Σχεδόν όλοι οι ασθενείς (το σχεδόν 97%) χρειάστηκαν νοσηλεία στο νοσοκομείο. Έχασε τη ζωή του ο ένας στους πέντε.
Ολοένα περισσότεροι άνθρωποι στην Ευρώπη (και στην Ελλάδα) παρουσιάζουν λιστερίωση – μία σοβαρή τροφιμογενή λοίμωξη που συνήθως χρειάζεται νοσηλεία στο νοσοκομείο και συχνά κοστίζει τη ζωή.
Σύμφωνα με νέα έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC), το 2023 αναφέρθηκαν σχεδόν 3.000 κρούσματα στις 30 χώρες που απαρτίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΕ/ΕΟΧ). Ο αριθμός αυτός είναι ο υψηλότερος που έχει αναφερθεί ποτέ επί ευρωπαϊκού εδάφους, από τότε που άρχισε η επιτήρηση του νοσήματος, τονίζει το Κέντρο.
Το σχεδόν 97% αυτών των ανθρώπων νοσηλεύθηκαν στο νοσοκομείο. Η, δε, θνησιμότητα μεταξύ τους πλησίασε το 20%, προσθέτει.
Η λιστερίωση είναι κατά βάση μία μορφή τροφικής δηλητηρίασης (τροφιμογενές νόσημα). Προκαλείται από την κατανάλωση τροφίμων μολυσμένων από το βακτήριο Listeria monocytogenes (λιστέρια η μονοκυτταρογόνος).
Ωστόσο το βακτήριο μπορεί να μεταδοθεί και μέσω της επαφής με άρρωστα ζώα ή με τις απεκκρίσεις τους. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω του πλακούντα από τη μητέρα στο έμβρυο. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε στη διάρκεια της κυήσεως είτε κατά τον τοκετό.
Η λιστέρια είναι τόσο ανθεκτική ώστε, σε αντίθεση με τα άλλα μικρόβια που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση, μπορεί να αναπτυχθεί και σε κατεψυγμένα τρόφιμα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.
Η λιστερίωση συνήθως παρατηρείται σε μεμονωμένα άτομα. Ωστόσο στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχουν περιγραφεί και αρκετές μικρές ή μεγαλύτερες επιδημίες, που προκλήθηκαν κυρίως από την κατανάλωση τροφίμων όπως:
- Μαλακά τυριά
- Σολομός
- Κατεψυγμένα λαχανικά
Η νέα έκθεση
Σύμφωνα με το ECDC, οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι δεν παθαίνουν κάτι όταν εκτίθενται στην λιστέρια. Ωστόσο οι ηλικιωμένοι, όσοι έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό και τα νεογνά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν σοβαρή λιστερίωση.
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση, το 2023 καταγράφηκαν στην περιοχή της ΕΕ/ΕΟΧ 2.993 κρούσματα λιστερίωσης. Αντιστοιχούν σε 0,67 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού όλων των ηλικιών. Τα περισσότερα κρούσματα σε απόλυτους αριθμούς εκδήλωσαν η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία. Σε αυτές τις τρεις χώρες καταγράφηκε το 54,4% του συνολικού αριθμού των κρουσμάτων.
Η Ελλάδα είχε 31 κρούσματα το 2023, έναντι 7 το 2022. Αντιστοιχούν σε 0,3 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού. Η χώρα μας είχε και 26 κρούσματα το 2024, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.
Το 96,6% των Ευρωπαίων ασθενών χρειάσθηκαν νοσηλεία στο νοσοκομείο. Όσον αφορά την έκβασή τους, αυτή ήταν γνωστή για κάτι περισσότερο από τις μισές περιπτώσεις (τις 1.739 από τις 2.993). Από τους ασθενείς αυτούς, οι 340 (ποσοστό 19,6%) έχασαν τη ζωή τους.
Η ηλικιακή ομάδα όπου η λιστερίωση προκάλεσε τα περισσότερα ευρωπαϊκά κρούσματα ήταν οι ηλικιωμένοι. Στις ηλικίες άνω των 64 ετών καταγράφηκε το σχεδόν 71% των κρουσμάτων.
Επιπλέον, το 2023 καταγράφηκαν 107 περιπτώσεις όπου η λιστερίωση σχετιζόταν με την εγκυμοσύνη. Η έκβαση έγινε γνωστή μόνο για τις 41 από αυτές, με τις 15 να καταλήγουν σε αποβολή.
Ποια τρόφιμα σχετίστηκαν με συρροές κρουσμάτων
Αν και τα περισσότερα κρούσματα του 2023 ήταν μεμονωμένα, υπήρξαν 21 τροφιμογενείς συρροές κρουσμάτων σε 10 ευρωπαϊκές χώρες. Σε αυτές αρρώστησαν με λιστερίωση 163 άνθρωποι. Οι συρροές αποδόθηκαν σε:
- Ψάρια και προϊόντα ψαριών
- Έτοιμα για κατανάλωση προϊόντα χοιρινού κρέατος
- Τυριά από αγελαδινό γάλα
- Μαγειρεμένα αλλαντικά
- Αγελαδινό γάλα
- Ελιές
Φωτογραφία: iStock
