Το Documento συναντήθηκε και συζήτησε με τους Παναγιώτη Λεωνιδόπουλο, πρόεδρο, Απόστολο Ντάλλα, αντιπρόεδρο, και Νίκο Χατζηδάκη, ταμία, της Eνωσης Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών Αττικής (ΕΦΕΕΑ), η οποία κάνει λόγο για άνευ προηγούμενου επίθεση από την κυβέρνηση στον κλάδο. Στην κουβέντα αναδεικνύονται τα προβλήματα στη λειτουργία του myDATA και τη φορολογική νομοθεσία, η ανάγκη μείωσης των υψηλών προστίμων και τονίζεται ότι στόχος της τεκμαρτής φορολόγησης δεν είναι η φοροδιαφυγή αλλά η συρρίκνωση του αριθμού των μικρών επιχειρήσεων στη χώρα προς όφελος των μεγάλων.
Η λεγόμενη ψηφιακή μεταρρύθμιση έχει μεταφέρει όλη τη δουλειά του κράτους στους λογιστές;
Π. Λεωνιδόπουλος: Από την εποχή της κρίσης ήταν απόφαση και με μνημονιακές δεσμεύσεις να μειωθεί το κράτος. Αυτό σημαίνει μείωση των δημoσίων υπαλλήλων. Ας πούμε στο υπουργείο Οικονομικών οι υπάλληλοι είναι στο ένα τέταρτο που ήταν τότε.
Ν. Χατζηδάκης: Παράλληλα, μια σειρά εργασιών και γραφειοκρατικών διαδικασιών που γίνονταν στην εφορία από υπαλλήλους της μεταφέρθηκαν στις πλατφόρμες και τις κάνει ο λογιστής.
Π.Λ.: Παλιά, για να γίνει μία έναρξη, πήγαινε ο λογιστής στην εφορία, υπέβαλλε κάποια χαρτιά και τα διευθετούσε όλα ο εφοριακός. Τώρα τα κάνει όλα ο λογιστής και με το προβλεπόμενο πρόστιμο αν δεν γίνουν στην ώρα τους. Παλιά ο εφοριακός άλλαζε τα στοιχεία αν υπήρχε αλλαγή διαβατηρίου, τώρα πρέπει να το κάνει μέσα από την πλατφόρμα ο λογιστής, γιατί ο αλλοδαπός δεν μπορεί. Ο άνεργος πήγαινε στον ΟΑΕΔ και γραφόταν, τώρα το κάνει μέσα από την πλατφόρμα γιατί η συντριπτική πλειονότητα απευθύνεται στον λογιστή. Γι’ αυτά άλλοι λογιστές πληρώνονται άλλοι όχι – φανταστείτε να ζητήσεις έστω 5 ευρώ από τον άνεργο για να γραφτεί στον ΟΑΕΔ.
Σε αυτού του τύπου την ψηφιακή γραφειοκρατία δεν έχουμε όμως μεγάλες καθυστερήσεις;
Απ. Ντάλλας: Μεγάλο μέρος των διεκπεραιώσεων δεν γίνονται αυτοματοποιημένα. Πας μέσω πλατφόρΔηλαδή το αίτημά σου, το υποβάλλεις και μπορεί να χρειαστούν ένας δύο μήνες έως κι ένας χρόνος, ενώ ο πελάτης παραπονιέται τι απέγινε το αίτημα. Εχουν συσσωρευτεί εκατοντάδες χιλιάδες αιτήματα επειδή δεν υπάρχει προσωπικό να τα επεξεργαστεί.
Με τις επιχειρήσεις τι γίνεται;
Απ.Ντ.: Υπάρχει μια βίαιη ψηφιοποίηση σε μια αγορά που δεν είναι έτοιμη να ανταποκριθεί. Η ευρυζωνικότητα στη χώρα είναι πολύ χαμηλή, το σύνολο των επιχειρηματιών είναι ψηφιακά αναλφάβητοι και ουσιαστικά υποχρεώνονται να μπαίνουν σε έξοδα.
Ν.Χ.: Η ΑΑΔΕ αναγκάζει τις επιχειρήσεις να μπαίνουν σε υποχρεώσεις οι οποίες εξυπηρετούν ιδιωτικά συμφέροντα. Από 1.1.2025 μια σειρά επιτηδευματίες οι οποίοι κόβουν αποδείξεις στο δημόσιο και έχουν συμβάσεις πάνω από 2.500 ευρώ είναι υποχρεωμένοι να έχουν πάροχο. Δεν μπορούν δηλαδή να εκδώσουν οι ίδιοι τα τιμολόγιά τους μέσω της δωρεάν εφαρμογής e-timologio, αλλά από ειδικές εταιρείες που έχουν δημιουργηθεί για να εκδίδουν παραστατικά ή αποδείξεις.
Απ.Ντ.: Ο επιτηδευματίας όμως πρέπει να τους πληρώσει. Ενα παλικάρι π.χ. που έχει σύμβαση 3.000 ευρώ με ένα πανεπιστήμιο σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα έχει μπλοκάκι και του λέει το πανεπιστήμιο: για να σε πληρώσω πρέπει να έχεις πάροχο. για την αμοιβή των 3.000 ευρώ θα δώσει 300 ευρώ στον πάροχο και θα πληρώσει και τον φόρο του. Οφειλε η φορολογική αρχή να δίνει τη δυνατότητα στον φορολογούμενο να έχει ένα δημόσιο δωρεάν πάροχο, δεν το κάνει όμως. Ν.Χ.: Και ποιοι είναι οι πάροχοι; Είναι τρεις τέσσερις εταιρείες πληροφορικής που λυμαίνονται την ηλεκτρονική τιμολόγηση με τρόπο που προσθέτει νέα έξοδα σε επαγγελματίες, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις. Μάλιστα, η Ελλάδα έχει κάνει αίτηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση να εξαιρεθεί από την οδηγία που δεν επιτρέπει την καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και από 1.9.2025 όλοι θα πρέπει να έχουν πάροχο, το περίπτερο, το ψιλικατζίδικο, όσο μικρή επιχείρηση και να είναι.
Εχω ακούσει ότι τo myDATA, που κατά την κυβέρνηση είναι το κύριο εργαλείο καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, έχει πολλά προβλήματα ακόμη και ως πλατφόρμα.
Π.Λ.: Τo myDATA φτιάχτηκε στις πλάτες των λογιστών. Ετοίμασαν ένα πρόγραμμα οι εταιρείες πληροφορικής κι εμείς βλέπαμε τα προβλήματα, τα δείχναμε στην ΑΑΔΕ, η ΑΑΔΕ τα έδειχνε στις εταιρείες πληροφορικής και στην ουσία στις πλάτες μας και με πολλή δουλειά δική μας παραπάνω και με κίνδυνο κάποιες φορές να έχουμε και πρόστιμα διορθώθηκε, επεκτάθηκε κι έγινε αυτό που λέγεται σήμερα myDATA.
Ν.Χ.: Τo myDATA δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, όμως στις άλλες χώρες της ΕΕ ανεβάζουν μόνο τα έσοδα μιας επιχείρησης, ενώ στην Ελλάδα ανεβάζουμε τα πάντα. Μόνο στην Ελλάδα πρέπει ο λογιστής να ανεβάζει το 100% των λογιστικών στοιχείων μιας επιχείρησης, έσοδα, έξοδα, να τα ελέγχει, να τα χαρακτηρίζει έξοδα, αγορές ή πάγια, με μια λογική ιδιαίτερα γραφειοκρατική και πολύπλοκη, σε μια κρατική ηλεκτρονική πλατφόρμα ώστε το κράτος να έχει ανά πάσα στιγμή εικόνα. Με βάση αυτά τα στοιχεία συμπληρώνονται στο τέλος κάθε τριμήνου οι δηλώσεις ΦΠΑ και η δήλωση εισοδήματος και σου λέει άμα έχεις έστω και την παραμικρή απόκλιση στον ΦΠΑ, δεν μπορείς να υποβάλεις ΦΠΑ.
Αυτό μοιάζει με ναρκοπέδιο. Oλα αυτά γίνονται για την πάταξη της φοροδιαφυγής;
Π.Λ.: Το αφήγημα της ΑΑΔΕ, τότε και τώρα, είναι ότι έτσι θα συλληφθεί η φοροδιαφυγή. Ενώ φοροδιαφυγή στην ουσία είναι ότι δεν εκδίδω το τιμολόγιο. Πας στο παπουτσάδικο, παίρνεις ένα ζευγάρι παπούτσια και πληρώνεις μαύρα, ο μαγαζάτορας δεν κόβει απόδειξη. Η φοροδιαφυγή δεν πιάνεται στο myDATA.
Ν.Χ.: Μάλιστα στο άρθρο 54 του Kώδικα Φορολογικής Διαδικασίας υπάρχει διάταξη που λέει ότι, αν πάει ο έλεγχος σε ένα μαγαζί κι ο μαγαζάτορας έχει κόψει κανονικά τις αποδείξεις του, έχει δώσει τα Ζ στον λογιστή, έχει πληρώσει τον ΦΠΑ αλλά βρεθεί ότι τα Ζ δεν διαβιβάστηκαν σε ένα υποσύστημα του myDATA, το ESend, αυτό είναι φοροδιαφυγή. Δηλαδή εξομοιώνεται με φοροδιαφυγή η μη διαβίβαση μιας απόδειξης και μπαίνει πρόστιμο.
Γιατί μπορεί να συμβεί αυτό;
Απ.Ντ.: Διότι ενδεχομένως χάλασε η ταμειακή μηχανή ή κόπηκε το ίντερνετ. Βεβαίως υπάρχει περίπτωση να μην το ανεβάζουν επίτηδες και να μην το έχουν περάσει στα βιβλία. Αλλά όταν διαπιστώνεται ότι έχει πληρωθεί ο ΦΠΑ κι έχει δηλωθεί στο εισόδημα, αυτό δεν επιβεβαιώνεται και δεν πρέπει να μπαίνει πρόστιμο. Ομως μπαίνει.
Ν.Χ.: Υπάρχει η υπόνοια ότι αυτή η διάταξη έχει μπει σκόπιμα για να υποχρεώσει τις επιχειρήσεις να έχουν πάροχο, γιατί αυτός κάνει τη διαβίβαση και δεν έχει η επιχείρηση την ευθύνη.
Ζητάτε να μειωθούν τα πρόστιμα στο ένα τρίτο των σημερινών επιπέδων. Για ποιες περιπτώσεις επιβάλλονται πρόστιμα;
Π.Λ.: Για όλες. Για κάθε καθυστέρηση ΦΠΑ, ΦΜΥ, έναρξη, διακοπή, υπάρχουν πρόστιμα και είναι ιδιαιτέρως μεγάλα. Το ίδιο συμβαίνει με τo myDATA, οι αποδείξεις λιανικής πρέπει να ανεβαίνουν καθημερινά ή το αργότερο το επόμενο πρωί και ο λογιστής να το ελέγχει. Αν δεν ανέβουν και βρεθεί στον έλεγχο, υπάρχει πρόστιμο 5% της αξίας της απόδειξης ή 250 ευρώ την ημέρα. Για το ψηφιακό δελτίο αποστολής –πήρε αναβολή καθώς δεν ήταν έτοιμες οι εταιρείες πληροφορικής– αν κάποιος δεν το εκδώσει, το πρόστιμο είναι 5.000 ευρώ. Τα πρόστιμα του myDATA δεν έχουν εφαρμοστεί ακόμη, όμως το ποινολόγιο έχει ανακοινωθεί και είναι πολύ μεγάλα.
Ν.Χ.: Επίσης, υπάρχουν παράλογα πρόστιμα. Μια επιχείρηση που έχει μισθοδοσία πρέπει κάθε μήνα να υποβάλλει δήλωση για φόρο μισθωτών υπηρεσιών που είναι π.χ. 15 ευρώ. Αν την καθυστερήσει, το
Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις λένε μόνο για τις επιχειρήσεις που ανοίγουν, όχι για αυτές που κλείνουν και το ισοζύγιο μεταξύ τους πρόστιμο είναι 500 ευρώ· δυσανάλογο. Αν δεν την υποβάλει και το βρει ο έλεγχος, είναι το μισό του ποσού: 7,5 ευρώ!
Απ.Ντ.: Υπάρχουν επίσης πολύ μεγάλα πρόστιμα για τους «πραγματικούς δικαιούχους». Φτιάχνει κάποιος σήμερα μια ΟΕ και μετέχουν δύο φυσικά πρόσωπα. Η εφορία έχει τα στοιχεία τους από την έναρξη αλλά, επειδή δεν μπορεί να τα πάρει η μια πλατφόρμα της ΑΑΔΕ από την άλλη πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, τα ζητάνε από τους λογιστές μέσα σε 30 μέρες. Αν τα παραλείψεις, έχεις πρόστιμο 5.000 ευρώ. Eχουν μπει τέτοια πρόστιμα.
Π.Λ.: Εχουμε επίσης τα δρακόντεια πρόστιμα του νόμου 4557/18, μέσω του οποίου το κράτος επιχειρεί να μεταφέρει στους λογιστές τον ελεγκτικό ρόλο του. Ο νόμος αποτελεί μια ευρωπαϊκή οδηγία που λέει ότι, αν είσαι λογιστής, συμβολαιογράφος, ορκωτός, δικηγόρος, εκτιμητής έργων τέχνης, μεσίτης, έχεις δύο υποχρεώσεις: τη δέουσα επιμέλεια και την υποψία. Η δέουσα επιμέλεια είναι η τυπική υποχρέωση να ταυτοποιείς τον πελάτη σου και να έχεις πλήρη φάκελο γι’ αυτόν σε ψηφιακή και έγχαρτη μορφή. Η υποψία είναι ότι, αν έχεις την υπόνοια ότι ο πελάτης σου έχει ποσά που δεν δικαιολογούνται, είσαι υποχρεωμένος να διαβιβάσεις τον φάκελο και την υπόθεση στην αρχή για την αποτροπή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Αν δεν το κάνεις και βρεθεί σε έλεγχο, δεσμεύονται όχι μόνον οι ατομικοί τραπεζικοί λογαριασμοί σου αλλά και των συγγενικών σου προσώπων.
Ν.Χ.: Εμείς λέμε ότι, όπως η ΑΑΔΕ απάλλαξε από αυτές τις υποχρεώσεις κλάδους όπως οι συμβολαιογράφοι, οι δικηγόροι επειδή τους καλύπτει η επαγγελματική εχεμύθεια, πρέπει να απαλλάξει και μας. Αλλά αυτό η ΑΑΔΕ δεν το δέχεται. Ο νόμος προβλέπει πρόστιμα ως 100.000 ευρώ και η ΑΑΔΕ σχεδιάζει να τα αυξήσει ως το 1 εκατομμύριο, προσθέτοντας ακόμη και μια επιπλέον ποινή, που θα είναι το 15% της οικονομικής ωφέλειας που θα έχει καρπωθεί ο πελάτης. Δεν είναι όμως ο ρόλος μας να κάνουμε τους ελεγκτές του κράτους.
Η ΕΦΕΑΑ έχει ταχθεί κατηγορηματικά κατά του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος.
Π.Λ.: Ο πρόεδρος των ΔΣΑ είχε δώσει ένα ωραίο παράδειγμα, που ισχύει και για τους λογιστές. Υπάρχουν λογίστριες με 20 χρόνια στο επάγγελμα που έχουν παιδιά και αντί να δουλεύουν κανονικά κρατάνε τρεις τέσσερις επιχειρήσεις για να έχουν ένα εισόδημα βοηθητικό. Τις πάει με το ελάχιστο τεκμαρτό και τις βάζει να πληρώνουν φόρο σε εικονικά εισοδήματα που μπορεί να είναι μεγαλύτερος από τα κέρδη τους, με αποτέλεσμα να τις βγάζει εκτός δουλειάς.
Π.Ντ.: Είναι γνωστό ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια οφειλών προς την εφορία. Αυτός ο οποίος πραγματικά δυσκολεύεται και του βάζεις έναν φόρο που δεν έχει καμία σχέση με τα εισοδήματά του ούτε πριν τον πλήρωνε ούτε τώρα θα τον πληρώσει. Ομως θα κλείσει. Επομένως εκεί είναι η στόχευση και με δεδομένο ότι η λογική είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και πρέπει να μειωθούν. Εχει σχέση με το πόρισμα Πισσαρίδη και με τη γενικότερη αντίληψη που υπάρχει στις κυβερνήσεις και στα οικονομικά επιτελεία, π.χ. Τράπεζα της Ελλάδος, ότι η ύπαρξη στην Ελλάδα πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι μεγάλο πρόβλημα για την ανάπτυξη της οικονομίας. Ηδη τα επιμελητήρια και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο επισημαίνουν ότι από το 2012 κλείνουν παρά πολλές επιχειρήσεις. Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις λένε μόνο για τις επιχειρήσεις που ανοίγουν, όχι γι’ αυτές που κλείνουν και το ισοζύγιο μεταξύ τους.
Ν.Χ.: Η τεκμαρτή φορολογία δημιουργεί ένα παράδοξο και μια αντίφαση. Οταν εφαρμόζεις ένα οριζόντιο μέτρο, όπως είναι το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα, για να πιάσεις τη φοροδιαφυγή, ουσιαστικά παραδέχεσαι ότι το myDATA έχει αποτύχει. Και τα έσοδα που είχαν πέρυσι από το ελάχιστο τεκμαρτό ήταν πολύ χαμηλότερα από τον στόχο. Πέντε χρόνια τώρα μας λένε ότι με τις ταμειακές και τα POS και τη διασύνδεση και το myDATA πολεμούν τη φοροδιαφυγή και έχουν αποτέλεσμα. Τότε γιατί έφεραν το ελάχιστο τεκμαρτό; Αφορά μόνο τις ατομικές επιχειρήσεις. Εχω ένα παπουτσάδικο, φορολογούμαι με τεκμαρτά εισοδήματα, με φόρους δυσανάλογους, γιατί θεωρούμαι ότι φοροδιαφεύγω. Το διπλανό παπουτσάδικο που είναι ομόρρυθμη, ΕΠΕ, ανώνυμη, δεν έχει τεκμαρτό. Από πού προκύπτει ότι δεν φοροδιαφεύγει;
Ζητάτε τη νομοθέτηση της ασθένειας του λογιστή ώστε να μην παίρνουν πρόστιμα οι πελάτες σας αν αρρωστήσει π.χ. ένας λογιστής και χάσει τις προθεσμίες.
Ν.Χ.: Ετοιμάζεται τώρα μια ΚΥΑ που λέει ότι για να πάρεις παράταση και να μη φας πρόστιμο πρέπει να νοσηλευτείς τρεις μέρες σε δημόσιο νοσοκομείο. Ομως αυτή η ΚΥΑ δεν καλύπτει όλες τις άλλες περιπτώσεις, π.χ. υποκείμενα νοσήματα, χημειοθεραπείες ή και μια απλή λοίμωξη του αναπνευστικού που έχεις πυρετό. Εκεί βάζουν πρόστιμα. Υπήρξε φέτος περίπτωση συναδέλφου στον Βόλο που νοσηλεύτηκε με έμφραγμα, βγήκε υπογράφοντας για να διεκπεραιώσει κάποιες υποχρεώσεις και επέστρεψε μετά στο νοσοκομείο ώστε να συνεχίσει τη νοσηλεία της.
Διαβάστε επίσης
ΣΥΡΙΖΑ: «Η κατρακύλα της χώρας στο επίπεδο της ελευθερίας του Τύπου φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης»
Ο Δένδιας τηλεφωνεί στον Χέγκσεθ την ώρα που το Μαξίμου μετρά λομπίστες
Κυβερνητικές κυβιστήσεις: Από το «δεν καταργείται η πανεπιστημιακή αστυνομία» στην παραδοχή της αποτυχίας
Ο Σκανδαλίδης κατά της μονιμότητας στο Δημόσιο – «Νερό στο μύλο της κυβέρνησης», σχολιάζει ο ΣΥΡΙΖΑ
Η Χάρις Αλεξίου στο Docville την Κυριακή μαζί με το Documento
