμυλοειδές και πρωτεΐνη ταυ) που επιφέρουν χαρακτηριστικές αλλοιώσεις στον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ
- Βιοδείκτες της καρδιολογικής υγείας και της λειτουργίας του ανοσοποιητικού
Η νέα μελέτη
Η νέα μελέτη βασίσθηκε σε στοιχεία από έρευνα που διεξήχθη σε δύο κύματα. Στην έρευνα συμμετείχαν έφηβοι (ηλικίες 12 έως 17 ετών). Οι ερευνητές τους παρακολουθούσαν έως την μέση ηλικία. Η έρευνα είχε αρχίσει την περίοδο 1994-1995. Οι ερευνητές εξέτασαν τις νοητικές δεξιότητες των εθελοντών τους κατά την έναρξη της μελέτης, καθώς και όταν έφτασαν σε ηλικία:
- 24-34 ετών
- 34-44 ετών
Και στα δύο κύματα της έρευνας μαζί συμμετείχαν πάνω από 12.000 εθελοντές. Όταν έμπαιναν στα 20 τους χρόνια και στα 30, υποβάλλονταν σε τεστ μνήμης και σκέψης. Οι επιδόσεις τους συγκρίθηκαν με τα αποτελέσματα στο σκορ CAIDE της μέσης ηλικίας.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, όσο υψηλότερο ήταν το σκορ CAIDE, τόσο χειρότερες ήταν οι επιδόσεις τους στα τεστ μνήμης σε ηλικία 34 έως 44 ετών. Ωστόσο μειωμένες ήταν ακόμα και σε πολύ πρώιμη ηλικία, από τα 24 τους κιόλας χρόνια.
Ανάλογη συσχέτιση παρατηρήθηκε και με τα επίπεδα των προαναφερθεισών πρωτεϊνών, οι οποίες μετρήθηκαν στο αίμα των συμμετεχόντων.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι το σκορ CAIDE στη μέση ηλικία έχει ισχυρή συσχέτιση με τις νοητικές λειτουργίες στη νεαρή ηλικία. Το ίδιο και βιοδείκτες στο αίμα που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Μάλιστα παρατηρήσαμε διαφορές πολλές δεκαετίες πριν από την συνήθη ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων της άνοιας», είπε η Dr. Aiello.
«Ίσως λοιπόν υπάρχει δυνατότητα να εντοπίζονται πολύ νωρίς στη ζωή όσοι κινδυνεύουν να εκδηλώσουν άνοια, ώστε να λαμβάνουν μέτρα πρόληψης», κατέληξε.
Φωτογραφία: iStock
