Σήµερα, ο τοµέας της αγροτικής παραγωγής κινδυνεύει κυριολεκτικά από χρηµατοπιστωτική ασφυξία. Ένα πολύ µεγάλο µέρος των αγροτικών εκµεταλλεύσεων αδυνατεί να καλύψει τις υποχρεώσεις του και χάνει κάθε πρόσβαση σε δανειακά κεφάλαια και πιστώσεις.
Η νέα µεγάλη καθυστέρηση στις πληρωµές ενισχύσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, επιτείνει το πρόβληµα και φέρνει πιο κοντά τα πιστωτικά γεγονότα που κυοφορούνται καιρό.
Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην Agrenda που κυκλοφορεί
Οι εκκρεµείς αποζηµιώσεις του ΕΛΓΑ -θεωρείται ο δεύτερος µεγάλος ασθενής στο χώρο της ελληνικής γεωργίας- κάποιων εκατοντάδων εκατοµµυρίων ευρώ επιπλέον, συνιστούν µια ακόµη πληγή που δεν λέει να κλείσει.
Οι ακάλυπτες ζηµιές για το φυτικό κεφάλαιο µετά τον Daniel στη Θεσσαλία, στερούν µια ακόµα δυνατότητα οικονοµικής ανάκαµψης, σε µια κρίσιµη αγροτικά περιοχή.
Η καταστροφή που επιφέρουν από το περασµένο καλοκαίρι οι ζωονόσοι στην εγχώρια αιγοπροβατοτροφία και ειδικά όσα συµβαίνουν τον τελευταίο καιρό µε την ευλογιά, συνιστούν ένα ακόµα βαρύ χτύπηµα της παραγωγής.
Βάρος µεταφέρεται µάλιστα εξ αυτού του λόγου και στη φυτική παραγωγή, µε σανοδοτικά φυτά και καρπούς να µένουν στα αζήτητα και τις τιµές να έχουν κατρακυλήσει.
Η λειψυδρία είναι ένα φαινόµενο για το οποίο δεν χωράει κριτική, ωστόσο, η διαχείριση των υδάτων οφείλει να έχει ως κύριο γνώµονα τις ανάγκες των αγροτών και όχι τα οικονοµικά συµφέροντα των εργολάβων και της ∆ΕΗ.
Μέσα σ’ αυτό το κλίµα έχουν αρχίσει να γίνονται γνωστά τα πρώτα νέα από το µέτωπο της νέας ΚΑΠ (1928-1934). Το πρώτο νέο λέει ότι τα χρήµατα θα είναι σαφώς λιγότερα. Το δεύτερο ότι χάνεται η αυτονοµία του δεύτερου πυλώνα. ∆ηλαδή το budget για αγροτικά προγράµµατα θα προκύπτει µέσα από τις προτεραιότητες του ΕΣΠΑ. Ο µέσος όρος των άµεσων ενισχύσεων θα πρέπει να κινηθεί µεταξύ 13 και 24 ευρώ το στρέµµα, τα eco-schemes καταργούνται, για τη συµµετοχή στα αγροπεριβαλλοντικά µέτρα θα απαιτείται εξατοµικευµένο πολυετές πλάνο της κάθε εκµετάλλευσης, µε αυστηρά κριτήρια ένταξης.
«Καμία ανοχή στον εμπαιγμό της αγροτιάς Τα χαμένα Κεκτημένα Δίκαια»
της Μαρίας Β. Βλάχου*
Πολλά κατάπτυστα και αισχρά πληροφορούµαστε για τον καθηµαγµένο οργανισµό, τον ΟΠΕΚΕΠΕ αυτές τις µέρες. Ίσως όµως είναι καλύτερα, πέρα απ’ τα κλεµµένα ποσά και τα ασύλληπτα νούµερα, που έκπληκτοι παρακολουθούµε να αποκαλύπτονται στη δηµοσιότητα, να δούµε µε ένα παράδειγµα και την άλλη πλευρά, εκείνη της ζηµίας ή κοινώς της «χασούρας» σ΄ένα µέσο, τίµιο, αγροτικό σπίτι: Για µια περιουσία αµπελοκαλλιέργειας περίπου 50 – 60 στρεµµάτων, που θεωρείται ένας συνήθης κλήρος για τον νοµό Κορινθίας, χάθηκαν/εκλάπησαν/υφαρπάχθηκαν – όπως θέλετε πείτε το, το νόηµα της άθλιας και ανήθικης πράξης παραµένει το ίδιο – από την κάθε οικογένεια αντίστοιχα 50.000 – 60.000 € σε βάθος πενταετίας. ∆ηλαδή 10.000 περίπου το χρόνο ίσως και παραπάνω, εν προκειµένω για τα νωπά σταφύλια (σουλτανίνα) αλλά και για τα άλλα είδη σταφυλιών στην Κορινθία (Αγιωργίτικο, µαύρη Κορινθιακή σταφίδα κ.α. )
Είναι σαν να έχασε τη δουλειά του δηλαδή ένα µέλος της οικογένειας και να υπάρχει στο σπίτι ένας άνεργος…Τόσο ακριβώς είναι το κόστος, τόση είναι η απώλεια εισοδήµατος. Και µάλιστα σε µια εποχή αναίτιας και ανεξήγητης ακρίβειας σε όλα, το εισόδηµα αυτό ήταν εξαιρετικά πολύτιµο για το µικροµεσαίο αγροτοκτηνοτροφικό σπίτι.
Αυτά τα χρήµατα θα ήταν αυτό που λέµε «ο αέρας» του σπιτιού. Οι βιοποριστές, βιοπαλαιστές και αληθινοί (να το τονίσουµε) αγρότες, θα πλήρωναν τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους χωρίς να συµπιέζονται τόσο πολύ, στα καύσιµα, στα εργατικά, στα φυτοφάρµακα, στα δάνεια τα καλλιεργητικά στις τράπεζες (που η πλειοψηφία του αγροτικού κόσµου είναι πλέον χρεωµένη), στις υψηλές εισφορές στον ΕΛΓΑ για την ασφάλεια της παραγωγής ή στην καλύτερη περίπτωση να επένδυαν στη δουλειά τους. Και δε θα έφταναν κιόλας…∆ε θα πήγαιναν ούτε διακοπές, ούτε θα αγόραζαν ακριβά αυτοκίνητα και επώνυµα είδη, αυτό είναι το µόνο σίγουρο.
Τα χρήµατα αυτά προορίζονταν για συντήρηση. Θα τους βοηθούσαν να σταθούν όρθιοι, να είναι βιώσιµοι, να αντέχουν στην ακρίβεια, στις χαµηλές τιµές των προϊόντων τους, στον σκληρό και πολλές φορές αθέµιτο ανταγωνισµό του ελεύθερου εµπορίου για να µπορούν να ασκούν το επάγγελµά τους παράγοντας τα ποιοτικά τους προϊόντα.
Αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός των χρηµατοδοτήσεων – επιδοτήσεων χρόνια τώρα από την Ε.Ε. για όσους δε γνωρίζουν. Και πράγµατι, παρακολουθώντας τα δελτία ειδήσεων και τις εκποµπές διαπιστώνει κανείς πως ελάχιστοι, είτε πολιτικοί είτε δηµοσιογράφοι έχουν βαθιά γνώση του αγροτικού ζητήµατος. Και ως ένα σηµείο είναι λογικό. ∆εν έχουν και δεν είναι δυνατό να έχουν όλοι σχέση µε την αγροτοκτηνοτροφία.
Έχει λοιπόν εσφαλµένα παγιωθεί η άποψη ότι η Ε.Ε. εδώ και χρόνια προσφέρει στα κράτη – µέλη της τις επιδοτήσεις ως ένα «δώρο» καλοζωίας και ευµάρειας. Αυτό µπορεί να είχε κάποια βάση στο παρελθόν, µιλάµε για τις δεκαετίες ΄80 – ΄90 όταν δόθηκαν πολλά χρήµατα, απότοµα και µε τρόπο ανοργάνωτο για την απροετοίµαστη τότε για επενδύσεις Ελλάδα. Τότε λοιπόν κάποιοι επιτήδειοι ορίστηκαν σε θέσεις νευραλγικές, καταχράστηκαν και υπεξαίρεσαν τα χρήµατα αυτά (βλ. χρεοκοπηµένους Αγροτικούς Συνεταιρισµούς ανά την Ελλάδα) ενώ ορισµένοι αγρότες προτίµησαν, αντί να τα επενδύσουν σωστά, να τα σπαταλήσουν, αφού ουσιαστικοί έλεγχοι δεν υπήρχαν. Βέβαια ήρθε µετά από καιρό το πλήρωµα του χρόνου µε µια αγροτική οικονοµία σήµερα να παραπαίει από τη χρεοκοπία και να έχουν µείνει αρκετοί µικροµεσαίοι επαγγελµατίες αγρότες και κτηνοτρόφοι που αγωνίζονται να είναι βιώσιµοι και να παράγουν αποτελεσµατικά.
Όµως αυτά τα περιστατικά των οικονοµικών ατασθαλιών είναι µεµονωµένα και δεν αντιπροσωπεύουν σε καµία περίπτωση το σύνολο των Ελλήνων αγροτών και κτηνοτρόφων που µοχθούν καθηµερινά σε αντίξοες συνθήκες να φέρουν εις πέρας την παραγωγή (κλιµατική αλλαγή, ακρίβεια κ.α.) Αγωνίζονται να επιβιώσουν µε πολλή δουλειά και µικρό κέρδος. Αυτή είναι η πραγµατικότητα. Τα πολλά χρήµατα εξάλλου, η ιστορία έχει αποδείξει, πως δεν ήταν ποτέ στον πρωτογενή τοµέα αλλά στο εµπόριο και τους µεσάζοντες.
Για αυτούς τους λόγους χρειάζεται να είµαστε επιφυλακτικοί και υποψιασµένοι σε όλη αυτή την ανακριβή και γενικευµένη πληροφόρηση από ανθρώπους που έχουν βήµα και τηλεθέαση και δεν είναι ούτε µέσα στον χώρο ούτε στον χορό…Η επιδότηση ή ενιαία ενίσχυση είναι πλέον µια συµβολική, µερική, µικρή έως και ελάχιστη οικονοµική στήριξη για τον αθέµιτο ανταγωνισµό και την ακρίβεια! Όσο λοιπόν και να υποβαθµίζεται σκόπιµα το θέµα από κάποιους, να γνωρίζουν οι πολίτες ότι οι συνέπειες – βραχυπρόθεσµες και µακροπρόθεσµες – του πρωτοφανούς αυτού σκανδάλου είναι ολέθριες για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Η εποχή µας είναι πολύ ακριβή και δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για να χάνουν οι άνθρωποι χρήµατα και µάλιστα µε αυτόν τον τρόπο. Είναι θέµα επιβίωσης πια.
Η αφορµή για τη σύνταξη αυτού του κειµένου είναι τόσο το αίσθηµα αδικίας και δυσαρέσκειας που νιώθουµε όλοι µας, όσο και η επικαιρότητα, µε µια ενηµέρωση που λησµονεί, είτε σκοπίµως, είτε από άγνοια, να εστιάσει στο πραγµατικό πρόβληµα, το πρόβληµα δηλαδή της επιβίωσης των απλών αλλά αληθινών αγροτοκτηνοτρόφων. Αντίθετα όλη σχεδόν η ειδησεογραφία είτε το «γυρίζει» στο χαλαρό χιούµορ µε τους γραφικούς «φραπέδες» και «τους χασάπηδες», είτε προσπερνά επιδέξια το θέµα τοποθετώντας το στην «ουρά» των ειδήσεων, είτε ασχολείται µε το πώς θα ξεφύγουν οι άρπαγες. Το ότι υπάρχει κωµικότητα έως και γελοιότητα στα γεγονότα και στα εµπλεκόµενα πρόσωπα, αυτός δεν είναι λόγος υποβάθµισης ενός τόσο σοβαρού θέµατος.
Οι έντιµοι επαγγελµατίες αγρότες και κτηνοτρόφοι, που αποτελούν και την πλειοψηφία στη χώρα, αισθάνονται προσβεβληµένοι και ανόητοι, νιώθουν ανασφαλείς και εντελώς απογοητευµένοι απέναντι σε µια πολιτεία που τους περιπαίζει και τους εξαντλεί οικονοµικά εξυπηρετώντας ίδια οφέλη. Υπάρχει τεράστια οικονοµική και ηθική βλάβη στην Ελληνική κοινωνία. Και αν έχουµε ακόµα λίγες δυνάµεις ως λαός να αντιµετωπίσουµε στα χρόνια που θα έρθουν την πρώτη, διαφαίνεται µάλλον απίθανο στο µέλλον να διορθώσουµε τη δεύτερη…
* Φιλόλογος Γυµνασίου Νεµέας Κορινθίας
