Σε μία χρονιά καταγράφηκε το 45% των κρουσμάτων της 20ετίας. Νέα έκθεση του ΕΟΔΥ. Τι ισχύει στην Ευρώπη.
Εκατοντάδες ανθρώπους αρρώστησε το 2024 ο κοκκύτης στην Ελλάδα, με τον αριθμό των κρουσμάτων να είναι ο υψηλότερος που έχει καταγραφεί στην χώρα μας την τελευταία 20ετία.
Είναι ενδεικτικό ότι από τα 959 κρούσματα που αναφέρθηκαν στη χώρα μας την περίοδο 2004-2024, τα 440 καταγράφηκαν το 2024! Και αυτό όταν μόλις έναν χρόνο νωρίτερα, το 2023, είχαν αναφερθεί 9 περιστατικά. Επιπλέον, το πρώτο τρίμηνο του 2024 είχαν αναφερθεί 54 περιστατικά, αλλά έως το τέλος του έτους είχαν οκταπλασιασθεί!
Τα δεδομένα αυτά παραθέτει ο ΕΟΔΥ σε νέα έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης για τη νόσο. Όπως αναφέρει, ο κοκκύτης παραδοσιακά προκαλούσε λιγοστά κρούσματα στη χώρα μας. Η μέγιστη αναλογία που είχε καταγραφεί από το 2004 έως και το 2023 ήταν 0,81 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού. Το 2024 όμως, η επίπτωσή του εκτοξεύτηκε στα 4,23 ανά 100.000 πληθυσμού.
Τα μικρά παιδιά είναι εκείνα που πλήττει συχνότερα ο κοκκύτης. Καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου 2004-2024 από τα 959 κρούσματά του, τα 576 αφορούσαν παιδιά ηλικίας έως και 4 ετών. Τα 477 από αυτά, όμως, είχαν ηλικία μικρότερη του 1 έτους. Δεύτερη σε συχνότητα εμφάνισης ήταν η ηλικιακή ομάδα 5-14 ετών, με συνολικώς 152 κρούσματα.
Οι 655 από τους 959 ασθενείς (πάνω από το 68%) χρειάσθηκαν νοσηλεία στο νοσοκομείο. Οι 143 (ή ποσοστό σχεδόν 15%) εκδήλωσαν επιπλοκές, κυρίως από το αναπνευστικό σύστημα. Οι περισσότεροι ασθενείς όμως τις ξεπέρασαν. Δυστυχώς, 7 άνθρωποι έχουν τη ζωή τους (αντιστοιχούν σε θνητότητα 0,73%). Τουλάχιστον δύο από τους ασθενείς (ένα βρέφος και ένας ηλικιωμένος) έχασαν τη ζωή τους το 2024.
Σημαντικό ποσοστό των κρουσμάτων (το 23,8% ή 228 περιστατικά) κατά την ίδια χρονική περίοδο ήταν Ρομά. Επρόκειτο κυρίως για παιδιά, ηλικίας έως 14 ετών.
Διαβάστε ακόμα Έξαρση κοκκύτη: Ανησυχητική αύξηση 60%, καταγράφει ο ΕΟΔΥ – Ένας ακόμη θάνατος τον Μάρτιο
Και στην Ευρώπη
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στην Ευρώπη, καθώς ο κοκκύτης μολύνει ετησίως ολοένα περισσότερους ανθρώπους και εκεί.
Όπως αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (ECDC), σε έκθεση που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα, το 2023 καταγράφηκαν στα 29 κράτη της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ) 26.033 περιστατικά. Αντιστοιχούν σε 6,7 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού.
Τα κρούσματα αυτά είναι σχεδόν δεκαπλάσια απ’ ό,τι τα τρία προηγούμενα χρόνια, όταν λόγω της πανδημίας και των περιορισμών της είχαν μειωθεί όλα τα λοιμώδη νοσήματα. Ωστόσο δεν έχουν φτάσει ακόμα στα επίπεδα που ήσαν πριν από την πανδημία (το 2019 ήταν 9 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους).
Σε δύο ευρωπαϊκές χώρες, στην Κροατία και την Δανία, ο κοκκύτης προκάλεσε το 40% των κρουσμάτων.
Οι έφηβοι ηλικίας 10-14 ετών και τα βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους ήταν οι ηλικιακές ομάδες με τον υψηλότερο αριθμό. Συνολικώς, στις ηλικίες κάτω των 15 ετών καταγράφηκε το 52% των περιστατικών.
Όπως εξηγεί το ECDC, ο κοκκύτης στους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα. Έτσι συχνά δεν γίνεται αντιληπτό περί τίνος πρόκειται, με συνέπεια να τροφοδοτείται η κυκλοφορία του υπαίτιου βακτηρίου στον πληθυσμό. Εν τούτοις αυτό ενέχει κίνδυνο για τα βρέφη που είναι πολύ μικρά για να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Παιδιών της Ελλάδας, ο εμβολιασμός των βρεφών εναντίον της νόσου πρέπει να αρχίζει σε ηλικία 2 μηνών. Γίνονται συνολικώς τέσσερις δόσεις έως την ηλικία των 15-18 μηνών. Ύστερα γίνεται αναμνηστική στα 4-6 έτη και μετά πάλι στα 11-12 έτη και στα 18-25 έτη. Στη συνέχεια γίνεται ανά δεκαετία.
Είναι πολύ μεταδοτικός
Ο κοκκύτης είναι μία οξεία βακτηριακή λοίμωξη της αναπνευστικής οδού. Οφείλεται στο μικρόβιο Bordetella pertussis. Το βακτήριο αυτό μεταδίδεται αερογενώς, με σταγονίδια ή με άμεση επαφή με εκκρίσεις από το αναπνευστικό σύστημα νοσούντων ατόμων.
Μετάδοση με έμμεση επαφή, μέσω του αέρα ή μέσω προσφάτως επιμολυσμένων επιφανειών ή αντικειμένων, συμβαίνει σε σπάνιες περιπτώσεις.
Ο κοκκύτης έχει υψηλή μεταδοτικότητα (άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος που δεν έχουν ανοσία, προσβάλλονται σε ποσοστό που αγγίζει το 80%). Αποκαλείται και «βήχας των 100 ημερών» διότι προκαλεί χαρακτηριστικό και επίμονο παροξυσμικό βήχα.
Φωτογραφία: iStock