Σε συνθήκες ακραίας ζέστης, ένας ανεμιστήρας μπορεί να είναι ο καλύτερος φίλος σας – ή και όχι.
Νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι ο ανεμιστήρας μπορεί να σας βοηθήσει να δροσιστείτε ακόμη και σε υψηλότερες θερμοκρασίες από ό,τι πιστευόταν μέχρι τώρα, αν τον χρησιμοποιείτε με τον σωστό τρόπο.
Η ανακάλυψη αυτή είναι η τελευταία σε μια μακρά προσπάθεια να προσδιοριστεί με ακρίβεια πότε κάνει πάρα πολλή ζέστη για να χρησιμοποιήσετε ηλεκτρικό ανεμιστήρα. Από τη δεκαετία του 1990, το αμερικανικό CDC προειδοποιεί για τη χρήση ανεμιστήρων σε θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών Κελσίου.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open, υποδηλώνει ότι σε ορισμένες συνθήκες —ιδιαίτερα όταν οι ανεμιστήρες συνδυάζονται με την υγρασία του δέρματος— μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της θερμικής καταπόνησης και στη βελτίωση της άνεσης, ακόμη και σε θερμοκρασίες σχεδόν 38 βαθμών Κελσίου. (Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θέτει το όριο στους 40 βαθμούς Κελσίου, και άλλες πρόσφατες έρευνες συμφωνούν επίσης με το υψηλότερο όριο.)
«Όταν η θερμοκρασία του αέρα γίνεται υψηλότερη από τη θερμοκρασία του δέρματός μας, τότε στην πραγματικότητα απορροφούμε θερμότητα από το περιβάλλον», εξηγεί ο Daniel Gagnon, ειδικός στη θερμική φυσιολογία και από τους συγγραφείς της νέας μελέτης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ανεμιστήρες μπορούν μερικές φορές να αυξήσουν τη θερμοκρασία του σώματός σας, παρά το γεγονός ότι αισθάνεστε δροσιά.
Με την κλιματική αλλαγή να προκαλεί μεγαλύτερους σε διάρκεια και πιο επικίνδυνους καύσωνες, ειδικά στις αστικές περιοχές, είναι ζωτικής σημασίας να βρεθούν ασφαλείς και αποτελεσματικοί τρόποι για να δροσιστούμε, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με καρδιακά προβλήματα, τα οποία είναι πιο ευαίσθητα σε ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη. Ακολουθούν τα ευρήματα της νέας έρευνας.
1. Υπάρχει ένα σημείο καμπής όσον αφορά τη χρήση ανεμιστήρα για να δροσιστούμε
Στη μελέτη, όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν ανεμιστήρες για να δροσιστούν σε συνθήκες 38°C και 60% υγρασίας, οι ανεμιστήρες «μείωσαν το έργο που έπρεπε να κάνει η καρδιά και μείωσαν ελαφρώς την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος», ανέφερε ο Gagnon, αναπληρωτής καθηγητής κινησιολογίας στο Université de Montréal στον Καναδά. «Οι άνθρωποι ένιωθαν καλύτερα και είχαν μεγαλύτερη αίσθηση άνεσης».
Η μελέτη περιελάμβανε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω — συμπεριλαμβανομένων ορισμένων με καρδιακές παθήσεις — αλλά τα αποτελέσματά της μπορεί να ισχύουν για άτομα όλων των ηλικιών, ανέφερε.
Το συμπέρασμα: Όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν ανεμιστήρα σε θερμοκρασία 40 βαθμών Κελσίου, οι ερευνητές παρατήρησαν σημάδια ότι το σώμα τους ζεσταινόταν, εκθέτοντάς τους σε κίνδυνο για παθήσεις που σχετίζονται με τη ζέστη. Εάν ανησυχείτε, χρησιμοποιήστε κλιματισμό ή αναζητήστε δημόσιους χώρους με κλιματισμό.
2. Ο ανεμιστήρας έχει αποτέλεσμα μόνο αν παραμένετε ενυδατωμένοι
Ο ιδρώτας δροσίζει το σώμα επιτρέποντας στην εσωτερική θερμότητα να διαφύγει μέσω της εξάτμισης. Ένας ανεμιστήρας επιταχύνει αυτή τη διαδικασία ενισχύοντας τη μεταφορά θερμότητας με τον αέρα — με τον ίδιο τρόπο που ένας φούρνος με αέρα μεταφέρει τη θερμότητα στο φαγητό, βοηθώντας το να μαγειρευτεί πιο γρήγορα. Αλλά αυτό λειτουργεί μόνο αν ιδρώνετε αρκετά για να διατηρηθεί ο κύκλος. Γι’ αυτό πρέπει να πίνετε άφθονο νερό.
Το συμπέρασμα: Προσπαθήστε να πίνετε περίπου 250 ml νερό ανά ώρα — αυτή είναι η ποσότητα που έπιναν οι συμμετέχοντες στη μελέτη. Μην περιμένετε μέχρι να διψάσετε. Έχετε πάντα μαζί σας νερό και πίνετε συνεχώς.
3. Το βρέξιμο του δέρματος μπορεί να βοηθήσει έναν ανεμιστήρα να σας δροσίσει πιο αποτελεσματικά
Η χρήση πολλαπλών τεχνικών ψύξης είναι μια εξαιρετική προσέγγιση για τις ζεστές μέρες. Αν έχετε κλιματισμό και θέλετε να εξοικονομήσετε ενέργεια, χρησιμοποιήστε τον για να δροσίσετε ελαφρώς το δωμάτιο. Στη συνέχεια, ανάψτε έναν ανεμιστήρα και βρέξτε το δέρμα σας.
Και όταν οι θερμοκρασίες ανέβουν σε ακραία επίπεδα, ο συνδυασμός του ανεμιστήρα με το βρέξιμο του δέρματος μπορεί να σας βοηθήσει να παραμείνετε δροσεροί. Κατά τη διάρκεια πειραμάτων σε δωμάτια με θερμοκρασία 40°C, «μειώθηκε η εργασία της καρδιάς, μειώθηκε η εφίδρωση και οι άνθρωποι ένιωθαν λίγο καλύτερα», τονίζει ο Gagnon.
Το συμπέρασμα: Για να λειτουργήσει αυτή η στρατηγική, πρέπει να διατηρείτε το δέρμα σας συνεχώς υγρό. Στα πειράματα, οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν ένα μπουκάλι ψεκασμού, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλες επιλογές, όπως υγρά πανιά. Φροντίστε να προσέχετε τη θερμοκρασία του χώρου όπου βρίσκεστε — η θερμοκρασία του αέρα σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να είναι υψηλότερη από την εξωτερική, ειδικά σε χώρους με κακό αερισμό ή χωρίς κλιματισμό.
Εάν παρατηρήσετε συμπτώματα θερμικής εξάντλησης — όπως ζάλη, ναυτία, πονοκέφαλο ή θολή όραση — απομακρυνθείτε αμέσως από τη ζέστη, ξεκουραστείτε και πιείτε πολλά υγρά. Κάποιος που πάσχει από θερμική εξάντληση πρέπει να αναζητήσει ιατρική βοήθεια εάν τα συμπτώματα δεν βελτιωθούν μέσα σε μία ώρα ή αμέσως εάν εμφανίσει σύγχυση ή άγχος, λιποθυμήσει ή δεν μπορεί να κρατήσει τα υγρά που πίνει.
Πηγή: WebMD
Φωτογραφία: iStock