Ο οξύς υποσιτισμός στη Λωρίδα της Γάζας χρησιμοποιείται ως «όπλο πολέμου» στη διάρκεια του αποκλεισμού που έχει επιβληθεί από το Ισραήλ στο παλαιστινιακό έδαφος, όπως προειδοποίησε σήμερα η ΜΚΟ Γιατροί του Κόσμου.
Ύστερα από 18 μήνες πολέμου, η Λωρίδα της Γάζας έχει φθάσει σε επίπεδα υποσιτισμού «αντίστοιχα με αυτά που παρατηρούνται σε χώρες που αντιμετωπίζουν παρατεταμένες ανθρωπιστικές κρίσεις που εκτείνονται σε αρκετές δεκαετίες», όπως η Υεμένη ή η Νιγηρία, δήλωσε η ΜΚΟ.
Σε έκθεση βασισμένη στα στοιχεία έξι υγειονομικών κέντρων τα οποία διαχειρίζεται η ίδια στη Γάζα, η μκο κάνει λόγο για σύνδεση μεταξύ της αύξησης των ποσοστών υποσιτισμού και της μείωσης της ποσότητας της βοήθειας που εισέρχεται στο παλαιστινιακό έδαφος.
Τον Νοέμβριο, για παράδειγμα, καταγράφηκε αύξηση 17% του υποσιτισμού μεταξύ των παιδιών, μια περίοδος η οποία συμπίπτει με σημαντική μείωση της εισροής της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η βοήθεια εισέρχεται κυρίως από περάσματα που βρίσκονται μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και του Ισραήλ. Αυτό της Ράφα, στα σύνορα με την Αίγυπτο, είναι εκτός λειτουργίας μετά την κατάληψη της πόλης από τον ισραηλινό στρατό την άνοιξη του 2024.
Οι ποσότητες της βοήθειας έχουν διακυμάνσεις από την αρχή του πολέμου, που πυροδοτήθηκε από την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, αλλά οι ισραηλινές αρχές έχουν κλείσει τα περάσματα από τις 2 Μαρτίου, δηλώνοντας ότι θέλουν έτσι να αναγκάσουν τη Χαμάς να απελευθερώσει τους ομήρους.
Το συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ εκτιμά ότι «αυτή τη στιγμή υπάρχουν επαρκείς ποσότητες τροφίμων» στη Γάζα.
Οι MKO επί του πεδίου, ωστόσο, κάνουν λόγο για δραματική κατάσταση.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) ανακοίνωσε για παράδειγμα τις 25 Απριλίου ότι «εξαντλήθηκαν όλα τα αποθέματά» του.
«Δεν γινόμαστε μάρτυρες μιας ανθρωπιστικής κρίσης αλλά μιας κρίσης ανθρωπιάς και ηθικών αξιών με τη χρήση του λιμού ως όπλου πολέμου», δήλωσε ο Ζαν-Φρανουά Κορτί, πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου.
«Η αδράνεια τρίτων χωρών που έχουν τα μέσα να ασκήσουν πίεση στις ισραηλινές αρχές για να άρουν αυτή την θανάσιμη πολιορκία είναι απαράδεκτη και θα μπορούσε να θεωρηθεί συνενοχή με βάση το διεθνές δίκαιο», δήλωσε ο ίδιος.
Η έκθεση των Γιατρών του Κόσμου εξηγεί την αλυσιδωτή αντίδραση από τη μείωση των επισιτιστικών αποθεμάτων αλλά επίσης και από την καταστροφή γεωργικών υποδομών ή συστημάτων υγιεινής, στην κρίση του υποσιτισμού.
Σοκάρουν τα στοιχεία
Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα, στις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ επέβαλε αποκλεισμό στον παλαιστινιακό θύλακα απαγορεύοντας την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας. Στη διάρκεια εκεχειρίας περίπου δύο μηνών, από τον Ιανουάριο ως τον Μάρτιο, άρχισε να εισέρχεται ξανά βοήθεια στη Γάζα, όμως από τις 2 Μαρτίου οι ισραηλινές δυνάμεις επέβαλαν ξανά πλήρη αποκλεισμό.
Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν έχει απαντήσει σε αίτημα του Reuters να σχολιάσει τα επίπεδα υποσιτισμού στη Γάζα και τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ευάλωτοι άνθρωποι –περιλαμβανομένων παιδιών– έχουν πεθάνει λόγω του αποκλεισμού.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κρίση πείνας στη Γάζα, επισημαίνοντας ότι στη διάρκεια της εκεχειρίας εισήλθε στον θύλακα επαρκής ποσότητα βοήθειας και εξηγώντας ότι ο αποκλεισμός επιβλήθηκε προκειμένου να μην πέφτει στα χέρια της Χαμάς η ανθρωπιστική βοήθεια.
Καθώς οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν πρόσβαση στα αγροκτήματα της Γάζας, ενώ δεν μπορούν να ψαρέψουν και στη θάλασσα, το σύνολο του πληθυσμού του παλαιστινιακού θύλακα εξαρτάται από την ανθρωπιστική βοήθεια για την επιβίωσή του. Η τελευταία φορά που εισήλθε βοήθεια στη Γάζα ήταν στις 2 Μαρτίου.
Ο ΟΗΕ και διεθνείς οργανώσεις αρωγής προειδοποιούν ότι στη Γάζα εκτυλίσσεται μια καταστροφή, με το Γραφείο Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (Ocha) να τονίζει ότι περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι – σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού του θύλακα που εκτιμάται στα 2,4 εκατ. – αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις τροφίμων.
Ο υποσιτισμός επηρεάζει σοβαρά τα παιδιά, τις εγκύους και όσους πάσχουν από χρόνια νοσήματα, ενώ καθυστερεί την ανάρρωση ασθενών με σοβαρά τραύματα, τονίζουν πολλές οργανώσεις.
«Η κατάσταση χειροτερεύει μέρα με την ημέρα. Έχουμε 9.000 με 10.000 παιδιά που λαμβάνουν θεραπεία για υποσιτισμό», δήλωσε ο Τζόναθαν Κρικς, επικεφαλής επικοινωνίας της Unicef.
Η πείνα είναι ένα ιδιαίτερο πρόβλημα διότι προκαλεί καθυστέρηση στη σωματική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών και αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, την ώρα που σχεδόν το σύνολο των κατοίκων της Γάζας είναι άστεγοι λόγω των καταστροφών που έχει προκαλέσει η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση.
«Υπάρχει ένα μεγάλο βουνό από σκουπίδια μέσα στο οποίο σκάβουν παιδιά για να βρουν λίγη τροφή. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό διότι σίγουρα θα αυξηθεί ο αριθμός των παιδιών που πεθαίνουν από ασθένειες για τις οποίες υπάρχει πρόληψη», πρόσθεσε ο Κρικς.
Το υπουργείο Υγείας της Γάζας έχει ανακοινώσει ότι τουλάχιστον 65.000 παιδιά στον θύλακα εμφανίζουν συμπτώματα υποσιτισμού, ενώ το γραφείο Τύπου της κυβέρνησης της Γάζας επεσήμανε ότι τουλάχιστον 57 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους παιδιά, έχουν πεθάνει από υποσιτισμό από τις 2 Μαρτίου.
Το γραφείο του Νετανιάχου δεν έχει απαντήσει σε αίτημα να σχολιάσει τα στοιχεία αυτά.
Η πείνα δεν επιδεινώνει τα προβλήματα μόνο στα παιδιά
Οι Γιατροί χωρίς Σύνορα (MSF) ανακοίνωσαν ότι παρατηρείται αύξηση του αριθμού των ασθενών με χρόνια νοσήματα, όπως διαβήτης ή υπέρταση, που απευθύνονται στα νοσοκομεία καθώς δεν διαθέτουν αρκετή τροφή και παρουσιάζουν έλλειψη πρωτεΐνης, θρεπτικών συστατικών και βιταμινών.
Σε κλινική των MSF στην πόλη της Γάζας διακομίζονται πολλοί ασθενείς με σοβαρά τραύματα, η κατάσταση των οποίων επιδεινώνεται λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε τρόφιμα και καθαρό νερό.
«Αναγκαζόμαστε να κρατήσουμε ασθενείς στο νοσοκομείο επί μήνες, ενώ υπό κανονικές συνθήκες θα είχαν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους σε μερικές εβδομάδες», δήλωσε η Τζούλι Φοκόν. Υπάρχουν 350.000 ασθενείς με χρόνιες παθήσεις στη Γάζα, όπως καρκίνος και διαβήτης, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ.
Η παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνος ανακοίνωσε ότι στον θύλακα δεν υπάρχουν πλέον φάρμακα για καρδιακές παθήσεις, υπέρταση ή διαβήτη, ενώ έχουν εξαντληθεί τα αποθέματα σε βρεφικό γάλα και συμπληρώματα διατροφής.
«Τα ασθενοφόρα λειτουργούν με δυσκολία. Χωρίς τροφή, νερό, ιατρικά εφόδια ή καύσιμα η επιβίωση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. Πρέπει να εισέλθει ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας», τόνισε η παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνος σε ανακοίνωσή της στο Reuters.
Οι έγκυες κινδυνεύουν ιδιαίτερα. «Σηκωνόμαστε και ζαλιζόμαστε λόγω της έλλειψης φαγητού. Δεν υπάρχουν αυγά, κρέας, τρόφιμα ή νερό. Είμαστε κουρασμένες. Ήρθαμε να προμηθευτούμε χάπια, αν τα βρούμε, ώστε να μπορούμε να στεκόμαστε και να κινούμαστε», δήλωσε η Όλα αλ Καφάρνα, μια εκτοπισμένη έγκυος.
Μεταξύ του 10% και 20% των 4.500 εγκύων και μητέρων που θηλάζουν οι οποίες ερωτήθηκαν είναι υποσιτισμένες, τόνισε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τον Απρίλιο. Οι υποσιτισμένες έγκυες αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως η αναιμία, η κούραση και ο πρόωρος τοκετός.
