Πόσα κρούσματα προκαλεί ετησίως και ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου, σύμφωνα με Έλληνα καθηγητή.
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι μία από τις συχνότερες μορφές καρκίνου, αλλά πολλοί αγνοούν βασικά δεδομένα γι’ αυτόν, όπως την πιο συχνή αιτία του ή ποιο σύμπτωμα πρέπει να αξιολογείται δίχως καθυστέρηση από τον γιατρό.
Δημοσκόπηση σε περισσότερους από 6.000 εθελοντές που είχε διεξαχθεί πριν λίγα χρόνια από την Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία (EAU) είχε δείξει ότι το σχεδόν 60% των ερωτηθέντων δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτόν ή δεν συνειδητοποιούν πόσο επικίνδυνος μπορεί να αποδειχθεί.
Παρόμοιο ποσοστό βρέθηκε σε 676 Έλληνες εθελοντές, σε ανάλογη έρευνα της Ελληνικής Ερευνητικής Ομάδας ΟυροΓεννητικού Καρκίνου (ΕΕΟΟΓΕΚ).
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης προκαλείται από αλλοιώσεις στα επιθηλιακά κύτταρα που καλύπτουν την εσωτερική επιφάνεια της ουροδόχου κύστης. Συχνά σχετίζεται με το κάπνισμα ή την έκθεση σε ορισμένα χημικά που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία καουτσούκ, υφασμάτων, δέρματος και χρωμάτων.
Με αφορμή τον Μάιο που έχει οριστεί ως Μήνας Ενημέρωσης για τον Καρκίνο της Ουροδόχου Κύστης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ασθενών με Καρκίνο της Κύστης (World Bladder Cancer Patient Coalition – WBCPC), ο καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας ΕΚΠΑ Αριστοτέλης Μπάμιας, πρόεδρος της ΕΕΟΟΓΕΚ και αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων-Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ), παραθέτει τα βασικά δεδομένα που όλοι πρέπει να γνωρίζουμε για τη νόσο.
Είναι πολύ συχνός
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως είναι ο πέμπτος συχνότερος στην Ελλάδα. Είναι επίσης η έκτη συχνότερη αιτία θανάτου από κακοήθη νόσο στη χώρα μας.
Υπολογίζεται ότι ετησίως διαγιγνώσκονται στην Ελλάδα περισσότερα από 5.100 κρούσματα της νόσου. Επιπλέον, περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους εξαιτίας του.
Εξίσου συχνός είναι και στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, είναι ο πέμπτος συχνότερος, προσβάλλοντας περισσότερους από 200.000 ανθρώπους ετησίως.
Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου
Η ακριβής αιτία του καρκίνου της κύστης είναι άγνωστη. Ωστόσο το κάπνισμα ενοχοποιείται για πολλά περιστατικά.
Οι καπνιστές έχουν 2-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές να τον αναπτύξουν. Υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 50% των ανδρών και μία στις τρεις γυναίκες με καρκίνο της ουροδόχου κύστης, έχουν ιστορικό καπνίσματος.
Δεδομένου ότι η χώρα μας είχε (και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθεί να έχει) πολύ μεγάλο ποσοστό καπνιστών, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα σε κρούσματα, αναλογικά με τον πληθυσμό της.
Προσβάλλει συχνότερα άτομα άνω των 55 ετών
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι συχνότερος στις μεγάλες ηλικίες και στους άνδρες. Το σχεδόν 90% των κρουσμάτων εκδηλώνονται σε άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών. Οι άνδρες πάσχοντες είναι σχεδόν πενταπλάσιοι από τις γυναίκες.
Τα πρώιμα συμπτώματα φαίνονται στα ούρα
Η αλλαγή στο χρώμα τους και το έστω και λίγο αίμα σε αυτά (αιματουρία), είναι ύποπτα συμπτώματα.
Δυστυχώς οι περισσότεροι ενήλικες (το 75%) δεν ελέγχουν τακτικά τα ούρα τους, για να ξέρουν ποιο είναι το φυσιολογικό χρώμα τους, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της EAU. Μάλιστα το 22% δεν τα ελέγχουν σχεδόν ποτέ.
Η έγκαιρη διάγνωση όμως έχει ζωτική σημασία. Αν ανιχνευθεί σε αρχικό στάδιο, όταν ακόμα είναι επιφανειακός, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης έχει υψηλά ποσοστά ιάσεως μόνο με τοπικές θεραπείες. Αν όμως είναι μεταστατικός, το ποσοστό ιάσεως μειώνεται σε κάτω από 10%.
Επομένως όποιος δει λίγο ή πολύ αίμα στα ούρα του ή αν απλώς ανησυχήσει για την αλλαγή του χρώματός τους, πρέπει να συμβουλεύεται δίχως καθυστέρηση έναν ουρολόγο ιατρό. Παρότι το πιθανότερο είναι πως δεν πρόκειται για καρκίνο, δεν πρέπει να το διακινδυνεύσει.
Έχει υψηλό κίνδυνο υποτροπής
Εάν ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης δεν διαγνωσθεί σε αρχικό στάδιο, πρέπει να αντιμετωπισθεί είτε με την αφαίρεση της κύστεως είτε με ακτινοβολία. Οι θεραπείες αυτές επηρεάζουν την ποιότητα ζωής. Παρά, εξ άλλου, τις μεγάλες προόδους στους τομείς αυτούς, ο κίνδυνος να επανεμφανισθεί η νόσος παραμένει υψηλός.
Τα δεδομένα αυτά υπογραμμίζουν ακόμη πιο εμφατικά την σημασία της άμεσης ιατρικής βοήθειας στο πρώτο επεισόδιο αιματουρίας. Ωστόσο η υποτροπή δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι θα κινδυνεύσει η ζωή – αρκεί να γίνει αντιληπτή εγκαίρως. Γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία η τακτική παρακολούθηση μετά την αρχική θεραπεία.
Σημειώνεται ότι ο κίνδυνος υποτροπής είναι μεγαλύτερος στους καπνιστές.
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως μπορεί να προληφθεί
Η αποφυγή του καπνίσματος (ενεργητικού και παθητικού) είναι πολύ σημαντική. Απαραίτητο είναι επίσης να πίνουμε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας άφθονα υγρά, κατά προτίμηση νερό.
Η επαρκής κατανάλωση υγρών σημαίνει άφθονη ούρηση, με την οποία παρεμποδίζονται τα χημικά να «λιμνάζουν» στην κύστη, προξενώντας βλάβες στο επιθήλιό της.
«Το επίπεδο της αντιμετώπισης του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως στην χώρα μας είναι ιδιαίτερα υψηλό και η ελληνική Ουρολογική Ογκολογία κατέχει υψηλή θέση στην διεθνή ογκολογική κοινότητα και την αντίστοιχη έρευνα», τονίζει ο κ. Μπάμιας. «Οι Έλληνες ασθενείς με τη νόσο έχουν πρόσβαση σε όλα τα καινοτόμα φάρμακα που έχουν βελτιώσει σημαντικά την πρόγνωση, ενώ, χάρη στην διεξαγωγή πολλών διεθνών μελετών στην χώρα μας, έχουν πρώιμη πρόσβαση σε όλες τις σημαντικές εξελίξεις, πριν αυτές γίνουν ευρέως διαθέσιμες».
Φωτογραφία: iStock
