Εκεί που φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα είναι στα ποσά των διαρθρωτικών ταμείων, δηλαδή στα ποσά που προορίζονται για χρηματοδότηση προγραμμάτων, καθώς όλα δείχνουν ότι ΠΑΑ (γεωργία) και ΕΣΠΑ (υποδομές) χρηματοδοτούνται στο εξής από ένα ενιαίο ταμείο με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη διαχείριση σε εθνικό επίπεδο.
Πιο συγκεκριμένα, σταθερό προϋπολογισμό ύψους 300 δις ευρώ για τις άμεσες ενισχύσεις και για το ΠΑΑ, όσα θέλει να δεσμεύσει το κράτος μέλος από έναν κουμπαρά ύψους 453 δις ευρώ στον οποίο περιλαμβάνονται οι πολιτικές συνοχής (τα γνωστά ως ΕΣΠΑ) και η πολιτική για την αλιεία, ανακοίνωσε η Κομισιόν, στα πλαίσια του προϋπολογισμού της περιόδου 2028-2035.
Αυτό σημαίνει πως οι άμεσες ενισχύσεις θα παραμείνουν στα επίπεδα που γνώριζαν οι αγρότες, αλλά τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης θα περιλαμβάνονται σε ένα Ενιαίο Ταμείο μαζί με το ΕΣΠΑ, την Αλιεία και τα Κοινωνικά Ταμεία. Δηλαδή, τα χρήματα για τις προκηρύξεις σε μέτρα όπως οι Νέοι Αγρότες και τα Σχέδια Βελτίωσης, τα αγροπεριβαλλοντικά (π.χ Βιολογικά κ.λπ) και την εξισωτική αποζημίωση πλέον δεν θα είναι σίγουρα (ring-fenced) καθώς τα αγροτικά προγράμματα θα πρέπει να ανταγωνίζονται για πόρους όλα τα προγράμματα συνοχής και αλιείας. Σημειώνεται πως η Ελλάδα διαθέτει στο ΕΣΠΑ 2,9 δις ευρώ ετησίως και για το ΠΑΑ μόλις 720 εκατ. ευρώ ετησίως (κοινοτικοί πόροι).
Σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, για το μέλλον της ΚΑΠ και τη χρηματοδότησή της, η Φον ντερ Λάινεν απάντησε: «H γεωργία θα είναι ευνοημένη. H γεωργία θα ενδυναμωθεί. Αυτό που έχουμε «φυλάξει» είναι οι άμεσες ενισχύσεις στους αγρότες που θα είναι 18% του προϋπολογισμού της ΕΕ, δηλαδή 300 δις ευρώ, αυτό είναι το ένα κομμάτι. Με τα νέα «National and Regional Partnership Plans» (Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Συνεργασίας), υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Αν θέλετε να φτιάξετε ένα νηπιαγωγεία, μπορείτε να το κάνετε πλέον μέσω του ΠΑΑ, από το ΕΣΠΑ κ.λπ. Όλα αυτά έχουν διαφορετικά κριτήρια, συγχρηματοδοτήσεις κ.λπ, για το ίδιο θέμα. Οπότε αν διευρύνετε το εύρος των National and Regional Partnership Plans, τότε η δυνατότητα για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές να έχουν μεγαλύτερη χρηματοδότηση είναι μεγαλύτερη. Αυτό που σας διαβεβαιώ, είναι πως η χρηματοδότηση θα είναι πιο γρήγορη και πιο στοχευμένη».
«Είναι ένας προϋπολογισμός για μια νέα εποχή που ταιριάζει με τη φιλοδοξία της Ευρώπης», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το απόγευμα της Τετάρτης. «Αυτός αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της Ευρώπης. Αυτό ενισχύει την ανεξαρτησία μας».
Το σχέδιό της αναδιαμορφώνει τη δομή του προϋπολογισμού σε τρεις βασικούς πυλώνες.
- 865 δισεκατομμύρια ευρώ για τη γεωργία, την αλιεία, τη συνοχή και την κοινωνική πολιτική.
- 410 δισεκατομμύρια ευρώ για την ανταγωνιστικότητα, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της καινοτομίας.
- 200 ευρώ για εξωτερική δράση, συμπεριλαμβανομένων 100 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία.
Ενώ οι άμεσες συνεισφορές από τα κράτη μέλη θα καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού, η von der Leyen προβλέπει επίσης νέους φόρους σε ολόκληρη την ΕΕ για τα ηλεκτρικά απόβλητα, τον καπνό και τα εταιρικά κέρδη, ώστε να επιτραπεί στις Βρυξέλλες να συγκεντρώσουν πρόσθετα έσοδα από μόνες τους.
Όλα τα οικονομικά κονδύλια θα εξαρτηθούν από τη συμμόρφωση με το κράτος δικαίου, μια βασική αλλαγή στην αντίδραση στην οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας στην Ουγγαρία. «Το κράτος δικαίου είναι απαραίτητο», δήλωσε η von der Leyen. «Θα διασφαλίσουμε υπεύθυνες δαπάνες και πλήρη λογοδοσία».
Η παρουσίαση της Τετάρτης, σύμφωνα με το Euronews, σηματοδοτεί επίσημα την έναρξη μιας πολιτικής διαμάχης μεταξύ των κρατών μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία αναμένεται να είναι παρατεταμένη, εξαντλητική και εκρηκτική, καθώς κάθε εκλογική περιφέρεια αγωνίζεται με νύχια και με δόντια για να εξασφαλίσει χρήματα για τις προτεραιότητές της.
Η πρόταση της von der Leyen για τον νέο πολυετή προϋπολογισμό διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία της πρώτης της θητείας στην κορυφή της ισχυρής εκτελεστικής εξουσίας. «Είναι στρατηγικός, πιο ευέλικτος και πιο διαφανής», είπε, αποκαλώντας τον πιο «φιλόδοξο» που έχει προταθεί ποτέ από την εκτελεστική εξουσία.
Η στρατηγική αντιπροσωπεύει μια φιλόδοξη απόκλιση από την παραδοσιακή σκέψη που διέπει τον προϋπολογισμό, ο οποίος είναι επίσημα γνωστός ως Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), το οποίο μέχρι σήμερα βασιζόταν σε σαφώς καθορισμένες πιστώσεις για συγκεκριμένα προγράμματα που διαχειρίζονταν οι εξειδικευμένες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τρεις κύριοι πυλώνες
Μία από τις πιο εντυπωσιακές τροποποιήσεις στην πρόταση της von der Leyen είναι η συγχώνευση των δύο μεγαλύτερων κονδυλίων του προϋπολογισμού: της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η οποία περιλαμβάνει τις επιδοτήσεις για τους αγρότες, και των ταμείων συνοχής.
Αντί να είναι ξεχωριστές οντότητες, και οι δύο θα ομαδοποιηθούν στον πρώτο πυλώνα: τις Εθνικές και Περιφερειακές Εταιρικές Σχέσεις, συνολικής αξίας 865 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Τα δύο κονδύλια φαίνεται να έχουν μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με τον τρέχοντα προϋπολογισμό, όπου η ΚΑΠ και η συνοχή αποτελούν πάνω από το 60% των κονδυλίων.
Η βαθιά περικοπή αναμένεται να αμφισβητηθεί έντονα από τις νότιες χώρες, οι οποίες είναι επιφυλακτικές απέναντι σε οποιαδήποτε αντίδραση από τον γεωργικό τομέα, και από τις ανατολικές χώρες, οι οποίες εξαρτώνται από την πολιτική συνοχής για να γεφυρώσουν το χάσμα με τα πλουσιότερα κράτη μέλη.
Ταυτόχρονα, η μείωση θα γίνει δεκτή με ενθουσιασμό από τις δυτικές και βόρειες χώρες, οι οποίες έχουν σταθερά υποστηρίξει μεγαλύτερη έμφαση στις σύγχρονες προτεραιότητες, όπως η δράση για το κλίμα, η άμυνα, η ασφάλεια, η έρευνα, η καινοτομία και οι τεχνολογίες αιχμής.
Αυτή η έκκληση ενισχύθηκε πέρυσι από την ιστορική έκθεση του πρώην Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, ο οποίος ζήτησε «ριζικές αλλαγές» για να αντιστραφεί η σταθερή μείωση της ανταγωνιστικότητας του μπλοκ και να αντιμετωπιστεί ο έντονος ανταγωνισμός από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Η απάντηση της φον ντερ Λάιεν είναι μια άλλη καινοτομία: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας, αξίας 410 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ταμείο προορίζεται να αξιοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια για τη μεγιστοποίηση της επίδρασης του δημόσιου χρήματος, το οποίο συχνά επικρίνεται ως θλιβερά ανεπαρκές.
Ο τρίτος πυλώνας του σχεδίου προϋπολογισμού συνδυάζει όλα τα μέσα εξωτερικής πολιτικής στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ευρώπης, ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εδώ, η φον ντερ Λάιεν προτείνει τη δημιουργία ενός ταμείου 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, αφιερωμένου αποκλειστικά στην υποστήριξη της ανάκαμψης και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.
Παράλληλα με τους τρεις πυλώνες, το σχέδιο προβλέπει 292 δισεκατομμύρια ευρώ για άλλα έξοδα, συμπεριλαμβανομένης της αποπληρωμής του χρέους από την εποχή της COVID, το οποίο εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 25 και 30 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, ένας σημαντικός παράγοντας που δεν υπήρχε στον προηγούμενο προϋπολογισμό.
Η Επιτροπή έχει δηλώσει προηγουμένως ότι οι επιχορηγήσεις από το ταμείο ανάκαμψης θα πρέπει να αποπληρωθούν εξ ολοκλήρου μέσω των λεγόμενων ιδίων πόρων, όπως το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS), οι τελωνειακοί δασμοί και οι πρόσφατα προτεινόμενοι φόροι, συγκεντρώνοντας 58,2 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Ωστόσο, οι ίδιοι πόροι αντιμετωπίζουν έντονη αντίσταση από τα κράτη μέλη και είναι γνωστό ότι είναι δύσκολο να εγκριθούν.
Πώς θα υποστηριχθεί η Κοινή Γεωργική Πολιτική στο επόμενο ΠΔΠ
Τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης θα υποστηρίξουν την Κοινή Γεωργική Πολιτική, διατηρώντας τον ρόλο των αγροτών και των αγροτικών περιοχών στο επίκεντρο του επόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ. Με αυτό κατά νου, η ΚΑΠ θα διαρθρωθεί σύμφωνα με τις ακόλουθες αρχές:
-Απλούστευση: Βασιζόμενα στις προσπάθειες των τελευταίων πακέτων απλούστευσης της ΚΑΠ, τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης θα μειώσουν σημαντικά το διοικητικό φόρτο, με τους ίδιους κανόνες για τις πληρωμές, τους ελέγχους και τις λογιστικές επιθεωρήσεις, και τη διαφάνεια με άλλα ταμεία της ΕΕ που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες.
Διασφάλιση της εισοδηματικής στήριξης των αγροτών: Οι αγρότες της ΕΕ θα συνεχίσουν να λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται μέσω οριοθετημένης εισοδηματικής στήριξης της ΚΑΠ, συμπεριλαμβανομένων των ενισχύσεων ανά έκταση, της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης, των επενδύσεων, της στήριξης σε μικρούς και νέους αγρότες και των κινήτρων για αγροπεριβαλλοντικά μέτρα.
-Συνέργειες: Μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση θα βοηθήσει επίσης στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές και οι νέοι αγρότες με πιο ολοκληρωμένο τρόπο. Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν συνέργειες μεταξύ της στήριξης εισοδήματος προς τους αγρότες και των επιπτώσεων από τις δημόσιες επενδύσεις στη συνδεσιμότητα, την υγειονομική περίθαλψη, τις υποδομές ή την εκπαίδευση – δημιουργώντας μια πιο συνεκτική στρατηγική για την αναζωογόνηση των αγροτικών περιοχών και τη διασφάλιση της ανανέωσης των γενεών.
-Μια ευρύτερη εργαλειοθήκη: Ο γεωργικός τομέας της ΕΕ και οι αγροτικές περιοχές αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις. Η ΚΑΠ αντιμετωπίζει τις περισσότερες από αυτές χάρη στην οριοθετημένη στήριξη εισοδήματος και τις επενδύσεις της. Πέρα από αυτήν την πολιτική, η οποία παραμένει κεντρικής σημασίας για την υποστήριξη των αγροτών της ΕΕ, τα σχέδια θα προσφέρουν επίσης μια ευρύτερη εργαλειοθήκη – όπως επενδύσεις σε αγροτικές περιοχές που υποστηρίζονται από τα ταμεία συνοχής· εργαλεία συνεργασίας όπως το LEADER για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων αγροτικής κατάρτισης· ή υποστήριξη μεταρρυθμίσεων προς όφελος του γεωργικού τομέα (π.χ. φορολογικές μεταρρυθμίσεις για τη διευκόλυνση της μεταφοράς των αγροκτημάτων ή κοινωνικά επιδόματα για νέους αγρότες, για την ενθάρρυνση της ανανέωσης των γενεών). Οι μεταρρυθμίσεις θα συμπεριληφθούν στα σχέδια με τέτοιο τρόπο ώστε να ενισχύουν τον προγραμματισμό χωρίς να επηρεάζουν τις πληρωμές προς τους δικαιούχους, διασφαλίζοντας έτσι την προβλεψιμότητα της στήριξης και των πληρωμών προς τους αγρότες.
-Μεγαλύτερη ευελιξία και υποστήριξη μετά από κρίσεις: Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να χρησιμοποιούν τα μη προγραμματισμένα ποσά ευελιξίας τους για να υποστηρίξουν τους αγρότες που έχουν πληγεί από φυσική καταστροφή. Το «Δίχτυ Ασφαλείας Ενότητας» που περιλαμβάνεται στη Διευκόλυνση της ΕΕ θα επιτρέψει στην Επιτροπή να αντιδρά γρήγορα σε διαταραχές της αγοράς που επηρεάζουν τον γεωργικό τομέα. Η Διευκόλυνση της ΕΕ θα επιτρέψει επίσης στα κράτη μέλη να λαμβάνουν χρηματοδότηση για φυσικές καταστροφές, άλλες κρίσεις ή νέες προτεραιότητες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον γεωργικό τομέα.
H δήλωση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το νέο Πολυετές
«Έλεγχος έναντι της υλοποίησης»
Σήμερα, το Σώμα των Επιτρόπων ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο: τον προϋπολογισμό για την περίοδο 2028-2034. Πρόκειται για έναν προϋπολογισμό 2 τρισεκατομμυρίων για μια νέα εποχή. Ένας προϋπολογισμός που ανταποκρίνεται στις φιλοδοξίες της Ευρώπης. Αυτός αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της Ευρώπης. Αυτός ενισχύει την ανεξαρτησία μας. Ένας προϋπολογισμός που είναι μεγαλύτερος, πιο έξυπνος και πιο σαφής. Αυτός είναι ένας προϋπολογισμός που προσφέρει αποτελέσματα για τους πολίτες μας, τις επιχειρήσεις μας, τους εταίρους μας και το μέλλον μας.
Το επόμενο ΠΔΠ θα είναι ο πιο φιλόδοξος που έχει προταθεί ποτέ. Είναι πιο στρατηγικό, πιο ευέλικτο, πιο διαφανές. Επενδύουμε περισσότερο στην ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε και περισσότερο στην ανεξαρτησία μας. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι ότι οι συνεισφορές των κρατών μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ θα παραμείνουν σταθερές, καθώς προτείνουμε μια σταδιακή αλλαγή στους ιδίους πόρους.
Θα περιγράψω 5 βασικούς τομείς. Πρώτον, η επένδυση σε ανθρώπους, κράτη μέλη και περιφέρειες. Τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης με 865 δισεκατομμύρια ευρώ αποτελούν το θεμέλιο για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Στον πυρήνα τους παραμένουν η συνοχή και η γεωργία. Είναι οι κεντρικοί πυλώνες της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και των επενδύσεων στο ευρωπαϊκό μοντέλο. Διασφαλίζουμε περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ για τη στήριξη του εισοδήματος των αγροτών και των αλιέων. Αυτό περιλαμβάνει διπλασιασμό του γεωργικού αποθέματος, ώστε να προστατεύονται τα μέσα διαβίωσης των αγροτών μας. Στον τομέα της Συνοχής, διασφαλίζουμε τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές. Έτσι, οι επενδύσεις στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές ανέρχονται σε τουλάχιστον 218 δισεκατομμύρια ευρώ. Στον τομέα της Αλιείας, εξασφαλίζονται τουλάχιστον 2 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία προορίζονται για την αλιεία. Τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης θα παρέχουν επίσης τους οικονομικούς πόρους για τις κοινωνικές πολιτικές. Εδώ, για πρώτη φορά υπάρχει στόχος για κοινωνικές δαπάνες 14%. Και επίσης, για πρώτη φορά, θα παρακολουθούμε την κοινωνική χρηματοδότηση σε ολόκληρο το ΠΔΠ. Τριπλασιάζουμε τις επενδύσεις στη μετανάστευση και τη διαχείριση των συνόρων. Επειδή τα σύνορα της Ευρώπης αποτελούν κοινή ευθύνη. Τριπλασιάζουμε το Ταμείο Αλληλεγγύης, ώστε να μπορούμε να ενεργούμε γρήγορα και αποφασιστικά όταν συμβαίνουν καταστροφές.
Και για πρώτη φορά, ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα υποστηρίξει τη δυνατότητα των κρατών μελών να επενδύσουν περισσότερο στους στόχους της ΕΕ με δάνεια έως και 150 δισεκατομμύρια ευρώ. Θα το ονομάσουμε Καταλύτης Ευρώπη. Τα δάνεια υποστηρίζονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Στοχεύει σε κοινές ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Μπορείτε να το επενδύσετε – για παράδειγμα στην αμυντική βιομηχανία ή στις ενεργειακές υποδομές ή στις στρατηγικές τεχνολογίες. Το Catalyst Europe θα δώσει στα κράτη μέλη πρόσθετα μέσα για να επενδύσουν σε ευρωπαϊκούς στόχους.
Στο πλαίσιο των Εθνικών και Περιφερειακών Σχεδίων Εταιρικής Σχέσης, προτείνουμε ένα απλό και διαφανές σύστημα κατανομής. Βασίζεται σε βασικές αρχές όπως οι περιφερειακές ανισότητες, ο κίνδυνος φτώχειας, οι γεωργικές ανάγκες ή οι εντάσεις στα σύνορά μας. Τα Σχέδια είναι προσαρμοσμένα – ευρωπαϊκές πολιτικές και προτεραιότητες στα εδάφη και τις κοινότητές τους. Τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης επιτρέπουν μια πιο στρατηγική κατανομή που αντικατοπτρίζει τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες επί τόπου. Για παράδειγμα, αυξημένοι πόροι για τις παραμεθόριες περιοχές που βρίσκονται υπό πίεση ασφαλείας. Έτσι – αντί να έχουμε 10 διαφορετικά ταμεία με διαφορετικούς κανόνες, διαφορετικά χρονοδιαγράμματα και διαφορετικά κριτήρια που συχνά επικαλύπτονται – έχουμε τώρα τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης. Η τοποθέτηση των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων κάτω από μια στέγη, ευκολότερη στην ευθυγράμμιση με τις τοπικές ανάγκες, απλούστερη στη διαχείριση για τις εθνικές και τοπικές αρχές και – το πιο σημαντικό – πιο ισχυρή όταν συνδυάζεται. Αυτή είναι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που μεταφράζεται σε πραγματικές τοπικές και εθνικές επενδύσεις.
Δύο λόγια για τον σεβασμό του κράτους δικαίου: είναι άνευ όρων. Το κράτος δικαίου είναι απαραίτητο για κάθε χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Και με το επόμενο ΠΔΠ προχωράμε ένα βήμα παραπέρα. Τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης θα θέσουν το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα ως προϋπόθεση για επενδύσεις και ως επίκεντρο για μεταρρυθμίσεις. Το κράτος δικαίου ισχύει για όλα τα ταμεία. Θα είναι έξυπνη προϋπόθεση. Θα διασφαλίσουμε υπεύθυνες δαπάνες και πλήρη λογοδοσία με ισχυρές διασφαλίσεις, σαφείς όρους και τα σωστά κίνητρα. Αυτό εξυπηρετεί τους πολίτες.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα για τους πολίτες, ιδίως τους νέους, είναι το Erasmus+, το οποίο αυξάνεται κατά 50%. Πέρα από αυτό, θα υποστηρίξουμε την κοινωνία των πολιτών με διαφορετικά προγράμματα. Για παράδειγμα, τόσο οι Εθνικές και Περιφερειακές Εταιρικές Σχέσεις όσο και το Ταμείο Ανταγωνιστικότητας θα υποστηρίξουν δραστηριότητες LIFE (για το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και την κυκλική οικονομία). Επιπλέον, το νέο πρόγραμμα AGORA-EU βασίζεται στο Creative Europe και το CERV. Θα υποστηρίξει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, τις αξίες, τα πολιτικά δικαιώματα, τη δημοκρατία και την ποικιλομορφία. Μέχρι στιγμής για τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης.
Δεύτερον, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Προτείνουμε ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας με σχεδόν 410 δισεκατομμύρια ευρώ, επειδή είναι ζωτικής σημασίας να υποστηριχθούν οι στρατηγικές τεχνολογίες του αύριο. Αυτό το Ταμείο Ανταγωνιστικότητας περιλαμβάνει διπλασιασμό του προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη», του εμβληματικού μας προγράμματος για την επιστήμη και την καινοτομία. Πολλαπλασιάζουμε επί 5 τις επενδύσεις μας στην ψηφιακή τεχνολογία για να οικοδομήσουμε ένα ασφαλές και καινοτόμο ψηφιακό οικοσύστημα. Και δίνουμε σημαντική ώθηση στην καθαρή τεχνολογία, τη βιοοικονομία και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές με 6πλάσια αύξηση των κονδυλίων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, χρηματοδοτώντας αυτά τα θέματα. Αυτό προστίθεται στον στόχο δαπανών για το κλίμα ύψους 35% για το ΠΔΠ που εξυπηρετεί τους 6 περιβαλλοντικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό ανέρχεται σε περίπου 700 δισεκατομμύρια ευρώ. Το Ταμείο Ανταγωνιστικότητας αποτελεί μέρος μιας ατζέντας για την ευρωπαϊκή κυριαρχία που θα μας επιτρέψει να ασφαλίσουμε τις αλυσίδες εφοδιασμού, να αναβαθμίσουμε την καινοτομία και να ηγηθούμε του παγκόσμιου αγώνα για καθαρή και έξυπνη τεχνολογία. Και απαντά στο κάλεσμα των Mario Draghi και Enrico Letta: Το κάλεσμα για μια ισχυρότερη βιομηχανική βάση, μια πιο ολοκληρωμένη ενιαία αγορά και μια ενωμένη Ευρώπη που αξιοποιεί τα δυνατά της σημεία.
Τρίτον, οικοδόμηση μιας Ένωσης που προστατεύει. Προτείνουμε 131 δισεκατομμύρια ευρώ για το σκέλος Άμυνας και Διαστήματος στο πλαίσιο του Ταμείου Ανταγωνιστικότητας. Αυτό είναι 5 φορές μεγαλύτερο από αυτό που έχουμε σήμερα. Επειδή γνωρίζουμε ότι η ασφάλεια αποτελεί κορυφαία ανησυχία για τους πολίτες και τις κυβερνήσεις. Και θα ενισχύσει τη βιομηχανική μας βάση και τις δυνατότητές μας. Εκτός αυτού, το Ταμείο Ανταγωνιστικότητας είναι ο ΜΣΕ. Διπλασιάζουμε τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» για τις μεταφορές. Και πολλαπλασιάζουμε την στρατιωτική κινητικότητα επί 10. Έτσι, οι ένοπλες δυνάμεις μας μπορούν να κινούνται πιο γρήγορα, καλύτερα, μαζί. Πολλαπλασιάζουμε τις δαπάνες για ενεργειακές υποδομές επί 5. Αυτό ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία και επιταχύνει την καθαρή μετάβαση. Και αυξάνουμε σημαντικά τις επενδύσεις στην κυβερνοασφάλεια και τις υποδομές διπλής χρήσης. Πρόκειται για την ευρωπαϊκή άμυνα. την ευρωπαϊκή συνδεσιμότητα. Και την ευρωπαϊκή ετοιμότητα.
Τέταρτον, μια ισχυρότερη Ευρώπη στον κόσμο. Προτείνουμε 200 δισεκατομμύρια ευρώ για το Παγκόσμιο Μέσο για την Ευρώπη. Πρόκειται για αύξηση 75% που αντιστοιχεί στις ευθύνες μας στην παγκόσμια σκηνή. Πρόκειται για την Παγκόσμια Πύλη, την ανθρωπιστική βοήθεια, τις στρατηγικές συνεργασίες – και, το πιο σημαντικό, την υποστήριξή μας για τη διεύρυνση. Η διεύρυνση είναι βασική προτεραιότητα. Δεν είναι απλώς ένας πολιτικός στόχος. Είναι μια στρατηγική επένδυση στη σταθερότητα και την ευημερία της Ευρώπης. Γι’ αυτό ανοίγουμε ολόκληρη την εργαλειοθήκη της Παγκόσμιας Ευρώπης στις υποψήφιες χώρες – όχι μόνο τεχνική βοήθεια αλλά και υποστήριξη για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, υποστηριζόμενες από πόρους. Διαθέτουμε 100 δισεκατομμύρια ευρώ για την Ουκρανία. Διπλασιάζουμε τη Διευκόλυνση για την Ουκρανία – για να υποστηρίξουμε την ανάκαμψη, την ανθεκτικότητα και την πορεία τους προς την ένταξη στην ΕΕ. Και για την ένταξη – όπως και για όλες τις προσχωρήσεις στο παρελθόν: Υπάρχει ρήτρα αναθεώρησης στο ΠΔΠ. Ο οικονομικός αντίκτυπος, π.χ. στη Συνοχή και τη Γεωργία, θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης στη συνθήκη προσχώρησης. Υπάρχει λοιπόν μια νομική υπόσχεση και υποχρέωση. Με την ένταξη έρχεται μια αναθεώρηση του ΠΔΠ. Λειτούργησε στις προηγούμενες προσχωρήσεις. Και θα λειτουργήσει και τώρα.
Πέμπτον, ένας προϋπολογισμός που έχει σχεδιαστεί για ανθεκτικότητα και ευελιξία. Δημιουργούμε έναν ειδικό μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων με ισχύ έως και σχεδόν 400 δισεκατομμύρια. Επειδή οι κρίσεις δεν αποτελούν πλέον εξαίρεση. Είναι ο κανόνας. Και έχουμε πάρει τα μαθήματά μας. Όταν χτυπήσει ένα μεγάλο σοκ, η ΕΕ θα είναι σε θέση να δράσει γρήγορα και με δύναμη.
Τέλος, όλα αυτά πρέπει να χρηματοδοτηθούν. Αυτό είναι το έκτο σημείο μου, Νέοι Ίδιοι Πόροι. Σήμερα, προτείνουμε νέες πηγές εσόδων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο στόχος είναι απλός: Πρέπει να αποπληρώσουμε τον κοινό μας δανεισμό για την ανάκαμψη και πρέπει να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες προτεραιότητές μας. Και – το πιο σημαντικό – θέλουμε να διατηρήσουμε σταθερές τις εθνικές συνεισφορές. Αυτός ο προϋπολογισμός προστατεύει τη δημοσιονομική ικανότητα των κρατών μελών. Με αυτούς τους νέους ιδίους πόρους, μειώνουμε το βάρος στους εθνικούς προϋπολογισμούς και, ως εκ τούτου, συνδυάζουμε τη φιλοδοξία με την υπευθυνότητα.
Συμπερασματικά: Αυτός είναι ένας προϋπολογισμός για τις πραγματικότητες του σήμερα, καθώς και για τις προκλήσεις του αύριο. Ένας προϋπολογισμός που μας εξοπλίζει να ενεργούμε με βάση τις πολιτικές μας επιλογές, σε έναν κόσμο που εξελίσσεται γρήγορα. Θέλουμε μεγαλύτερη ευελιξία. Δεν πρέπει όλα να αποφασίζονται μία φορά ανά 7 χρόνια. Μεγαλύτερη ευελιξία σημαίνει περισσότερο περιθώριο για την ετήσια δημοσιονομική απόφαση, όπου το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο. Σήμερα παρουσιάσαμε την πρότασή μας και τώρα συνεχίζουμε το έργο, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη, με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Ευχαριστώ
