Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πανηγυρικά την Τρίτη τη νέα εμπορική συμφωνία των ΗΠΑ με την Ιαπωνία, η οποία προβλέπει την επιβολή δασμών 15% στις εισαγωγές και ιαπωνικές επενδύσεις στις ΗΠΑ ύψους 550 δισ. δολαρίων, το deal φαίνεται ήδη να δοκιμάζεται από ενδοσυμμαχικές εντάσεις.
Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, οι ΗΠΑ σκοπεύουν να κρατήσουν το 90% των κερδών που θα προκύψουν από τις επενδύσεις, με μόλις το 10% να επιστρέφει στην Ιαπωνία. Η απόφαση αυτή βασίζεται, κατά τους Αμερικανούς αξιωματούχους, στο ποσοστό συμμετοχής και στο ρίσκο που φέρει κάθε πλευρά.
Η ιαπωνική πλευρά, ωστόσο, δηλώνει ότι το ποσοστό αυτό δεν αντανακλά δίκαια τη συνεισφορά της. Ο κορυφαίος Ιάπωνας διαπραγματευτής Ριόσεϊ Ακαζάουα υποστήριξε ότι «οι ισχυρισμοί πως η Ιαπωνία απλώς παραδίδει 550 δισ. είναι τελείως λανθασμένοι», υπονοώντας ότι τα χρήματα θα διοχετευτούν μέσα από δάνεια, εγγυήσεις και επενδύσεις του δημόσιου τομέα — κυρίως μέσω της Japan Bank for International Cooperation (JBIC) και της Nippon Export and Investment Insurance (NEXI).
Παράλληλα, σημείωσε πως η τελική απόφαση για τη μοιρασιά των κερδών θα ληφθεί από τις ιδιωτικές εταιρείες που θα συμμετάσχουν στα έργα που θα προκύψουν από τη συμφωνία.
Κλυδωνισμοί και με την Ε.Ε
Η συμφωνία ΗΠΑ–Ιαπωνίας έρχεται σε μία συγκυρία έντονης κινητικότητας στο μέτωπο του διεθνούς εμπορίου. Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αναφορές να κάνουν λόγο για μείωση των απειλούμενων δασμών από 30% σε 15% για τα ευρωπαϊκά προϊόντα, σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί εμπορικός πόλεμος πριν από την 1η Αυγούστου.
Ωστόσο, η ΕΕ φέρεται έτοιμη να εγκρίνει πακέτο αντιποίνων για προϊόντα αξίας άνω των 100 δισ. δολαρίων, στην περίπτωση που οι συνομιλίες δεν οδηγήσουν σε αποτέλεσμα.
Το νέο δασμολόγιο του Τραμπ
Η νέα προσέγγιση του Τραμπ βασίζεται σε ένα “σταθερό τιμολόγιο” από 15% έως 50%, ανάλογα με τη «σχέση» που διατηρούν οι ΗΠΑ με κάθε χώρα. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής για την τεχνητή νοημοσύνη στην Ουάσινγκτον:
Θα έχουμε έναν απλό, καθαρό δασμό μεταξύ 15% και 50%. Έχουμε 50% για όσες χώρες δεν τα πάμε καλά μαζί τους
Η νέα γραμμή διαδέχεται τους λεγόμενους “δασμούς Απελευθέρωσης” (Liberation Day tariffs) του Απριλίου, που είχαν θέσει ως ελάχιστο όριο το 10%.
Πέραν της Ιαπωνίας και της ΕΕ, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν συμφωνίες με τις Φιλιππίνες και την Ινδονησία, με δασμούς 19% και 40% αντίστοιχα για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων. Ταυτόχρονα, καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί με την Ινδία και τον Καναδά, με τον Τραμπ να απειλεί με επιβολή δασμών έως και 35%.