Μια πρωτοποριακή νέα μελέτη επιχείρησε να απαντήσει αυτό το πανάρχαιο ερώτημα, αναλύοντας την αληθινή προέλευση της ευτυχίας. Και τα ευρήματα είναι τόσο απρόσμενα, όσο και ενθαρρυντικά.
Διαβάστε επίσης: Γιατί η παρέα στο γεύμα αυξάνει την ευτυχία και τις κοινωνικές συνδέσεις
Αυτό το άρθρο διερευνά τα βασικά στοιχεία έρευνας σχετικά με το εάν η ευτυχία καθοδηγείται περισσότερο από εσωτερικούς ή εξωτερικούς παράγοντες και τι σημαίνει αυτό για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε την ευημερία στην καθημερινή μας ζωή.
Η μελέτη: Τι ωθεί την ευτυχία
Στην πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Human Behavior, οι ερευνητές εξέτασαν τις ημερήσιες διακυμάνσεις της διάθεσης περισσότερων από 30.000 ανθρώπων, με ερωταπαντήσεις σε πραγματικό χρόνο επί ενός ευρέως φάσματος περιστάσεων της καθημερινής ζωής. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν κάθε φορά τις συναισθηματικές τους καταστάσεις και το περιβάλλον γύρω τους πολλές φορές την ημέρα επί αρκετές εβδομάδες.
Βασικοί στόχοι της έρευνας:
- Να προσδιορίσουν πόσο μεγάλο μέρος της ευτυχίας ενός ατόμου μπορεί να αποδοθεί σε εξωτερικά γεγονότα (π.χ. κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, επιτυχία σταδιοδρομίας, οικονομική κατάσταση)
- Σε σύγκριση με το πόσο εξαρτάται από την εσωτερική δυναμική (π.χ. χαρακτηριστικά προσωπικότητας, μοτίβα σκέψης, συναισθηματική ρύθμιση)
Οι εσωτερικοί παράγοντες είναι πιο ισχυροί παράγοντες ευτυχίας
Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ένα συναρπαστικό συμπέρασμα:
Οι εσωτερικοί παράγοντες ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της ευτυχίας μας από στιγμή σε στιγμή, αρκετά περισσότερο από τις εξωτερικές συνθήκες.
Συγκεκριμένα:
- Το 60-70% της συναισθηματικής ευεξίας συνδέθηκε με εσωτερικές μεταβλητές όπως η αρχική διάθεση, η εστίαση της προσοχής και η νοοτροπία
- Οι εξωτερικοί παράγοντες, ενώ εξακολουθούσαν να επηρεάζουν, έπαιξαν μικρότερο ρόλο στη διαρκή ευτυχία
- Τα άτομα με καλύτερη εσωτερική ρύθμιση (π.χ. αυτογνωσία, γνωστική ευελιξία) βιώνουν πιο σταθερή και συνεπή ευτυχία, ακόμα και όταν αντιμετωπίζουν στρεσογόνες καταστάσεις της ζωής
Αυτά τα αποτελέσματα αμφισβητούν την κοινή πεποίθηση ότι θα είμαστε ευτυχισμένοι «μόλις πιάσουμε την τάδε δουλειά», «μόλις βγάλουμε περισσότερα χρήματα» ή «όταν γνωρίσουμε τον/την κατάλληλο/η σύντροφο».
Ποιοι εσωτερικοί παράγοντες προάγουν την ευτυχία
Με βάση την μελέτη και τη σχετική ψυχολογική βιβλιογραφία, αυτοί είναι οι βασικοί εσωτερικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ευτυχία:
- Συναισθηματική ρύθμιση: Η ικανότητα πλοήγησης και ανάκτησης από τα αρνητικά συναισθήματα παίζει σημαντικό ρόλο στο πόσο ευτυχισμένοι νιώθουμε συνολικά. Η ενσυνειδητότητα και οι πρακτικές αυτό-χαλάρωσης βοηθούν στην οικοδόμηση συναισθηματικής ανθεκτικότητας.
- Αυτογνωσία και αποδοχή: Οι άνθρωποι που αναλογίζονται τακτικά τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους -χωρίς κρίση- τείνουν να αναφέρουν υψηλότερη ικανοποίηση. Αυτό περιλαμβάνει το να γνωρίζετε τις αξίες σας και να ενεργείτε σε ευθυγράμμιση με αυτές.
- Ευγνωμοσύνη και θετική προσοχή: Η μετατόπιση της νοητικής σας εστίασης από ό,τι λείπει σε ό,τι είναι παρόν και έχει νόημα, βοηθάει στη σταθεροποίηση της διάθεσης σε θετικό έδαφος. Αυτό ευθυγραμμίζεται με μελέτες που δείχνουν ότι το ημερολόγιο ευγνωμοσύνης ενισχύει τη διάθεση με την πάροδο του χρόνου.
- Αίσθηση σκοπού: Μια σαφώς καθορισμένη αίσθηση σκοπού, ακόμη και ανεξάρτητη από την καριέρα ή την εξωτερική επικύρωση, συμβάλλει σε μια βαθύτερη, πιο ανθεκτική μορφή ευτυχίας. Τα άτομα που αντλούν νόημα από σχέσεις, υπηρεσίες ή δημιουργικές αναζητήσεις τείνουν να σημειώνουν υψηλότερα σκορ στους δείκτες ευημερίας.
- Γνωστική ευελιξία: Αυτό περιλαμβάνει τη δυνατότητα να επαναξιολογείτε τις καταστάσεις εποικοδομητικά, να ρυθμίζετε αναλόγως τις προσδοκίες σας και να προσαρμόζεστε διανοητικά, όταν η ζωή δεν πηγαίνει όπως… είχατε προγραμματίσει.
Διαβάστε επίσης: Ποια είναι τα 6 Βασικά Συναισθήματα: Πώς επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά
Ο ρόλος των εξωτερικών παραγόντων στην ευτυχία
Αν και οι εσωτερικοί παράγοντες είχαν την ισχυρότερη προγνωστική αξία, η μελέτη υπογράμμισε ακόμη ότι οι εξωτερικές εμπειρίες επηρεάζουν την ευτυχία, ιδιαίτερα βραχυπρόθεσμα.
Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν:
- Απολαυστικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις
- Συμμετοχή σε ουσιαστική εργασία
- Αίσθηση ασφάλειας και οικονομικής σταθερότητας
- Διαβίωση σε αισθητικά ευχάριστα ή άνετα περιβάλλοντα
Ωστόσο, αυτές οι εξωτερικές μεταβλητές συχνά παράγουν μια προσωρινή τόνωση της διάθεσης αντί για μακροχρόνια εκπλήρωση, εκτός εάν υποστηρίζονται από εσωτερικές ψυχολογικές δυνάμεις.
Συνέπειες: Πώς να χτίσετε μια ζωή με γνώμονα την ευτυχία
Αυτή η μελέτη προσφέρει μια κρίσιμη λύση: για να επιτύχουμε διαρκή ευτυχία, πρέπει να μετατοπίσουμε την εστίασή μας από τον εξωτερικό έλεγχο στην εσωτερική καλλιέργεια.
Ακολουθούν ορισμένες πρακτικές που υποστηρίζονται από την επιστήμη και ευθυγραμμίζονται με αυτά τα ευρήματα:
- Εξασκηθείτε στην ενσυνειδητότητα, για να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας στην επίγνωση και την παρουσία στη στιγμή
- Κρατήστε ημερολόγιο σε καθημερινή ή εβδομαδιαία βάση, για να παρακολουθείτε τη διάθεσή σας και να αναγνωρίζετε μοτίβα
- Περιορίστε την κοινωνική σύγκριση με άλλους, μειώνοντας την περιττή έκθεση σε επιμελημένο (και άρα παραπλανητικό) περιεχόμενο, ειδικά στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
- Επενδύστε σε στενές σχέσεις για την πραγματική σύνδεση που αυτές καλλιεργούν
- Αναπτύξτε συναισθηματική νοημοσύνη, ονοματίζοντας και επεξεργαζόμενοι τα συναισθήματά σας, αντί να τα αποφεύγετε
Τα καλά νέα είναι πως οι εσωτερικές δεξιότητες είναι εκπαιδεύσιμες και μεταβλητές. Κάτι που σημαίνει ότι η ευτυχία βρίσκεται περισσότερο στα χέρια σας απ’ ό,τι νομίζετε.
Σύνοψη
Το ερώτημα από πού προέρχεται η ευτυχία, μας στρέφει συχνά προς τα έξω: προς την επιτυχία, τον πλούτο και την κοινωνική επικύρωση. Αλλά αυτή η τελευταία έρευνα επιβεβαιώνει μια βαθύτερη αλήθεια: η ευτυχία είναι σε μεγάλο βαθμό μια εσωτερική υπόθεση. Αν και οι εξωτερικές εμπειρίες μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεσή μας, είναι η εσωτερική αρχιτεκτονική του μυαλού -τα συναισθήματα, οι σκέψεις και η εστίασή μας- που διαμορφώνει πιο βαθιά την καθημερινή μας ευημερία.
Με άλλα λόγια, η ευτυχία μπορεί να μην προέρχεται από το να αποκτήσεις περισσότερα, αλλά από το να μάθεις πώς να δουλεύεις με αυτό που υπάρχει ήδη μέσα σου.
Πηγές:
nature.com
psychologytoday.com
healthline.com
ncbi.nlm.nih.gov
berkeley.edu
