Η ελληνική αγορά ακινήτων δείχνει να περνά σε μια νέα, πιο ώριμη και συντονισμένη φάση, με σταθερό επενδυτικό ενδιαφέρον, αυξανόμενη εμπιστοσύνη και μια σαφέστερη κατεύθυνση προς τη βιώσιμη ανάπτυξη. Παρά τις διαχρονικές προκλήσεις στη νομοθεσία, τη στέγαση και το ανθρώπινο δυναμικό, το κλίμα εμφανίζεται θετικό και σταθερό.
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από τις εργασίες της φετινής Prodexpo 2025, όπου εκπρόσωποι της αγοράς, θεσμικοί φορείς και υψηλόβαθμα στελέχη συμφώνησαν ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε μια περίοδο ωριμότητας και μετασχηματισμού.
1. Βιωσιμότητα και Τεχνητή Νοημοσύνη: οι δύο σταθερές της νέας εποχής
Η βιωσιμότητα και η τεχνητή νοημοσύνη (AI) δεν θεωρούνται πλέον συμπληρωματικά εργαλεία, αλλά κεντρικοί άξονες ανάπτυξης. Η βιωσιμότητα προσφέρει υπεραξία και επενδυτική ανθεκτικότητα, ενώ η AI συμβάλλει στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας, της συντήρησης και της ενεργειακής αποδοτικότητας των ακινήτων.
Οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν ριζικά τον τρόπο που σχεδιάζονται και διαχειρίζονται τα κτίρια, οδηγώντας σε ένα έξυπνο και πράσινο οικοσύστημα, όπου τα δεδομένα και η ενεργειακή απόδοση αποτελούν κοινή «γλώσσα» για επενδυτές και διαχειριστές.
2. Πολεοδομική ασάφεια και γραφειοκρατία
Παρά τη βελτίωση των ψηφιακών διαδικασιών, η πολεοδομική ασάφεια παραμένει σημαντικό εμπόδιο. Ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, η εκτός σχεδίου δόμηση και η πολυπλοκότητα των εγκρίσεων καθυστερούν επενδύσεις και έργα.
Κοινό αίτημα αποτελεί ένα σύγχρονο και σταθερό θεσμικό πλαίσιο, με ξεκάθαρους κανόνες και ταχύτερες διαδικασίες.
3. Το στεγαστικό πρόβλημα στο προσκήνιο
Η έλλειψη προσιτής κατοικίας απασχολεί όλο και περισσότερο την αγορά. Η περιορισμένη προσφορά νέων κατασκευών, η φορολογία και το παλαιό στοκ ακινήτων δημιουργούν συνθήκες πίεσης.
Η ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση του υφιστάμενου αποθέματος θεωρούνται πιο ρεαλιστικές λύσεις για την κάλυψη αναγκών, αλλά και για την αναζωογόνηση των πόλεων.
4. Μια αγορά σε μετάβαση, με υψηλό ενδιαφέρον αλλά μικρό βάθος
Παρότι οι τιμές παραμένουν αναδικές και το διεθνές ενδιαφέρον ισχυρό, η ελληνική αγορά χρειάζεται μεγαλύτερο βάθος και θεσμική ωριμότητα.
Ο κατακερματισμός και η έλλειψη μεγάλων ώριμων έργων περιορίζουν τις δυνατότητες ανάπτυξης.
Η δημιουργία επενδυτικών προϊόντων θεσμικής κλίμακας και η ενίσχυση της διαφάνειας κρίνονται απαραίτητες για να παραμείνει η Ελλάδα ελκυστικός προορισμός.
5. Επαναπροσδιορισμός σχέσης Πολιτείας και αγοράς
Η αποτελεσματικότητα απαιτεί στενότερη συνεργασία μεταξύ κράτους και ιδιωτών. Η απλοποίηση και επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων παραμένουν ζητούμενο, με προτάσεις για δημιουργία ενιαίου ψηφιακού “one stop shop” να επανέρχονται δυναμικά.
6. Έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού
Η αγορά αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις τεχνικού προσωπικού και εξειδικευμένων εργατών, γεγονός που καθυστερεί έργα και αυξάνει το κόστος.
Η σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά, η νόμιμη εισαγωγή εργαζομένων από τρίτες χώρες και η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο θεωρούνται καθοριστικές παρεμβάσεις.
7. Θεσμική σταθερότητα και εμπιστοσύνη στις συναλλαγές
Η ψηφιοποίηση και η βελτίωση των θεσμών έχουν ενισχύσει σημαντικά την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Η συγκέντρωση δυνάμεων στη διαχείριση ακινήτων δημιουργεί συνέργειες, μειώνει κόστος και ενισχύει τη διαφάνεια.
8. Υψηλό αλλά επιλεκτικό επενδυτικό ενδιαφέρον
Το ξένο και θεσμικό κεφάλαιο εξακολουθεί να βλέπει την Ελλάδα ως αγορά ευκαιριών, όμως ζητά προβλεψιμότητα και ώριμες υποδομές.
Η συνέχιση έργων όπως το Ελληνικό, η ανάπλαση του Πειραιά, η Θεσσαλονίκη και άλλες περιφερειακές παρεμβάσεις θα καθορίσουν το μέλλον του ενδιαφέροντος.
9. Τεχνολογική καινοτομία σε όλο το φάσμα
Η καινοτομία αγγίζει πλέον όλη την αλυσίδα αξίας του real estate. Από την προληπτική συντήρηση με εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης έως την ενεργειακή διαχείριση και την ανάλυση «έξυπνων» δεδομένων, η τεχνολογία επανακαθορίζει τον τρόπο που σχεδιάζονται και αξιοποιούνται τα ακίνητα.
Οι εταιρείες που επενδύουν έγκαιρα σε ψηφιακές υποδομές, πράσινα πρότυπα και λύσεις ESG, θα είναι αυτές που θα ηγηθούν της νέας εποχής.
10. Συντονισμός, συνέπεια και κοινό όραμα
Η επόμενη μέρα της ελληνικής αγοράς ακινήτων θα εξαρτηθεί από τον συντονισμό και τη συνέπεια όλων των πλευρών: Πολιτείας, αγοράς, επενδυτών και κοινωνίας.
Η σταθερότητα, η βιωσιμότητα, η τεχνολογική προσαρμογή και η διαφάνεια συνθέτουν τη νέα βάση ανάπτυξης.
Η Prodexpo 2025 ανέδειξε με σαφήνεια ότι το ελληνικό real estate αφήνει πίσω του την αποσπασματικότητα του παρελθόντος και μετατρέπεται σε έναν ώριμο, στρατηγικά αναπτυσσόμενο κλάδο, που συνδυάζει επενδυτική προοπτική και κοινωνική ευθύνη.
