ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΓΡΙΒΑΣ
ΤΖΕΪΚΟΜΠΜΑΓΚΙΝΤ
THETIMESOFISRAEL– 27-9-2025
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ —Το έγγραφο των 21 σημείων που κοινοποίησαν οι ΗΠΑ σε ορισμένες αραβικές και μουσουλμανικές χώρες νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Περιέχει επίσης ρήτρες που έχουν αποτελέσει βασικά στοιχεία σε διάφορες προτάσεις που έχουν συνταχθεί από διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη τους τελευταίους μήνες — από την απελευθέρωση όλων των ομήρων έως την απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία.
Η απόφαση να ενθαρρυνθούν ρητά οι Παλαιστίνιοι να παραμείνουν στη Γάζα κορυφώνει μια σημαντική εξέλιξη για την κυβέρνηση Τραμπ στο θέμα, δεδομένου ότι ο Τραμπ τον Φεβρουάριο 2025 σόκαρε μεγάλο μέρος του κόσμου με την ομιλία του για την κατάληψη της Γάζας από τις ΗΠΑ και την μόνιμη μετεγκατάσταση ολόκληρου του πληθυσμού της, που ανέρχεται σε περίπου δύο εκατομμύρια ανθρώπους.
Αυτά τα σχόλια έδωσαν σημαντική ώθηση σ’ αυτή την ιδέα μεταξύ των ακροδεξιών εταίρων του συνασπισμού του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ακόμη και μεταξύ των πιο μετριοπαθών πολιτικών προσωπικοτήτων του Ισραήλ, οι οποίοι έκτοτε έχουν εργαστεί ενεργά για να «ενθαρρύνουν την εθελοντική μετανάστευση» των κατοίκων της Γάζας, αν και χωρίς επιτυχία μέχρι σήμερα.
Επιπλέον, η πρόταση που προβλέπει μια πιθανή πορεία προς ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, αφού προχωρήσει η ανασυγκρότηση της Γάζας και έχει ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, φαίνεται επίσης να αποτελεί μια σημαντική απόκλιση από την πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ μέχρι σήμερα, δεδομένου ότι έχει αποφύγει να εκφράσει την υποστήριξή της για μια λύση δύο κρατών.
Το σχέδιο που περιήλθε στην κατοχή των Times of Israel —προβλέπει ακόμη και την έναρξη διαλόγου με το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους για να συμφωνήσουν σε έναν «πολιτικό ορίζοντα» για «ειρηνική συνύπαρξη».
Ενώ αυτοί οι όροι αποτελούν σημαντικά σημεία πώλησης για τους Παλαιστίνιους, η πρόταση, η οποία συντάχθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ – και αναμένεται να βελτιωθεί τις επόμενες ημέρες – περιλαμβάνει επίσης ρήτρες που το Ισραήλ έχει απαιτήσει εδώ και καιρό.
Αυτές περιλαμβάνουν τη δέσμευση της Χαμάς να αφοπλιστεί, την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και τη θέσπιση μιας διαδικασίας για την αποριζοσπαστικοποίηση του πληθυσμού.
Αυτές οι απαιτήσεις πιθανότατα θα καταστήσουν την πρόταση δύσκολη στην προσέγγιση της Χαμάς, και η δημιουργία ενός πιθανού μονοπατιού προς ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος μέσω του σχεδίου θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει κόκκινη γραμμή για τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος εδώ και καιρό υποστηρίζει ότι έχει αποτρέψει μια λύση δύο κρατών.
Ο Νετανιάχου δήλωσε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Παρασκευή:
«Το να δίνουμε στους Παλαιστίνιους ένα κράτος ένα μίλι από την Ιερουσαλήμ μετά την 7η Οκτωβρίου είναι σαν να δίνουμε στην Αλ Κάιντα ένα κράτος ένα μίλι από τη Νέα Υόρκη μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Αυτή είναι καθαρή τρέλα. Είναι τρελό, και δεν θα το κάνουμε… Το Ισραήλ δεν θα σας επιτρέψει να μας σπρώξετε ένα τρομοκρατικό κράτος στο λαιμό».
Oπρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την ίδια μέρα ότι:
«Έντονες διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και τέσσερις ημέρες και θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί για να επιτευχθεί μια επιτυχώς ολοκληρωμένη συμφωνία… «Όλες οι χώρες της περιοχής εμπλέκονται, η Χαμάς γνωρίζει πολύ καλά αυτές τις συζητήσεις και το Ισραήλ έχει ενημερωθεί σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου του Μπίμπι Νετανιάχου».
Η πρόταση των ΗΠΑ εξακολουθεί να μην περιλαμβάνει πολλές λεπτομέρειες και πιθανότατα θα χρειαστούν επακόλουθες διαπραγματεύσεις, ακόμη και αν οι πλευρές συμφωνήσουν με το σχέδιο.
Τα 21 σημεία του αρχικού σχεδίου
- Η Γάζα θα είναι μια αποριζοσπαστικοποιημένη ζώνη, απαλλαγμένη από την τρομοκρατία που δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονές της.
- Η Γάζα θα ανακατασκευαστεί προς όφελος του λαού της.
- Εάν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν με την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί αμέσως, με τις ισραηλινές δυνάμεις να σταματούν όλες τις επιχειρήσεις και να αποσύρονται σταδιακά από τη Λωρίδα.
- Εντός 48 ωρών από την δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ, όλοι οι ζωντανοί και οι νεκροί όμηροι θα επιστραφούν.
- Μόλις επιστραφούν οι όμηροι, το Ισραήλ θα απελευθερώσει αρκετές εκατοντάδες Παλαιστίνιους κρατούμενους ασφαλείας που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης και πάνω από 1.000 κατοίκους της Γάζας που έχουν συλληφθεί από την έναρξη του πολέμου, μαζί με τις σορούς αρκετών εκατοντάδων Παλαιστινίων.
- Μόλις επιστραφούν οι όμηροι, στα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται για ειρηνική συνύπαρξη θα χορηγηθεί αμνηστία, ενώ στα μέλη που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα θα χορηγηθεί ασφαλής διέλευση στις χώρες υποδοχής.
- Μόλις επιτευχθεί αυτή η συμφωνία, η βοήθεια θα εισρεύσει στη Λωρίδα της Γάζας με ρυθμούς όχι χαμηλότερους από τους δείκτες αναφοράς που καθορίστηκαν στη συμφωνία ομήρων του Ιανουαρίου 2025, η οποία περιελάμβανε 600 φορτηγά βοήθειας ημερησίως, μαζί με την αποκατάσταση κρίσιμων υποδομών και την είσοδο εξοπλισμού για την απομάκρυνση ερειπίων.
8.Η βοήθεια θα διανεμηθεί — χωρίς παρέμβαση από καμία πλευρά — από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ερυθρά Ημισέληνο, μαζί με άλλους διεθνείς οργανισμούς που δεν συνδέονται ούτε με το Ισραήλ ούτε με τη Χαμάς.
- Η Γάζα θα διοικείται από μια προσωρινή, μεταβατική κυβέρνηση Παλαιστινίων τεχνοκρατών, οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι για την παροχή καθημερινών υπηρεσιών στον λαό της Λωρίδας. Η επιτροπή θα εποπτεύεταιαπό ένα νέο διεθνές όργανο που θα συσταθεί από τις ΗΠΑ σε συνεννόηση με Άραβες και Ευρωπαίους εταίρους. Θα θεσπίσει ένα πλαίσιο για τη χρηματοδότηση της ανασυγκρότησης της Γάζας μέχρι η Παλαιστινιακή Αρχή να ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της.
Αυτή είναι η πρώτη αναφορά στο σχέδιο των ΗΠΑ για την Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ) με έδρα τη Ραμάλα. Το Ισραήλ έχει αποκλείσει την ΠΑ ως πιθανό κυβερνήτη της Γάζας, ακυρώνοντας έτσι αυτό που έχει γίνει το κλειδί για την στρατολόγηση αραβικής βοήθειας στη μεταπολεμική διαχείριση της Λωρίδας, δεδομένου ότι η διεθνής κοινότητα θεωρεί την ενοποίηση της Δυτικής Όχθης και της Γάζας υπό ένα ενιαίο, μεταρρυθμισμένο διοικητικό όργανο ως απαραίτητη για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ειρήνη.
Η φαινομενική απόφαση να διατηρηθεί ο ρόλος της Παλαιστινιακής Αρχής για μια απροσδιόριστη μεταγενέστερη ημερομηνία πιθανότατα θα είναι ένα δύσκολο χάπι για τη Ραμάλα, αλλά έχει επίσης περιορισμένη επιρροή σε αυτές τις συζητήσεις.
Το ένατο σημείο φαίνεται να δανείζεται σε μεγάλο βαθμό από το σχέδιο του πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο αποκαλύφθηκεγια πρώτη φορά από τους Times of Israel στις αρχές αυτού του μήνα.
Ο Μπλερ και ο πρώην ανώτερος σύμβουλος του Λευκού Οίκου Τζάρεντ Κούσνερ εργάζονται για το θέμα της Γάζας εδώ και μήνες, ενώ παράλληλα παρέχουν συμβουλές στον Γουίτκοφ.
- Θα δημιουργηθεί ένα οικονομικό σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας μέσω της σύγκλησης εμπειρογνωμόνων με εμπειρία στην κατασκευή σύγχρονων πόλεων της Μέσης Ανατολής και μέσω της εξέτασης υφιστάμενων σχεδίων που αποσκοπούν στην προσέλκυση επενδύσεων και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
- Θα δημιουργηθεί οικονομική ζώνη, με μειωμένους δασμούς και ποσοστά πρόσβασης που θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης από τις συμμετέχουσες χώρες.
12.Κανείς δεν θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα, αλλά όσοι επιλέξουν να φύγουν θα έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν. Επιπλέον, οι κάτοικοι της Γάζας θα ενθαρρυνθούν να παραμείνουν στη Λωρίδα και θα τους δοθεί η ευκαιρία να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον εκεί.
13.Η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν απολύτως ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Θα υπάρξει δέσμευση για καταστροφή και διακοπή της κατασκευής οποιασδήποτε επιθετικής στρατιωτικής υποδομής, συμπεριλαμβανομένων των σηράγγων. Οι νέοι ηγέτες της Γάζας θα δεσμευτούν για ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές τους.
14.Οι περιφερειακοί εταίροι θα παρέχουν εγγύηση ασφάλειας για να διασφαλίσουν ότι η Χαμάς και άλλες παρατάξεις της Γάζας συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους και ότι η Γάζα παύει να αποτελεί απειλή για το Ισραήλ ή τον ίδιο του τον λαό.
- Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με Άραβες και άλλους διεθνείς εταίρους για την ανάπτυξη μιας προσωρινής διεθνούς δύναμης σταθεροποίησηςπου θα αναπτυχθεί αμέσως στη Γάζα για να επιβλέπει την ασφάλεια στη Λωρίδα της Γάζας. Η δύναμη θα αναπτύξει και θα εκπαιδεύσει μια παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη, η οποία θα χρησιμεύσει ως μακροπρόθεσμος φορέας εσωτερικής ασφάλειας.
16.Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα και οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις θα παραδώσουν σταδιακά τα εδάφη που κατέχουν επί του παρόντος, καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας που θα αντικαταστήσουν την Γάζα θα εγκαθιδρύσουν τον έλεγχο και τη σταθερότητα στη Λωρίδα.
- Εάν η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει αυτήν την πρόταση, τα παραπάνω σημεία θα προχωρήσουν σε περιοχές απαλλαγμένες από την τρομοκρατία, τις οποίες οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις θα παραδώσουν σταδιακά στη διεθνή δύναμη σταθεροποίησης.
Αυτή είναι η πρώτη αναφορά στην πιθανότητα η συμφωνία να εφαρμοστεί έστω και εν μέρει, ακόμη και αν η Χαμάς δεν συμφωνήσει.
18.Το Ισραήλ συμφωνεί να μην πραγματοποιήσει μελλοντικές επιθέσεις στο Κατάρ. Οι ΗΠΑ και η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζουν τον σημαντικό μεσολαβητικό ρόλο της Ντόχα στη σύγκρουση της Γάζας.
- Θα θεσπιστεί μια διαδικασία για την αποριζοσπαστικοποίηση του πληθυσμού. Αυτή θα περιλαμβάνει έναν διαθρησκευτικό διάλογο με στόχο την αλλαγή νοοτροπίας και αφηγήσεων στο Ισραήλ και τη Γάζα.
- Όταν η ανάπλαση της Γάζας θα έχει προχωρήσει και το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεωντης Παλαιστινιακής Αρχής θα έχει εφαρμοστεί, ενδέχεται να έχουν δημιουργηθεί οι συνθήκες για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση, η οποία αναγνωρίζεται ως η επιδίωξη του παλαιστινιακού λαού.
Η ρήτρα δεν παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Παλαιστίνης και δεν είναι οριστική ως προς το πότε μπορεί να δημιουργηθεί η πορεία προς την κρατική υπόσταση.
- Οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν διάλογο μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων για να συμφωνήσουν σε έναν πολιτικό ορίζοντα ειρηνικής συνύπαρξης.
