Αποτρέποντας την κλιμάκωση ενός νέου εμπορικού πολέμου λίγες μόνο ημέρες πριν τη διορία που είχε δώσει ο Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή διπλάσιων δασμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία με ενιαίο δασμό 15%. Σύμφωνα με τις αρχικές ανακοινώσεις πάντως, η Ε.Ε φαίνεται να έκανε σημαντικές υποχωρήσεις, παρότι φαινόταν έτοιμη να ασκήσει ισχυρές πιέσεις.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, μετά τη συνάντησή του με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο γήπεδο γκολφ του Turnberry στη Σκωτία, ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους: «Αυτή είναι η μεγαλύτερη συμφωνία απ’ όλες. Και ήρθε την τελευταία στιγμή».
Η φον ντερ Λάιεν, που ταξίδεψε εσπευσμένα για τη συνάντηση, επιβεβαίωσε την πρόοδο, δηλώνοντας: «Ήταν σκληρή δουλειά. Αλλά την κάναμε. Είχαμε πολλές συζητήσεις τις τελευταίες εβδομάδες και τώρα τα καταφέραμε».
Τι προβλέπει η συμφωνία
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις:
- Ο ενιαίος δασμός 15% θα εφαρμόζεται σε εισαγωγές από την Ε.Ε. σε κλάδους όπως τα αυτοκίνητα, τα φαρμακευτικά προϊόντα και οι ημιαγωγοί.
- Η Ε.Ε. δεσμεύεται να αγοράζει ενέργεια από τις ΗΠΑ ύψους 250 δισ. δολαρίων ετησίως μέχρι το τέλος της προεδρικής θητείας Τραμπ, αντικαθιστώντας ρωσικές προμήθειες.
- Η Ε.Ε θα επενδύσει επιπλέον 600 δισ. δολάρια στην αμερικανική οικονομία πέραν των προγραμματισμένων επενδύσεων.
- Οι υψηλοί δασμοί 50% στο ατσάλι και το αλουμίνιο θα παραμείνουν σε ισχύ.
Δεν υπήρξε ακόμη συμφωνία για τα αλκοολούχα ποτά, ενώ η πλήρης νομική τεκμηρίωση της συμφωνίας αναμένεται τις επόμενες ημέρες.
Σύμφωνα με τον Τραμπ, «η συμφωνία θα φέρει ενότητα και φιλία. Θα δουλέψει πολύ καλά».
Σκληρή διαπραγμάτευση και πίεση εκατέρωθεν
Η συμφωνία επετεύχθη μετά από ένταση και σκληρό παζάρι, καθώς ο Τραμπ είχε αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στη φον ντερ Λάιεν απειλώντας με δασμούς 30% εάν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι την 1η Αυγούστου. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ είχαν ανακοινώσει εμπορικές συμφωνίες με Ιαπωνία και Ινδονησία, θέτοντας έναν δασμολογικό «πήχη» 15%.
Από την πλευρά της, η Ε.Ε. είχε ετοιμάσει αντίποινα συνολικής αξίας 93 δισ. ευρώ, τα οποία θα επιβάλλονταν από τις 7 Αυγούστου. Η λίστα περιλάμβανε μεταξύ άλλων αεροσκάφη, αυτοκίνητα, σόγια και bourbon, στοχεύοντας εμπορικά προϊόντα από πολιτείες με ισχυρή εκλογική βάση του Τραμπ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε τη σημασία του διατλαντικού εμπορίου:
«Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου πρέπει να έχουν ισχυρές εμπορικές σχέσεις. Αυτή η συμφωνία σημαίνει δουλειές και ευημερία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού»
Στο παρασκήνιο: Ενέργεια και ημιαγωγοί
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο Turnberry, όπου βρέθηκαν επίσης ο Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς και ο Αμερικανός Υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ.
Ο τελευταίος δήλωσε ότι εντός δύο εβδομάδων αναμένονται αποτελέσματα ερευνών για τους ημιαγωγούς, που πιθανόν να οδηγήσουν σε νέους στοχευμένους δασμούς.
Η επίτευξη συμφωνίας με την Ε.Ε. ήταν ιδιαίτερα δύσκολη για την ομάδα Τραμπ, λόγω του μεγέθους και της πολυπλοκότητας του μπλοκ των 27 μελών, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαιτεί έγκριση από τα κράτη-μέλη πριν οριστικοποιήσει συμφωνίες.
Ωστόσο, οι απειλές της Ε.Ε. για ενεργοποίηση του «εμπορικού υπερ-όπλου» της, του Anti-Coercion Instrument, φαίνεται ότι λειτούργησαν αποτρεπτικά σε μία άκαμπτη στάση της Ουάσινγκτον..
