ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Επτά χρόνια μετά την τυπική έξοδο της χώρας από τα Μνημόνια, οι συνταξιούχοι εξακολουθούν να ζουν με τις βαριές συνέπειες των τότε νομοθετικών παρεμβάσεων.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
ΤΙ ΩΡΑ ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ- Πληρωμές Σεπτεμβρίου 2025: ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΔΕΚΟ, ΝΑΤ, ΕΦΚΑ και τα αναδρομικά που έρχονται
News: Παρά τις διαβεβαιώσεις για «δίκαιες αυξήσεις» και ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, μια σειρά από ρυθμίσεις παραμένουν ενεργές και στερούν από χιλιάδες δικαιούχους ουσιαστική βελτίωση του εισοδήματός τους.
Οι παρεμβάσεις που παραμένουν σε ισχύ
Από το 2010 έως το 2018 θεσπίστηκαν μέτρα τα οποία, αν και χαρακτηρίστηκαν «έκτακτα», συνεχίζουν να ισχύουν μέχρι σήμερα. Μεταξύ άλλων:
• Μείωση στο βασικό ποσό της σύνταξης, καθώς και μείωση της Εθνικής Σύνταξης για αναπηρικές και συντάξεις χηρείας.
• Κατάργηση οικογενειακών επιδομάτων στις επικουρικές συντάξεις.
• Κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης, με προσωρινή επαναφορά μόνο το 2019.
• Περικοπές στα μερίσματα των δημοσίων υπαλλήλων και οριστική κατάργηση του ΕΚΑΣ.
• Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), η οποία παραμένει σε ισχύ, παρά τις επανειλημμένες αποφάσεις δικαστηρίων που έχουν θέσει όρια στη διάρκειά της.
• Θεσμοθέτηση της Προσωπικής Διαφοράς, που εξακολουθεί να στερεί από περίπου 670.000 συνταξιούχους τις αυξήσεις της τελευταίας τριετίας.
Οι παρεμβάσεις αυτές διατηρούν χαμηλά το διαθέσιμο εισόδημα, ενώ σύμφωνα με στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, η άρση τους θα απαιτούσε δαπάνη άνω των 2 δισ. ευρώ ετησίως.
Τι αλλάζει από το φθινόπωρο του 2025
Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι έως τα τέλη Νοεμβρίου θα καταβληθεί η νέα μόνιμη οικονομική ενίσχυση για χαμηλοσυνταξιούχους, με ηλικιακά, εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα δοθεί σε περίπου 750.000 δικαιούχους, αφήνοντας όμως εκτός πάνω από 1 εκατομμύριο συνταξιούχους που δεν πληρούν τα κριτήρια.
Παράλληλα, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2026 αναμένεται να προβλεφθούν νέες αυξήσεις στις κύριες συντάξεις από τον Ιανουάριο, με ποσοστό 2,6% – 2,8%. Ωστόσο, όσοι διατηρούν προσωπική διαφορά δεν θα λάβουν πραγματική αύξηση, αλλά μόνο λογιστική μείωση της διαφοράς.
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 1,2 δισ. ευρώ αναδρομικά σε 380.000 συντάξεις – Ποσά ανά Ταμείο και οι πληρωμές έως Σεπτέμβριο 2025
Η μάχη για τα αναδρομικά
Τα αναδρομικά συνεχίζουν να απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους. Ειδικά οι διεκδικήσεις που αφορούν την περίοδο 2015–2018 βρίσκονται στα δικαστήρια, με τις αποφάσεις να μην έχουν ακόμα εκδοθεί.
Εργατολόγοι εκτιμούν ότι οι πιθανότητες δικαίωσης περιορίζονται στα ποσά των επικουρικών και των δώρων που καταργήθηκαν, ενώ το ΣτΕ έχει ήδη περιορίσει σημαντικά το εύρος των διεκδικήσεων.
Ο εργατολόγος Ανδρέας Παπαγεωργίου μίλησε στο vimaorthodoxias.gr, επισημαίνοντας ότι «οι συνταξιούχοι πρέπει να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες. Ακόμα και αν προκύψουν νέες αποφάσεις υπέρ τους, το πιθανότερο είναι να καταβληθούν με δόσεις και σε βάθος χρόνου. Η προτεραιότητα του κράτους θα είναι να περιορίσει τις δημοσιονομικές πιέσεις».
Τα ανοιχτά μέτωπα
1. Προσωπική Διαφορά: Το μεγαλύτερο αγκάθι. Χωρίς νομοθετική παρέμβαση, εκατοντάδες χιλιάδες θα μείνουν εκτός πραγματικών αυξήσεων για πολλά ακόμη χρόνια.
2. ΕΑΣ: Η εισφορά συνεχίζει να παρακρατείται, παρά τις προσφυγές. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει κρίνει συνταγματική τη διατήρησή της έως το 2022, όμως η κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει σε κατάργηση ή μείωση.
3. Αναδρομικά: Εν αναμονή νέων δικαστικών αποφάσεων, με αμφίβολο αποτέλεσμα.
4. Επικουρικές συντάξεις: Το νέο μοντέλο κεφαλαιοποιητικής ασφάλισης ενισχύει τις μελλοντικές παροχές, αφήνοντας όμως ακάλυπτους τους σημερινούς συνταξιούχους.
Τι να περιμένουν οι συνταξιούχοι
• Τον Σεπτέμβριο θα δοθούν οι τακτικές πληρωμές κύριων και επικουρικών συντάξεων, χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις.
• Έως τον Νοέμβριο θα καταβληθεί η νέα μόνιμη ενίσχυση για χαμηλοσυνταξιούχους, που όμως αφορά μόνο ένα τμήμα του συνταξιοδοτικού πληθυσμού.
• Από τον Ιανουάριο 2026 θα ισχύσουν νέες αυξήσεις στις κύριες συντάξεις, αλλά με το «φίλτρο» της προσωπικής διαφοράς.
Στελέχη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) υπενθυμίζουν ότι φέτος είναι και η τελευταία χρονιά για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων αναδρομικών αποδοχών που αφορούν τα έτη 2015–2020. Όσοι συνταξιούχοι δεν συμμορφωθούν, κινδυνεύουν με πρόστιμα και προσαυξήσεις.
5 παραδείγματα (ενδεικτικά, με βάση τις τελευταίες πληροφορίες για αυξήσεις – προσωπική διαφορά – αναδρομικά) ώστε να μπορείς να τα εντάξεις μέσα στο άρθρο και να «δέσει» πιο πρακτικά για τον αναγνώστη.
Παραδείγματα συνταξιούχων με προσωπική διαφορά και αναδρομικά
1. Συνταξιούχος ΙΚΑ με κύρια σύνταξη 1.050 €
• Προσωπική διαφορά: 85 €
• Αύξηση 2,7% από 1/1/2026: +28 €
• Τελικό ποσό: 1.050 € (μόνο λογιστική μείωση της προσωπικής διαφοράς, καμία πραγματική αύξηση).
2. Συνταξιούχος Δημοσίου με κύρια σύνταξη 1.350 €
• Προσωπική διαφορά: 0 €
• Αύξηση 2,7%: +36 €
• Τελικό ποσό: 1.386 € (πραγματική αύξηση, καθώς δεν έχει προσωπική διαφορά).
3. Συνταξιούχος ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ) με σύνταξη 900 €
• Προσωπική διαφορά: 60 €
• Αύξηση 2,7%: +24 €
• Τελικό ποσό: 900 € (η προσωπική διαφορά μειώνεται στα 36 €, ο συνταξιούχος δεν παίρνει αύξηση).
4. Συνταξιούχος ΔΕΚΟ με σύνταξη 1.600 €
• Δεν υπάρχει προσωπική διαφορά.
• Αύξηση 2,7%: +43 €
• Τελικό ποσό: 1.643 € (καθαρή αύξηση).
• Παράλληλα, εκκρεμεί καταβολή αναδρομικών 36 μηνών λόγω ΕΑΣ, με ποσά που μπορεί να φτάσουν τις 2.000 €.
5. Συνταξιούχος Επικουρικής – ΕΤΕΑΕΠ με 280 € επικουρική
• Επικουρική περικοπή από μνημονιακούς νόμους: –60 € μηνιαίως (από το 2016).
• Δικαστική απόφαση ενδέχεται να επιστρέψει μέρος των απωλειών (αναδρομικά 1.500–2.000 €).
• Μέχρι τότε, ο συνταξιούχος παραμένει στα 280 €, χωρίς προοπτική αύξησης.
Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν η Πολιτεία θα βρει το θάρρος να προχωρήσει σε ουσιαστικές παρεμβάσεις ή αν θα συνεχίσει να διαχειρίζεται το πρόβλημα με προσωρινά επιδόματα και μικρές
ΝΕΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ: Πληρωμές για συντάξεις Σεπτεμβρίου 2025 και ΔΥΠΑ – e-ΕΦΚΑ: Τι πρέπει να προσέξουν οι δικαιούχοι για απάτες στις τράπεζες
