Ισχυρές βόμβες πληθωρισμού έρχονται από το εξωτερικό, οι οποίες θα πλήξουν βασικά τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, τα οποία βρίσκονται υπό διαρκεί πίεση την τελευταία τετραετία.
Πρόκειται για τη «βόμβα» ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, καθώς καταγράφεται τεράστια αύξηση πάνω από 7% στα εισαγόμενα τρόφιμα και πρώτες ύλες.
Η δεύτερη «βόμβα» έρχεται από τη σύρραξη Ισραήλ – Ιράν, η οποία εκτόξευσε στα ύψη τις τιμές του πετρελαίου. Η άνοδος τους θα παρασύρει τις τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος, το οποίο στην Ελλάδα είναι ήδη πανάκριβο, σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η τιμή του μπρεντ ανέβηκε περίπου 13% σε δύο μέρες. Οι αναλυτές προβλέπουν ότι μ το αναμενόμενο κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, η τιμή θα εκτοξευθεί περίπου 25% υψηλότερα. Αυτό θα φέρει μεγάλες ανατιμήσεις στα καύσιμα και στο ηλεκτρικό ρεύμα, επιβαρύνει το ενεργειακό κόστος και θα επηρεάσει τις τιμές πολλών άλλων αγαθών.
Ανησυχητικά στοιχεία
Ειδικότερα σε ότι αφορά στα τρόφιμα, από τις μηδενικές ή οριακές μεταβολές μέχρι το τέλος του 2024 από τον Ιανουάριο του 2025, έχουν αρχίσει να τσιμπάνε ανοδικά, αλλά τα χειρότερα έρχονται.
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή κατέγραψε τον Απρίλιο σημαντική αύξηση των τιμών των εισαγόμενων τροφίμων και πρώτων υλών για είδη διατροφής, γεγονός που θα επηρεάσει ανοδικά σχεδόν το σύνολο των τροφίμων στα ράφια των καταστημάτων.
Ειδικότερα, οι χονδρικές τιμές των εισαγόμενων τροφίμων και πρώτων υλών τον Απρίλιο παρουσίασαν αύξηση κατά 7,1%, σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2024.
Το γεγονός ότι πρόκειται για τιμές χονδρικής των εισαγόμενων αγαθών, η επίδραση στα ράφια των καταστημάτων θα γίνει αισθητή στους επόμενους μήνες, καθώς ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν τα τρόφιμα (ταχυκίνητα ή όχι), οι μεταβολές των τιμών εμφανίζονται άμεσα, αλλά κυρίως με καθυστέρηση μηνών.
Συγχρόνως, τοπ ανησυχητικό είναι πως η εξέλιξη αυτή ενισχύει την πληθωριστική ψυχολογία στην αγορά, με αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι τιμές αγαθών που δεν επηρεάζονται άμεσα.
Αναλυτικότερα, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία, τον Απρίλιο 2025, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη Απριλίου 2024, παρουσίασε μείωση 6,3% έναντι αύξησης 2,0% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του έτους 2024 με το 2023
Σε σύγκριση με τον δείκτη Μαρτίου 2025, παρουσίασε μείωση 3,9% έναντι μείωσης 0,01% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2024.
Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Μαΐου 2024 – Απριλίου 2025, σε σύγκριση με τον μέσο Γενικό Δείκτη του δωδεκαμήνου Μαΐου 2023 – Απριλίου 2024, παρουσίασε μείωση 2,3% έναντι μείωσης 10,0% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των προηγούμενων δωδεκαμήνων.
Η μείωση αυτή όμως οφείλονταν στη συγκυριακή υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου (οι οποίες θα αυξηθούν ξανά) ενώ στα υπόλοιπα αγαθά καταγράφηκαν ανατιμήσεις. Αναλυτικότερα οι κυριότερες μεταβολές ήταν οι ακόλουθες:
- Βιομηχανία τροφίμων 7,1%
- Παραγωγή προϊόντων καπνού 6,0%
- Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού 4,6
- Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων 2,0%
- Χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων 1,8%
- 27 Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού 1,0%
- Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων -0,7%
- Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων -1,0%
- Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων -1,1%
- Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες -2,1 %
- Άντληση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου -19,5%
- Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου -24,1%
Έκρηξη των καυσίμων
Η επίθεση του Ισραήλ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν προκάλεσε σεισμικές δονήσεις στις διεθνείς αγορές, με τις τιμές του πετρελαίου να εκτινάσσονται στα ύψη, καταγράφοντας αύξηση κατά περίπου 15%.
Τα πιθανά αντίποινα από το Ιράν ενισχύουν τις ανησυχίες για ευρύτερη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, που θα ωθήσει σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα τις τιμές του «μαύρου χρυσού», γεγονός που θα οξύνει ακόμη περισσότερο την ενεργειακή κρίση.
Οι προοπτικές είναι χειρότερες στην ελληνική αγορά, καθώς έχει δείξει απίστευτα… αντανακλαστικά όταν οι διεθνείς εξελίξεις ευνοούν την άνοδο των τιμών και ήδη στα πρατήρια καυσίμων καταγράφονται ανατιμήσεις.
Οι τιμές των καυσίμων ανατροφοδοτούν έναν ευρύ κύκλο ανατιμήσεων σε μεταφορές και παραγωγή αγαθών, με τελικούς αποδέκτες τα νοικοκυριά και ειδικά εκείνα με τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
