Οι «μικροί» του λιανεμπορίου αγκομαχούν, βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης και βλέπουν τον τζίρο του να κατρακυλά συνεχώς. Το λιανεμπόριο «κρατά το κεφάλι πάνω από το νερό», χάρη στις λίγες δεκάδες πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που παρουσιάζουν αξιοσημείωτη άνοδο κύκλου εργασιών. Η υπόλοιπη και συνάμα μεγάλη εικόνα της αγοράς είναι απογοητευτική, καθώς οι μικρομεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις κινούνται πτωτικά και δίνουν μάχη για να παραμείνουν βιώσιμες.
Η έρευνα του Ινστιτούτου της ΕΣΕΕ αποτυπώνει ανάγλυφα το μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μικροί του λιανεμπορίου. Την ώρα, λοιπόν, που οι πωλήσεις στις μεγάλες επιχειρήσεις συνέχισαν την ανοδική τους πορεία, καταγράφοντας το Α΄ εξάμηνο αύξηση ύψους 7,3%, ο κύκλος εργασιών στις μικρές επιχειρήσεις κατέγραψε ισχυρή υποχώρηση 5,6%.
Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις κατέγραψαν πτώση του κύκλου εργασιών, το Α’ εξάμηνο του 2025 (-2,3%), ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είδα τον τζίρο να υποχωρεί κατά 1%.
Συνολικά το λιανεμπόριο, εκτός των καταστημάτων Τροφίμων/Οχημάτων/ Καυσίμων, κατέγραψε οριακή αύξηση του τζίρου σε σύγκριση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα, που όμως στην πραγματικότητα εξανεμίζεται από τον πληθωρισμό.
Σε όρους απόλυτων μεγεθών, η αύξηση του τζίρου ανέρχεται σε μόλις 171,1 εκ. ευρώ, με τον κύκλο εργασιών να διαμορφώνεται το Ά εξάμηνο σε 12,46 δισ. ευρώ, από 12,29 δισ. το ίδιο χρονικό διάστημα πέρυσι.
Η παραπάνω αύξηση του κύκλου εργασιών μεταξύ των Α΄ Εξαμήνων 2025/2024 συνιστά τη χαμηλότερη επίδοση των τελευταίων 5 ετών.
Μείωση του τζίρου κατά τις θερινές εκπτώσεις για 8 στις 10 επιχειρήσεις
Ούτε οι θερινές εκπτώσεις άλλαξαν επί τα βελτίω την εικόνα στο λιανεμπόριο, αφού 8 στις 10 επιχειρήσεις είχαν μείωση του τζίρου τους. Σύμφωνα με την έρευνα του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, το 77,4% των επιχειρήσεων κατέγραψε πτώση τζίρου κατά τη θερινή περίοδο, ενώ το 84% ζητά νέο θεσμικό πλαίσιο για τις προσφορές
Η εικόνα του λιανικού εμπορίου καθίσταται ακόμη πιο δυσχερής αν ληφθεί υπόψη ότι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους παρουσίασαν ισχυρή άνοδο κατά 11,0%. Συνεπώς, ούτε οι θετικές εξελίξεις στον τουρισμό κατόρθωσαν να αντισταθμίσουν τις πιέσεις στην αγορά εξαιτίας της χαμηλότερης εγχώριας ζήτησης.
Στροφή των καταναλωτών στα μεταχειρισμένα είδη
Ενδεικτικό της στενότητας της αγοράς είναι και το όλο και πιο έντονο ενδιαφέρον των καταναλωτών για προϊόντα από υπαίθριους πάγκους και αγορές καθώς και για μεταχειρισμένα είδη. Η συγκεκριμένη παρατήρηση, παρά το μικρό μέγεθος των συναλλαγών σε όρους απόλυτων ποσών, φαίνεται όχι απλά να παγιώνεται αλλά να ενισχύεται περαιτέρω το τελευταίο εξάμηνο, υπογραμμίζοντας τη στροφή των καταναλωτών προς τα παραπάνω προϊόντα.
Σε επιμέρους κατηγορίες λιανικού εμπορίου αξίζει να σημειωθεί η πολύ ισχυρή, σε όρους ποσοστιαίων μεταβολών, αύξηση εμπορίας των “Μεταχειρισμένων ειδών” (+33,8%).
Αντίθετα, πτώση του τζίρου κατέγραψαν, μεταξύ άλλων, οι επιχειρήσεις εμπορίας “Τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού” (-28,3 εκ. ευρώ ή -14,0%), “Χαλιών κλπ” (-1,8 εκ. ευρώ ή -8,2%) και “Υποδημάτων και δερμάτινων ειδών” (-18,4 εκ. ευρώ ή πτώση κατά 6,5%).
Ανάλυση ανά Περιφέρεια (Α΄ εξάμηνο 2025/2024)
Οι περιφέρειες Ιονίων Νήσων με άνοδο +3,5% ή +7,6 εκ. ευρώ, όπως επίσης και οι αντίστοιχες της Κρήτης (+2,9% ή +19,2 εκ. ευρώ) και της Αττικής (+2,7% ή +187,7 εκ. ευρώ) κατέγραψαν τις καλύτερες επιδόσεις. Αντίθετα, οι περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (-3,5% ή -14,2 εκ. ευρώ) και Θεσσαλίας (-3,4% ή -16,2 εκ. ευρώ) παρουσίασαν τις ισχυρότερες πτώσεις κατά το παραπάνω εξάμηνο.