Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Ο Κιρ Στάρμερ γνώριζε εδώ και δύο ημέρες ότι η υπόθεση της κινεζικής κατασκοπείας βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης αλλά δεν παρενέβη, παραδέχτηκε η Ντάουνινγκ Στριτ.
Ο Πρωθυπουργός αντιμετωπίζει ερωτήματα σχετικά με την εμπλοκή του στο φιάσκο, όταν η The Telegraph αποκάλυψε ότι οι εισαγγελείς απέσυραν μια υπόθεση εναντίον δύο φερόμενων κατασκόπων επειδή η κυβέρνηση αρνήθηκε να καταθέσει ότι η Κίνα ήταν απειλή για την εθνική ασφάλεια.
Την Τετάρτη, ο Στάρμερ είπε στους βουλευτές ότι θα δημοσιεύσει στοιχεία που έδωσε Μάθιου Κόλινς, ο αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, μετά από αξιώσεις μιας «συγκάλυψης» στην καρδιά της κυβέρνησης. Το έκανε το βράδυ της Τετάρτης.
Ο επίσημος εκπρόσωπός του αποκάλυψε επίσης για πρώτη φορά ότι ο Στάρμερ γνώριζε για δύο ημέρες ότι η υπόθεση βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης και δεν παρενέβη για να παράσχει περισσότερα στοιχεία στην Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος (CPS).
Η CPS είπε ότι προσπάθησε για «πολλούς μήνες να λάβει κατάθεση μάρτυρα ότι η Κίνα ήταν απειλή για την εθνική ασφάλεια, για να κατηγορήσει τους Κρίστοφερ Κας και Κρίστοφερ Μπέρι για υποτιθέμενη κατασκοπεία, αλλά τα παράτησε αφού “δεν ήταν εφικτό”».
Οι δύο άνδρες αρνήθηκαν και οι δύο τις κατηγορίες, οι οποίες περιελάμβαναν ότι είχαν συγκεντρώσει ευαίσθητες πληροφορίες από το εσωτερικό του Κοινοβουλίου και τις έστειλαν σε ανώτερο στέλεχος του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Η υπόθεση κατέρρευσε τον περασμένο μήνα και ούτε η CPS ούτε η κυβέρνηση παρείχαν εξηγήσεις για το ποια «αποδεικτική αποτυχία» είχε οδηγήσει τους εισαγγελείς να αποσύρουν τις κατηγορίες.
Στη συνέχεια, η Telegraph αποκάλυψε ότι το φιάσκο εκτυλίχθηκε επειδή ο Κόλινς δεν κατέθεσε ως αποδεικτικό στοιχείο ότι η Κίνα ήταν «εχθρός του Ηνωμένου Βασιλείου».
Ο εκπρόσωπος του Στάρμερ παραδέχτηκε την Τετάρτη ότι έμαθε για την πιθανή κατάρρευση της δίκης «μερικές μέρες νωρίτερα».
«Ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε για το ενδεχόμενο η δίκη να μην διεξαχθεί μόλις μερικές ημέρες πριν ενημερωθεί το δικαστήριο, είπε ο εκπρόσωπος, αλλά είπε ότι δεν είχε δει τις καταθέσεις μαρτύρων του Κόλινς μέχρι το πρωί της Τετάρτης».
Το ITV News ανέφερε ότι είπε στους βουλευτές ότι τα αποδεικτικά στοιχεία ήταν «πέντε τοις εκατό λιγότερα από το όριο αποδεικτικών στοιχείων που χρειάζονταν και ότι ενημέρωσε τον Λόρδο Χέρμερ, τον Γενικό Εισαγγελέα, ότι η δίωξη δεν θα συνεχιστεί».
Η αποκάλυψη έχει δημιουργήσει αμφιβολίες για τις προηγούμενες δηλώσεις των υπουργών ότι δεν ήξεραν γιατί κατέρρευσε η υπόθεση και ότι ήταν «απογοητευμένοι με το αποτέλεσμα».
Ανακοινώνοντας το τέλος της δίωξης στους βουλευτές τον περασμένο μήνα, ο Νταν Τζάρβις, υπουργός Ασφαλείας, είπε ότι δεν εναπόκειται στην κυβέρνηση να κάνει «υποθέσεις» για τους λόγους που η δίκη είχε καταρρεύσει.
Η βουλευτής Αλίσια Κερνς, η οποία συνεργάστηκε με τον Κας στο Κοινοβούλιο κατά την περίοδο που φέρεται να κατασκόπευε για την Κίνα, είπε ότι ο Στάρμερ έπρεπε να είχε παρέμβει για να σώσει την υπόθεση προτού η CPS αποσύρει τις κατηγορίες.
«Η αδράνεια του Πρωθυπουργού ισοδυναμεί με παραίτηση από το πιο βασικό του καθήκον – υπεράσπιση του έθνους μας», είπε.
«Ήξερε ότι η δίκη θα κατέρρεε, αλλά επέλεξε να μην δράσει αντί να χρειαστεί να αντιμετωπίσει την Κίνα επειδή επιτέθηκε στο έθνος μας. Η αδυναμία του Στάρμερ ενθαρρύνει τους εχθρούς μας και είναι μια απερίσκεπτη προδοσία της κυριαρχίας μας», πρόσθεσε.
Πρόσθεσε ακόμα ότι τώρα θα πρέπει να αναλάβει δράση για να στείλει ένα μήνυμα στην Κίνα και «να τερματίσει τις εμπορικές συνομιλίες, να επιβάλει κυρώσεις σε αξιωματούχους του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, και να αρνηθεί τη νέα τους πρεσβεία».
Η παραδοχή από την Ντάουνινγκ Στριτ ήρθε καθώς ο Στάρμερ αντιμετώπισε ερωτήσεις σχετικά με την υπόθεση κατασκοπείας στο Κοινοβούλιο για πρώτη φορά μετά την αποκάλυψη της The Telegraph, στις 3 Οκτωβρίου.
Η Κέμι Μπάντενοχ, η ηγέτης των Συντηρητικών, είπε ότι η εξήγησή του για το πώς αντιμετωπίστηκε η υπόθεση «βρομάει συγκάλυψη» και ρώτησε εάν ο Κόλινς ήταν πραγματικά ο μόνος αξιωματούχος στην κυβέρνηση που «είχε κάποια σχέση με αυτήν την αποτυχία».
«Ναι», ο απάντησε Στάρμερ, προσθέτοντας, «ο Κόλινς είχε κάνει την υποβολή του στην CPS σύμφωνα με τα στοιχεία που υποβλήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση ότι η Κίνα δεν αποτελούσε απειλή για το Ηνωμένο Βασίλειο».
Κορυφαίοι νομικοί εμπειρογνώμονες, τρεις πρώην γραμματείς του υπουργικού συμβουλίου και πολλοί πρώην υπουργοί των Συντηρητικών αμφισβήτησαν το επιχείρημα του Στάρμερ ότι ο Κόλινς μπορούσε να παράσχει μόνο στοιχεία από την προηγούμενη κυβέρνηση, αντί για μια νέα αξιολόγηση της απειλής που συνιστά η Κίνα.
Ο Στάρμερ είπε την Τετάρτη ότι αντιμετώπισε αβάσιμες κατηγορίες από τους Συντηρητικούς για συγκάλυψη. «Είμαι βαθιά απογοητευμένος από το αποτέλεσμα, είπε στους βουλευτές», προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση θα ήθελε να δει διώξεις».
