Σε σοβαρή υποβάθμιση των προβλέψεών της για την οικονομική ανάπτυξη το 2025 προέβη η Παγκόσμια Τράπεζα σήμερα, αποδίδοντας την επιβράδυνση στην κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων και την εκρηκτική αύξηση των δασμών μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας.
Στην εξαμηνιαία έκθεση Global Economic Prospects, το διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα μειώνει την πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη στο 2,3% για το 2025, 0,4 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις του Ιανουαρίου.
Η έκθεση καταγράφει υποβάθμιση στις προβλέψεις για το 70% των οικονομιών του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ευρώπης, αλλά και έξι περιφερειών αναδυόμενων αγορών.
Πρόκειται για την πιο εκτεταμένη αναθεώρηση από την κρίση του 2008.
Δασμοί που θυμίζουν δεκαετία του 1930
Η έκθεση εστιάζει στον καταλυτικό ρόλο των πολιτικών του Ντόναλντ Τραμπ. Από την ανάληψη της νέας του θητείας στις αρχές του 2025 ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εκτοξεύσει το μέσο ποσοστό των αμερικανικών δασμών από κάτω του 3% σε επίπεδα άνω του 15%, οδηγώντας σε αντίποινα από την Κίνα και άλλες χώρες.
Παρότι η Τράπεζα δεν προβλέπει παγκόσμια ύφεση, εκτιμά ότι η ανάπτυξη του 2025 θα είναι η ασθενέστερη εκτός περιόδου ύφεσης από το 2008, ενώ η μέση παγκόσμια ανάπτυξη της δεκαετίας έως το 2027 θα φτάσει μόλις στο 2,5%, το χαμηλότερο επίπεδο από τη δεκαετία του ’60.
Η παγκόσμια ανάπτυξη του εμπορίου το 2025 αναμένεται να περιοριστεί στο 1,8%, σημαντικά χαμηλότερα από το 5,9% της δεκαετίας του 2000. Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται στα ισχύοντα δασμολόγια μέχρι τα τέλη Μαΐου και δεν περιλαμβάνει τις αυξήσεις που ανακοίνωσε ο Τραμπ τον Απρίλιο, αλλά ανέβαλε προσωρινά μέχρι τις 9 Ιουλίου.
ΗΠΑ – Ευρωζώνη
«Η αβεβαιότητα λειτουργεί σαν ομίχλη στον διάδρομο απογείωσης», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Ayhan Kose, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας. «Επιβραδύνει τις επενδύσεις και θολώνει τις προοπτικές».
Παρότι η Τράπεζα βλέπει σημάδια αναδιάταξης των εφοδιαστικών αλυσίδων και ελπίζει σε σταδιακή εξομάλυνση των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας, προειδοποιεί ότι ένα νέο κύμα δασμών (π.χ. πρόσθετη αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στους αμερικανικούς δασμούς) θα μπορούσε να αφαιρέσει άλλο μισό ποσοστιαίο από την παγκόσμια ανάπτυξη.
Η Τράπεζα περικόπτει δραστικά την πρόβλεψη για τις ΗΠΑ στο 1,4% (από 2,3%) για το 2025, ενώ βλέπει υποχώρηση και στο 1,6% για το 2026. Οι δασμοί, η αστάθεια των αγορών και η αυξημένη αβεβαιότητα πλήττουν την κατανάλωση, το εμπόριο και τις επενδύσεις.
Για την ευρωζώνη, η πρόβλεψη περιορίστηκε στο 0,7%, ενώ για την Ιαπωνία υποχώρησε επίσης στο 0,7%.
Αναδυόμενες αγορές: Σταθερότητα με προκλήσεις
Οι αναδυόμενες οικονομίες εκτιμάται ότι θα αναπτυχθούν κατά 3,8% το 2025, ελαφρώς χαμηλότερα από το 4,1% της προηγούμενης πρόβλεψης.
Ωστόσο, η κατά κεφαλήν παραγωγή στις φτωχές χώρες θα παραμείνει 6% κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα έως το 2027 και για ορισμένες ενδέχεται να χρειαστούν δύο δεκαετίες για να ανακτήσουν τις απώλειες της δεκαετίας του 2020.
Το Μεξικό, λόγω της εξάρτησής του από τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, είδε την πρόβλεψη για το 2025 να κατρακυλά στο 0,2%, 1,3 μονάδες κάτω από τον Ιανουάριο.
Κίνα: Σταθερή προς το παρόν, αλλά με ρίσκα
Η πρόβλεψη για την Κίνα παραμένει στο 4,5%, καθώς η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι διαθέτει ακόμα δημοσιονομικά και νομισματικά περιθώρια για να στηρίξει την ανάπτυξη.
Ωστόσο, οι κίνδυνοι παραμένουν. Μεταξύ αυτών η κρίση στην αγορά ακινήτων, η επιβράδυνση της κατανάλωσης και οι εντάσεις με τις ΗΠΑ, ιδιαίτερα στο σκέλος των εξαγωγών τεχνολογίας και των σπάνιων γαιών, για τις οποίες συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις στο Λονδίνο.
