Παρά την αύξηση των μισθών τα τελευταία χρόνια, οι απώλειες από την «έκρηξη» του πληθωρισμού δεν έχουν καλυφθεί, ενώ τα επόμενα χρόνια προβάλλει ένα μεγάλο εμπόδιο στην ενίσχυση των μισθών: η πολύ χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας, που φέρνει την Ελλάδα στην τελευταία θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως σημειώνει η Κομισιόν στην τελευταία έκθεση Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η ελληνική οικονομία παρουσιάζει μια δυναμική μισθολογικής ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, η οποία όμως αντισταθμίζει μόνο εν μέρει τις απώλειες αγοραστικής δύναμης που σημειώθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν.
Παρά τις θετικές εξελίξεις, η διαρθρωτικά χαμηλή ανάπτυξη της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελεί έναν σημαντικό περιορισμό για την περαιτέρω αύξηση των μισθών στο μέλλον.
Η ονομαστική αύξηση των μισθών εκτιμάται ότι έφτασε το 6,0% το 2024 και το 3,2% το 2025, μετά την αύξηση του 3,7% που σημειώθηκε το 2023. Αντίστοιχα, οι πραγματικοί μισθοί, μετά από μια αξιοσημείωτη πτώση 6,3% το 2022 και μια μικρή αύξηση 0,3% το 2023, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 2,9% το 2024 και κατά 1,1% το 2025.
Αυτή η ανάκαμψη των πραγματικών μισθών οφείλεται τόσο στον χαμηλότερο πληθωρισμό όσο και στην υψηλότερη ονομαστική αύξηση των μισθών. Ωστόσο, αυτή η ανάκαμψη δεν θα είναι επαρκής για να ανακτηθούν πλήρως οι απώλειες αγοραστικής δύναμης που βίωσαν οι εργαζόμενοι το 2022 και το 2023.
Παράλληλα, οι κατώτατοι νόμιμοι μισθοί σημείωσαν σημαντικότερη αύξηση, περίπου 25% μεταξύ Ιανουαρίου 2022 και Ιανουαρίου 2025, κάτι που αντιστοιχεί σε μια πραγματική αύξηση περίπου 9,5%.
Η μέτρια αύξηση των μισθών την τελευταία δεκαετία συνέβαλε στην απόκτηση ορισμένων κερδών στην ανταγωνιστικότητα κόστους, ιδίως εντός της ευρωζώνης. Αυτό αντικατοπτρίζεται στην αύξηση των μεριδίων αγοράς εξαγωγών και στη μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Η αύξηση των μισθών ήταν επίσης σημαντικά χαμηλότερη από ό,τι θα αναμενόταν βάσει των υποκείμενων μακροοικονομικών εξελίξεων.
Όσον αφορά το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (ULC), η Ελλάδα κατέγραψε μικρότερη αύξηση σε σχέση με τα περισσότερα κράτη μέλη της ευρωζώνης τα τελευταία χρόνια. Η αύξηση προβλέπεται να επιταχυνθεί από 2,5% το 2023 σε 4,9% το 2024, προτού μετριαστεί ξανά σε 1,7% το 2025.
Η παραγωγικότητα φρενάρει τους μισθούς
Ωστόσο, η διαρθρωτικά χαμηλή ανάπτυξη της παραγωγικότητας στην Ελλάδα παραμένει μια σημαντική πρόκληση. Αυτό περιορίζει το πεδίο για περαιτέρω αύξηση των μισθών και επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της χώρας μακροπρόθεσμα. Η επίλυση του προβλήματος της παραγωγικότητας είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση βιώσιμης μισθολογικής ανάπτυξης και την ενίσχυση της οικονομικής θέσης της Ελλάδας.
Παρά τη σταθερή ανάπτυξη από το 2021, η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ελλάδα δεν προσεγγίζει αυτήν της υπόλοιπης ΕΕ. Με βάση στοιχεία του 2024, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας σε μονάδες αγοραστικής δύναμης είναι το δεύτερο χαμηλότερο στην ΕΕ, φτάνοντας μόλις το 70% του μέσου όρου της ΕΕ.
Η παραγωγικότητα της εργασίας ανά ώρα εργασίας στην Ελλάδα ήταν η χαμηλότερη εντός της ΕΕ, φτάνοντας μόλις το 56,2% του μέσου όρου της ΕΕ το 2023 (μετρούμενη σε μονάδες αγοραστικής δύναμης).
