Χθες ομάδα βουλευτών της ΝΔ προσήλθε για ενημέρωση επί του θέματος από τον καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργό Σταύρο Παπασταύρου και διαμαρτυρήθηκε έντονα για την ρύθμιση και τους …ασκούς του αιόλου που άνοιξε στην λαϊκή δυσαρέσκεια.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι βουλευτής της ΝΔ είπε στον Υπουργό «τρώμε περισσότερο ξύλο από ό,τι στον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια», ενώ άλλοι πρόσθεσαν με νόημα πως ο κ. Παπασταύρου δεν εκλέγεται με σταυρό και είναι διορισμένος, οπότε δεν κατανοεί πώς είναι να αντιμετωπίζει ο πολιτικός την δυσαρέσκεια του κόσμου.
Στην συνάντηση είχαν κληθεί βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος απο την ελληνική Περιφέρεια και άρχισαν ξαφνικά να παίρνουν ο ένας μετά τον άλλο τον λόγο και να διαμαρτύρονται με έντονο ύφος.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ακόμη και ο Λευτέρης Αυγενάκης -που κρατά χαμηλό προφίλ μετά την επάνοδό του στο κόμμα από την προηγηθείσα απομάκρυνση και διαγραφή του- διαμαρτυρήθηκε έντονα.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν από τους παρόντες και οι βουλευτές Σπύρος Κυριάκης, Γιώργος Κώτσος, Γιώργος Βρεττάκος και Κώστας Κεφαλογιάνης, που δεν δίστασαν να τα ψάλλουν -κατά πληροφορίες- στον Υπουργό, για το επίμαχο Προεδρικό διάταγμα, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «ήρθε νύχτα μέσα στο Πάσχα».
Ο Υπουργός πάντως, υπεραμύνθηκε των κυβερνητικών επιλογών και υποσχέθηκε να μεταφέρει αρμοδίως τα παράπονα και όσα είπαν οι βουλευτές για την λαϊκή δυσαρέσκεια, που επικρατεί στην ελληνική Περιφέρεια.
Με το Προεδρικό Διάταγμα 129/2025 (ΦΕΚ Δ’ 194/15.05.2025) με τίτλο «Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης», θα αλλάξουν τα δεδομένα για χιλιάδες ιδιοκτήτες γης σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, με κίνδυνο την απαξίωση τους περιουσίας τους.
Συγκεκριμένα, εκτός ορίων των οικισμών αυτών, που αποτελούν το 80% των οικισμών της χώρας, θα τεθούν τα ακίνητα που κείνται εκτός των ορίων τους όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί πριν τις 14.03.1983, ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 1337/1983 γνωστού και ως «Νόμου Τρίτση», με άμεσο κίνδυνο εκτάσεις γης που σήμερα αποτελούν άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα να μετατραπούν σε μη οικοδομήσιμη εκτός σχεδίου γη.
ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΟΙΚΙΣΜΩΝ
Προβλέπονται τρεις πολεοδομικές ζώνες, με διαφοροποιήσεις στην αρτιότητα και τους όρους δόμησης:
- Ζώνη Α: Το συνεκτικό τμήμα του οικισμού που προϋφίσταται του 1923 (ιστορικός πυρήνας)
- Ζώνη Β: Το συνεκτικό τμήμα που αναπτύχθηκε από το 1923 έως το 1983
- Ζώνη Β1: Το διάσπαρτο τμήμα που αναπτύχθηκε από το 1923 έως το 1983
Ως οριοθέτηση νοείται ο καθορισμός του ορίου του οικισμού και του πολεοδομικού κανονισμού αυτού στο πλαίσιο εκπόνησης Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ), Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) ή αυτοτελούς προεδρικού διατάγματος (Π.Δ.). Ως καθορισμός ορίου οικισμού νοείται και η επανέγκριση του ορίου ή η αναοριοθέτηση αυτού.
Για τον καθορισμό ορίου του οικισμού, κρίσιμος χρόνος είναι η πραγματική κατάσταση κατά την 14.03.1983, ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 1337/1983. Όλα τα στοιχεία που αφορούν τα κτίσματα πρέπει να ανάγονται υποχρεωτικά σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985 και να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με δέκα (10) τουλάχιστον κτίρια (π.χ. κατοικίες, αποθήκες κ.ά.) ή και άλλες κοινόχρηστες ή κοινωφελείς λειτουργίες ή κοινόχρηστους χώρους (π.χ. σχολείο, εκκλησία, πλατεία κ.ά.).
Από την οριοθέτηση αποκλείονται συνολικά δεκαπέντε (15) περιπτώσεις, όπως γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, ζώνες αιγιαλού – παραλίας, εκτάσεις πλάτους διακοσίων (200) μ. από τον άξονα υπεραστικών τμημάτων του βασικού εθνικού οδικού δικτύου.
ΑΡΤΙΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ
Ζώνη Α:
Ελάχιστο εμβαδό 2.000 τ.μ. και ελάχιστο πρόσωπο 15 μ. σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο
Ελάχιστο εμβαδό 500 τ.μ. και ελάχιστο πρόσωπο 10 μ. σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο (ισχύει για μικρούς απομακρυσμένους οικισμούς π.χ. ημιορεινοί)
Ισχύουν παρεκκλίσεις για προϋφιστάμενα οικόπεδα ελάχιστου εμβαδού 150 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. υπό την προϋπόθεση προσώπου σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο.
Ζώνες Β και Β1:
Ελάχιστο εμβαδό από 300 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. και ελάχιστο πρόσωπο 10 μ. σε κοινόχρηστο χώρο
Για οικόπεδα που δημιουργήθηκαν μετά τις 4.11.2011 ισχύει πρόσθετη προϋπόθεση ελάχιστου μήκους προσώπου (α) 10 μ. για εμβαδό οικοπέδου έως 500 τ.μ. και (β) 15 μ. για εμβαδόν μεγαλύτερο των 500 μ.
Πάντως, για όλες τις Ζώνες (Α, Β και Β1) προβλέπεται ότι οικόπεδα που, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, δημιουργήθηκαν ή κατατμήθηκαν νομίμως με βάση προϊσχύουσες διατάξεις ή με βάση τα ορισθέντα μεγέθη σε προγενέστερη πράξη οριοθέτησης του οικισμού, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, εφόσον έχουν πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο.
Κατά τα λοιπά, στο Προεδρικό Διάταγμα περιλαμβάνεται πλήθος διατάξεων που είναι αδύνατον να αναλυθούν στο σύνολό τους, όπως επίσης και να απαντηθούν τα πάμπολλα ερωτήματα που προκύπτουν σχετικά με αυτές, ωστόσο είναι κρίσιμο να σημειωθούν τα εξής:
ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΝΕΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
Οι νέες διατάξεις δεν τίθενται σε άμεση ισχύ, αλλά εφαρμόζονται μέχρι την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης εκάστου οικισμού, με εξαίρεση την απαγόρευση ανέγερσης βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων για τις οποίες απαιτείται η διεξαγωγή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εκτός των ορίων των οικισμών και σε απόσταση έως και 500 μ. περιμετρικά αυτών. Μέχρι τότε εφαρμόζονται οι αντίστοιχες για κάθε είδος οικισμού πολεοδομικές διατάξεις.
ΕΚΔΟΘΕΙΣΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΑΔΕΙΕΣ
Οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης των οικισμών θεωρούνται νόμιμες και ισχυρές και οι προβλεπόμενες οικοδομικές εργασίες εκτελούνται νομίμως.
Επιτρέπεται η ενημέρωση και η αναθεώρηση οικοδομικών αδειών σε ισχύ ή και για παράταση ισχύος, καθώς και η έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας, σύμφωνα με τους όρους δόμησης που χορηγήθηκε η άδεια.