Ρεπορτάζ: Αντώνης Ζήβας
Ανώτατοι αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, την Ουκρανία και κορυφαίοι σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας συγκεντρώνονται σήμερα Κυριακή (23/11) στη Γενεύη, εγκαινιάζοντας έναν νέο κύκλο συζητήσεων γύρω από το αμερικανικό σχέδιο που φιλοδοξεί να βάλει τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η συνάντηση πραγματοποιείται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, καθώς ο πόλεμος έχει πλέον περάσει στον τέταρτο χρόνο του και οι διπλωματικές πιέσεις εντείνονται.
Παράλληλα, αύριο Δευτέρα, προγραμματίζεται ειδική σύσκεψη κορυφής των ηγετών της ΕΕ στο περιθώριο της Συνόδου ΕΕ–Αφρικής, ενώ για την ερχόμενη Τρίτη έχει οριστεί τηλεδιάσκεψη των χωρών που στηρίζουν την Ουκρανία, όπου αναμένεται να τεθούν επί τάπητος οι τελευταίες εξελίξεις.
Live: Observe the scenery in #Geneva, where the #Switzerland talks between #U.S. and #Ukraine will be held on Trump’s #28-pointPlan #CGTNOnsite https://t.co/fUJcCLd12w
— CGTN (@CGTNOfficial) November 23, 2025
Στη Γενεύη έχουν ήδη αφιχθεί ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, οι οποίοι θα ηγηθούν της αμερικανικής αποστολής στις συνομιλίες για τη λήξη της ρωσικής επίθεσης. Οι συζητήσεις θα περιστραφούν γύρω από το ειρηνευτικό πλαίσιο που προωθεί ο Ντόναλντ Τραμπ, προκαλώντας έντονο σκεπτικισμό τόσο στο Κίεβο όσο και σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Οι Δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας έχουν ήδη τοποθετηθεί δημόσια απέναντι στην πρόταση, σημειώνοντας σε κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε μετά τη σύνοδο της G20 στη Νότια Αφρική ότι οι όροι που θέτει θα «έκαναν την Ουκρανία ευάλωτη» σε μελλοντικές επιθέσεις.
Η δήλωση αυτή αποτυπώνει τη δυσφορία που έχει προκαλέσει σε αρκετές κυβερνήσεις το αμερικανικό σχέδιο.
Πριν αναχωρήσει για τη Γενεύη, ο Τραμπ επανέλαβε ότι η παρούσα εκδοχή της πρότασής του δεν είναι οριστική. Η τοποθέτηση αυτή ήρθε μία ημέρα μετά τις δηλώσεις του, σύμφωνα με τις οποίες ο Ζελένσκι έχει προθεσμία ως την Πέμπτη για να συμφωνήσει σε ένα κείμενο 28 σημείων.
Το σχέδιο προβλέπει παραχωρήσεις εδαφών, αυστηρούς περιορισμούς στη στρατιωτική ισχύ της Ουκρανίας και επίσημη αποκήρυξη της πορείας ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε: «Εργαζόμαστε για να καταλήξουμε στις τελευταίες λεπτομέρειες, με στόχο μια συμφωνία που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Ουκρανίας». Ταυτόχρονα ξεκαθάρισε πως «τίποτα δεν πρόκειται να οριστικοποιηθεί πριν υπάρξει συνάντηση Τραμπ–Ζελένσκι».
Το πρωί της Κυριακής, πηγές στη Γενεύη ανέφεραν ότι αυτοκινητοπομπές με διπλωματικές πινακίδες των ΗΠΑ κυκλοφορούσαν στην πόλη, χωρίς ωστόσο να γίνει γνωστό το ακριβές χρονοδιάγραμμα των επαφών.
Παρών στη Γενεύη είναι και ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ Ντάνιελ Ντρίσκολ.
Την ουκρανική πλευρά εκπροσωπεί ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου Αντρίι Γερμάκ, συνοδευόμενος από κορυφαίους συμβούλους ασφάλειας.
Στο τραπέζι των συζητήσεων θα καθίσουν και εκπρόσωποι των χωρών της ομάδας E3 (Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία), όπως και στελέχη της ΕΕ, ενώ διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι και η Ιταλία θα στείλει αξιωματούχο.
Παράλληλα, ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ έκανε γνωστό ότι θα συνομιλήσει με τον Ζελένσκι εντός της ημέρας για το σχέδιο.
Οι ΗΠΑ προσπαθούν να απομακρύνουν τις σκιές
Ο Μάρκο Ρούμπιο, λίγο πριν την αναχώρησή του, διευκρίνισε ότι η πρόταση δεν αντικατοπτρίζει ρωσικές απαιτήσεις, όπως κατήγγειλαν τρεις Αμερικανοί γερουσιαστές. «Η πρωτοβουλία είναι αμερικανική», τόνισε μέσω X, επισημαίνοντας ότι το κείμενο βασίστηκε σε πληροφορίες τόσο από τη ρωσική όσο και από την ουκρανική πλευρά.
The peace proposal was authored by the U.S.
It is offered as a strong framework for ongoing negotiations
It is based on input from the Russian side. But it is also based on previous and ongoing input from Ukraine. https://t.co/JWbAQ04kcw
— Marco Rubio (@marcorubio) November 23, 2025
Την ίδια στιγμή, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τόμι Πίγκοτ χαρακτήρισε «εντελώς αναληθείς» τις καταγγελίες των γερουσιαστών Μάικ Ράουντς, Άνγκους Κινγκ και Τζιν Σαχίν, οι οποίοι υποστήριξαν πως ο Ρούμπιο τους ενημέρωσε ότι το έγγραφο αποτελεί ουσιαστικά λίστα ρωσικών απαιτήσεων και όχι επίσημη αμερικανική θέση.
Ο γερουσιαστής Ράουντς επέμεινε πάντως ότι ο Ρούμπιο τους διαβεβαίωσε πως δεν πρόκειται για αμερικανική πρόταση ειρήνης αλλά για κείμενο που προήλθε από άλλο διαπραγματευτικό κανάλι.
Οι κινήσεις της Ευρώπης – Τι ζητούν οι σύμμαχοι
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, σε κοινή ανακοίνωση, έκαναν σαφές ότι το προσχέδιο των 28 σημείων περιλαμβάνει ορισμένες σημαντικές βάσεις, αλλά απαιτεί «περαιτέρω επεξεργασία» για να καταστεί αποδεκτό από το Κίεβο. Υπογράμμισαν επίσης ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να αφεθεί αμυντικά εκτεθειμένη ούτε να αποδεχθεί περιορισμούς που απειλούν την κυριαρχία της.
Γερμανική κυβερνητική πηγή επιβεβαίωσε ότι ευρωπαϊκή αντιπρόταση –βασισμένη σε τμήματα της αμερικανικής πρότασης– έχει αποσταλεί τόσο στο Κίεβο όσο και στην Ουάσιγκτον. Ο απεσταλμένος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να την παρουσιάσει στη Γενεύη.
Η κοινή δήλωση της G20, που υπογράφεται από ηγέτες της ΕΕ, του Καναδά, της Ιαπωνίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Νορβηγίας και άλλων χωρών, υπενθυμίζει ότι «τα σύνορα δεν αλλάζουν διά της βίας» και εκφράζει ανησυχία για τους προτεινόμενους περιορισμούς των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων.
Πίεση προς το Κίεβο – Το «παράθυρο» Τραμπ
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι έχει προειδοποιήσει πως η Ουκρανία κινδυνεύει να απωλέσει την ελευθερία και την αξιοπρέπειά της εάν συναινέσει στο σχέδιο. Ο Τραμπ, ερωτηθείς από το CNN τι θα γίνει αν ο Ουκρανός πρόεδρος απορρίψει την πρόταση μέχρι την Πέμπτη, απάντησε: «Then he can continue to fight his little heart out» (σ.σ.Τότε μπορεί να συνεχίσει να πολεμάει όσο αντέχει η καρδιά του).
Donald Trump:
„Jeśli Zełenski odrzuci plan zawieszenia broni, będzie mógł dalej walczyć całym sercem”. pic.twitter.com/NBW1dF6Pw6
— flankes (@flankes838811) November 22, 2025
Παρά ταύτα, στη νεότερη δήλωσή του άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχει ακόμη περιθώριο επαναδιαπραγμάτευσης.
Τι προβλέπει η πρόταση των ΗΠΑ
Σύμφωνα με το προσχέδιο:
- Η Ουκρανία καλείται να παραχωρήσει περιοχές που τελούν ήδη υπό ρωσική κατοχή, αλλά και ορισμένα εδάφη που εξακολουθούν να ελέγχονται από το Κίεβο.
- Η συμφωνία περιλαμβάνει πλήρη αμνηστία για εγκλήματα πολέμου.
- Προβλέπεται απόσυρση ουκρανικών δυνάμεων από τμήματα της ανατολικής περιφέρειας του Ντονέτσκ, αναγνώριση de facto ρωσικού ελέγχου σε Ντονέτσκ, Λουχάνσκ και Κριμαία.
- Οι περιφέρειες Χερσώνας και Ζαπορίζια θα παγώσουν στα σημερινά όρια του μετώπου.
- Ο ουκρανικός στρατός θα περιοριστεί σε 600.000 προσωπικό.
- Ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύουν μόνιμα στην Πολωνία.
- Η Ουκρανία θα λάβει «εγγυήσεις ασφάλειας» χωρίς ωστόσο να διευκρινίζονται οι όροι.
- Η Ρωσία θα επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία και θα υπάρξει προοπτική επανόδου της στη G7, δημιουργώντας εκ νέου μια G8.
Το σχέδιο χαρακτηρίστηκε από τον Πούτιν ως «βάση συζήτησης», αν και η Μόσχα ενδέχεται να διαφωνήσει σε σημεία που αφορούν υποχωρήσεις των ρωσικών στρατευμάτων.
Με πληροφορίες από: The Guardian
