Η απλήρωτη υπερεργασία αποτελεί ένα από τα νοσηρά φαινόμενα του εγχώριου εργασιακού περιβάλλοντος, που ενισχύεται αντί να αποδυναμώνεται με το πέρασμα των ετών. H έρευνα του Ινστιτούτου της ΓΣΕΕ που παρουσιάστηκε στη ΔΕΘ είναι αποκαλυπτική για τη διόγκωση της απλήρωτης υπερεργασίας στην Ελλάδα και καταδεικνύει ότι απαιτείται η λήψη πρόσθετων μέτρων για την αναχαίτισή της.
Σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι που πήραν μέρος στην έρευνα (το 45%), δήλωσαν ότι δεν λαμβάνουν χρηματική αποζημίωση για τις υπερωρίες τους, ούτε τους παρέχεται ρεπό ως «αντάλλαγμα» για τις έξτρα ώρες που δούλεψαν. Αυτή η δυσμενής συνθήκη φαίνεται να αφορά περισσότερο γυναίκες (50%), νεότερους (52% στους 18-29) και εργαζόμενους σε μεσαίες επιχειρήσεις, 10 έως 49 υπαλλήλους (55%).
Συνολικά ένας στους δύο (47%) δηλώνει ότι πράγματι εργάζεται υπερωριακά, κυρίως εργαζόμενοι σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις με πάνω από 250 υπαλλήλους (το 63%) και σε μεγαλύτερες ηλικίες, 50-64 ετών (το 54%).
Ευελιξία στην εργασία – 13ωρη εργασία αλλά και με αντίστοιχη αύξηση αποδοχών
Η έρευνα έδειξε ότι το 55% των εργαζομένων, κυρίως οι νεώτεροι εργαζόμενοι, θα προτιμούσαν – στο σενάριο μείωσης του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας από 40 σε 37,5 ώρες – μια διευθέτηση με τη μορφή της μείωσης των ημερών εργασίας μέσα στο έτος, ενώ το 45% , αντίθετα, θα ήθελε μια μείωση του χρόνου της καθημερινής εργασίας, από τις οκτώ στις επτά μιση ώρες.
Στο θέμα της 13ωρης εργασίας οι νεώτεροι εργαζόμενοι δείχνουν να την επιθυμούν περισσότερο, αλλά με αντίστοιχη αύξηση των αποδοχών τους, ενώ με ποσοστά που φτάνουν ως και τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων, παραδέχονται ότι η υπερεργασία έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής, στον οικογενειακό προγραμματισμό, στην επιβάρυνση της υγείας, στην θέληση των νέων οικογενειών για απόκτηση περισσότερων τέκνων και στην κοινωνική ζωή.
Η τελευταία ενότητα αφορά το πώς θα έβλεπαν οι εργαζόμενοι μία ρύθμιση τετραήμερης εργασίας, με το ίδιο μισθό, το 81% των εργαζομένων θα προτιμούσε μια τέτοια ρύθμιση, αν υπήρχε δυνατότητα, έναντι 17% που δηλώνει ότι δεν θα την προτιμούσε.
Στην ερώτηση «αν εφαρμοζόταν το μέτρο αυτό, θα αυξάνονταν, ή θα μειώνονταν κατά τη γνώμη σας η παραγωγικότητα της εργασίας;». προκύπτει ότι σχεδόν οι μισοί (49%) πιστεύουν πως θα αυξάνονταν, ένας στους τέσσερις (26%) λέει ότι θα μειωνόταν και ένα 20% θεωρεί ότι δεν θα άλλαζε η παραγωγικότητα.
Ενας στους 2 χρησιμοποιεί ψηφιακή κάρτα
Στην ερώτηση “αν χρησιμοποιείται στην επιχείρηση όπου εργάζεστε ψηφιακή κάρτα εργασίας;” σχεδόν ένας στους δύο, το 47%, δηλώνει ότι χρησιμοποιεί πράγματι την ψηφιακή κάρτα εργασίας με μεγαλύτερη χρήστη της στους κλάδους της μεταποίησης (63%) και του εμπορίου (62%). Το 47% απαντά ότι είναι εύκολη η χρήση της και από αυτούς 1 στους 10 απαντά ότι “έχει τύχει να τη χρησιμοποιήσει παράτυπα”. Και αυτό κατά κανόνα, σχεδόν δύο φορές στις τρεις, (62%), συμβαίνει μετά από αίτημα του εργοδότη και όχι από πρωτοβουλία του εργαζόμενου.
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων, το 65%, λένε ότι πράγματι βοηθάει, τους κατοχυρώνει ως προς την τήρηση του ωραρίου.
Ετήσια άδεια με αποδοχές
Στην ερώτηση: «Όταν θελήσατε να πάρετε την ετήσια άδεια με αποδοχές, αντιμετωπίσατε δυσκολία, ή όχι;» προκύπτει λοιπόν ότι ένας στους τρεις (33%) εργαζόμενους δηλώνει ότι πράγματι αντιμετώπισε κάποια δυσκολία, ιδιαίτερα στον κλάδο των υπηρεσιών (42%) και σε μεγαλύτερες ηλικίες, 50-64 ετών (41%). Το μεγαλύτερο ποσοστό δηλώνει ότι την παίρνει σπαστά σε τρεις περιόδους. Ένας στους τρεις (36%) λέει ότι δεν κατόρθωσε να πάρει όλες τις ημέρες που του αναλογούν.
Συμπεράσματα της έρευνας
Από τα στοιχεία, σύμφωνα με τους αναλυτές που πραγματοποίησαν την έρευνα, προκύπτει ότι “υπάρχουν ” σοβαρά ζητήματα στην τήρηση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων”, αλλά και “ισχυρές ενδείξεις ότι οι εργαζόμενοι είναι ανοιχτοί σε νέες ρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής και την εργασία τους”.
Φαίνεται, επίσης, ότι η ρύθμιση της εργασίας προς την κατεύθυνση της μείωσης των ωρών, ή των ημερών εργασίας, συναντά μια πολύ μεγάλη αποδοχή από τους ίδιους τους εργαζόμενους “όχι μόνο σε όρους προσωπικής ζωής, αλλά και σε όρους παραγωγικότητας”.
Την έρευνα που πραγματοποίησε για το ΙΝΕ ΓΣΕΕ η Metron Analysis παρουσίασαν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Στράτος Φαναράς και ο πολιτικός αναλυτής Γιάννη Μπαλαμπανίδης.
Η πανελλαδική έρευνα, διεξήχθη από 25 έως 30 Αυγούστου, σε ένα δείγμα 806 εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, με μικτή μεθοδολογία, τηλεφωνικά και online και τα ευρήματα της κινούνται σε τέσσερεις άξονες που αφορούν το χρόνο εργασίας.
