Τον δρόμο της πολυπόθητης επιστροφής στη Γάζα λίγες ώρες αφότου ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία εκεχειρίας με το Ισραήλ, πήραν δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι, οι οποίοι ωστόσο αντίκρισαν μία άλλη πόλη, ισοπεδωμένη που δεν θύμιζε σε τίποτα το σπίτι τους.
Στη νότια πόλη της Γάζας, Χαν Γιούνις, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι προσπάθησαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, μόνο για να βρουν κατεστραμμένα κτίρια, ερείπια και καταστροφή μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων.
«Δεν είχε μείνει τίποτα. Μόνο μερικά ρούχα, κομμάτια ξύλου και κατσαρόλες», είπε στο France 24 η Φατμά Ραβγάν, που εκτοπίστηκε από την ανατολική Χαν Γιούνις. Οι άνθρωποι εξακολουθούσαν να προσπαθούν να ανασύρουν πτώματα από τα ερείπια, πρόσθεσε.
Πολλά κτίρια είχαν ισοπεδωθεί και κανένα δεν είχε μείνει άθικτο, καθώς οι άνθρωποι επέστρεφαν για να αναζητήσουν τα υπάρχοντά τους. «Ήρθαμε σε ένα μέρος που δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε. Μια πόλη που δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε. Η καταστροφή είναι παντού», είπε ο Χάνι Ομράν, ο οποίος επίσης εκτοπίστηκε από την ανατολική Χαν Γιούνις.
«Πήγαμε στην περιοχή μας. Είχε καταστραφεί ολοσχερώς. Δεν ξέρουμε πού θα πάμε μετά», είπε. «Δεν μπορέσαμε να πάρουμε τα έπιπλα ή τα ρούχα, ούτε τίποτα, ούτε καν τα χειμωνιάτικα ρούχα. Δεν έμεινε τίποτα» επισήμανε από την πλευρά του ο Ahmed al-Brim μιλώντας στο Al Jazeera.
«Εντάξει, τελείωσε – και μετά τι; Δεν υπάρχει σπίτι στο οποίο μπορώ να επιστρέψω», δήλωσε στο Reuters η Μπαλκές, μητέρα πέντε παιδιών από την πόλη της Γάζας, η οποία έχει βρει καταφύγιο στο Ντέιρ αλ-Μπαλάχ στην κεντρική Γάζα.
«Έχουν καταστρέψει τα πάντα. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι είναι νεκροί, η Λωρίδα της Γάζας είναι σε ερείπια και έκαναν κατάπαυση του πυρός. Υποτίθεται ότι πρέπει να είμαι χαρούμενη; Όχι, δεν είμαι».
«Η Γάζα έχει μετατραπεί σε ένα μη αναγνωρίσιμο μέρος»
Αποκαλυπτική είναι και η μαρτυρία του ανταποκριτή του Al Jazeera Hani Mahmoud, ο οποίος περιέγραψε τι συνάντησαν στη Γάζα.
«Καθώς πλησιάζαμε στην κύρια είσοδο της πόλης της Γάζας από τον παραλιακό δρόμο, η περιοχή ήταν ήδη αγνώριστη λόγω της τεράστιας καταστροφής και της ερήμωσης πολλών κτιρίων.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας, όταν φύγαμε από την πόλη, μετρήσαμε 15 κτίρια που είτε ήταν μερικώς όρθια είτε εντελώς άθικτα, στα οποία κατοικούσαν μερικές από τις εκτοπισμένες οικογένειες» ανέφερε και συμπλήρωσε:
«Στην επιστροφή μας, δεν τα είδαμε. Νομίζαμε ότι είχαμε χαθεί στο δρόμο επειδή αυτά τα κτίρια δεν ήταν εκεί, και καθώς προχωρούσαμε πιο βαθιά μέσα στην πόλη, ολόκληρες οδοί είχαν ισοπεδωθεί. Όχι μόνο τα κτίρια και στις δύο πλευρές, αλλά και ο ίδιος ο δρόμος.
Η Γάζα έχει μετατραπεί σε ένα μη αναγνωρίσιμο μέρος. Οι βόμβες έχουν σταματήσει, αλλά ο αγώνας για επιβίωση δεν έχει σταματήσει για όσους επιστρέφουν».
«Είμαστε χαρούμενοι που επιστρέφουμε ακόμα και πάνω στα ερείπια»
Τα ισραηλινά τεθωρακισμένα οχήματα και οι μπουλντόζες άρχισαν να εγκαταλείπουν τη Γάζα την Πέμπτη, σύμφωνα με βίντεο που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επαληθεύτηκε από το Reuters. Πλάνα του Reuters έδειχναν επίσης ένα άρμα μάχης να φορτώνεται σε ένα φορτηγό μεταφοράς και να απομακρύνεται.
Μια ισραηλινή στρατιωτική πηγή δήλωσε στο Reuters ότι οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν αρχίσει να αναδιατάσσονται κατά μήκος των γραμμών που ορίζονται από την εκεχειρία. Ο στρατός ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι τα στρατεύματα «προσαρμόζουν τις επιχειρησιακές θέσεις» μέσα στη Γάζα.
Για ορισμένους κατοίκους της Γάζας, η προοπτική της επιστροφής ακόμη και στα ερείπια των πρώην σπιτιών τους ήταν αρκετή.
«Φυσικά, δεν υπάρχουν σπίτια – έχουν καταστραφεί – αλλά είμαστε χαρούμενοι που επιστρέφουμε εκεί που ήταν τα σπίτια μας, ακόμα και πάνω στα ερείπια», είπε ο 40χρονος Μαχντί Σάκλα, καθώς στεκόταν δίπλα σε μια αυτοσχέδια σκηνή στην κεντρική Γάζα. «Και αυτό είναι μεγάλη χαρά», πρόσθεσε.