Επιμέλεια – Ρεπορτάζ: Αντώνης Ζήβας
Μία φαινομενικά απλή φωτογραφία που το Associated Press διένειμε σε μέσα ενημέρωσης από την αυλή του μουσείου του Λούβρου την ημέρα της κινηματογραφικής ληστείας, έχει δημιουργήσει μεγάλη συζήτηση στα κοινωνικά δίκτυα.
Η εικόνα έδειχνε τρεις αστυνομικούς να ακουμπούν σε ένα περιπολικό σταθμευμένο στην αυλή του Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι, μόλις λίγες ώρες μετά τη κλοπή της συλλογής κοσμημάτων του γαλλικού Στέμματος την Κυριακή 19/10.
Αυτό που έκανε τη φωτογραφία να ξεχωρίζει όμως, ήταν ο κομψά ντυμένος άνδρας με ρούχα που θυμίζουν τη μόδα της δεκαετίας του 1940, ο οποίος στεκόταν στα δεξιά της φωτογραφίας.
Η επίμαχη φωτογραφία
Σύμφωνα με τη λεζάντα του A.P., οι αστυνομικοί ήταν επιφορτισμένοι με το να αποκλείσουν την είσοδο του μουσείου. Ωστόσο, ο άνδρας με το κουμπωμένο γιλέκο, την καμπαρντίνα και τη φεντόρα (σ.σ. καπέλο με φαρδύ γείσο), που φαινόταν να παρακολουθεί προσεκτικά τη σκηνή, τράβηξε αμέσως την προσοχή του διαδικτύου — και όπως αναφέρουν οι New York Times, αυτό ήταν αρκετό για να ξεκινήσει μια ολόκληρη διαδικτυακή αναστάτωση γύρω από την παρουσία του.
«Ο Γάλλος Πουαρό» που ξετρέλανε τα social media
Σύμφωνα με τη λεζάντα του A.P., οι αστυνομικοί βρίσκονταν εκεί για να αποκλείσουν την είσοδο του μουσείου.
Ο άνδρας όμως, έμοιαζε να παρατηρεί προσεκτικά τη σκηνή, σαν να πρόκειται για ντετέκτιβ που ερευνά τον χώρο, βγαλμένος από φιλμ νουάρ.
Από τη στιγμή που η φωτογραφία ανέβηκε στο διαδίκτυο, οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων — που ήδη είχαν ρομαντικοποιήσει την υπόθεση σαν να ήταν ταινία του Χόλιγουντ — άρχισαν να πλάθουν θεωρίες για την ταυτότητα του αγνώστου άνδρα.
Πολλοί τον φαντάστηκαν ως έναν ντετέκτιβ εμπνευσμένο από τον Σέρλοκ Χολμς ή τον Ηρακλή Πουαρό.
«Δεν πρόκειται να λύσεις την υπόθεση με έναν ντετέκτιβ που φοράει πραγματικό φεντόρα χωρίς ειρωνεία», έγραψε η Μελίσα Τσεν, στέλεχος τεχνολογίας με έδρα το Λονδίνο, σε ανάρτησή της στο X (πρώην Twitter), που συγκέντρωσε πάνω από πέντε εκατομμύρια προβολές.
«Για να λυθεί, χρειαζόμαστε έναν αξύριστο, υπέρβαρο, κατεστραμμένο ντετέκτιβ που περνάει διαζύγιο. Έναν λειτουργικό αλκοολικό που όλοι στο τμήμα τον αντιπαθούν», συνέχισε σκωπτικά.
Άλλοι χρήστες πρότειναν στη Netflix να αγοράσει τα δικαιώματα της ιστορίας του, ενώ μερικοί απλώς σχολίασαν πως «είναι απλώς Γάλλος».
Από το Χόλιγουντ… στην Τεχνητή Νοημοσύνη
Η συζήτηση, ωστόσο, άλλαξε ξαφνικά πορεία.
Κάποιοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης υπέθεσαν ότι ο καλοντυμένος άνδρας δεν ήταν καν πραγματικός, αλλά δημιούργημα τεχνητής νοημοσύνης.
Η υπόθεση φαινόταν πειστική. Όπως εξήγησε ο Ματ Γκρο, καθηγητής του Northwestern University που ειδικεύεται στις εικόνες παραγόμενες από Α.Ι., υπήρχε «κάτι παράξενο» στη φωτογραφία.
Ο άνδρας ήταν υπερβολικά καλοντυμένος, το δέρμα του αψεγάδιαστο, το καπέλο του τοποθετημένο με απόλυτη ακρίβεια — μια εικόνα «πολύ καλή για να είναι αληθινή», όπως είπε ο Γκρο.
Ο φωτογράφος απαντά: «Τον είδα με τα μάτια μου»
Τελικά, ο φωτογράφος που τράβηξε τη φωτογραφία, ο Τιμπό Καμί του A.P., έδωσε τέλος στη φημολογία.
«Ο άνδρας είναι αληθινός», δήλωσε σε συνέντευξή του την Πέμπτη.
«Δεν τον γνωρίζω. Δεν ξέρω αν είναι Γάλλος. Ίσως τουρίστας; Ίσως Άγγλος;»
Ο Καμί είπε πως τον τράβηξε η αντίθεση της σκηνής: κάποιος ντυμένος με ρετρό ύφος, να βγαίνει από ένα ιστορικό μουσείο.
«Παλαιικός, όπως και το ίδιο το Λούβρο», πρόσθεσε.
Μια δεύτερη φωτογραφία του ίδιου σημείου, με τους ίδιους αστυνομικούς αλλά μια γυναίκα στη θέση του άνδρα, πέρασε σχεδόν απαρατήρητη — επιβεβαιώνοντας, όπως είπε, το ένστικτό του για τη δύναμη της στιγμής.
Γιατί η εικόνα «μπέρδεψε» το κοινό
Παρότι ο άνδρας ήταν πραγματικός, υπήρχαν τεχνικοί λόγοι που θα μπορούσαν να κάνουν την εικόνα να φαίνεται προϊόν τεχνητής νοημοσύνης.
Μία εκδοχή της φωτογραφίας που κυκλοφόρησε στα social media ήταν χαμηλής ανάλυσης — κάτι που συχνά προκαλεί υποψίες.
«Όταν μια εικόνα είναι εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης, είναι λιγότερο πιθανό να έχει δημιουργηθεί με Α.Ι., γιατί είναι πολύ δύσκολο να παραχθεί τέτοια ποιότητα», εξήγησε ο Γκρο.
Επιπλέον, εργαλεία όπως το Google’s Nano Banana επιτρέπουν την εισαγωγή προσώπων ή αντικειμένων μέσα σε εικόνες, καθιστώντας εύκολο να νομίζει κανείς πως “κάποιος τον επικόλλησε εκεί”.
Όπως επισήμανε ο καθηγητής, «ζει» πλέον μέσα σε ένα τοπίο όπου οι χρήστες έχουν μάθει να δυσπιστούν.
«Οι άνθρωποι αποκτούν παιδεία στην Τεχνητή Νοημοσύνη», είπε. «Και ο καλύτερος τρόπος να επιβεβαιωθεί μια φωτογραφία είναι όταν το ίδιο το πρακτορείο — όπως το A.P. — δηλώνει: “Ξέρουμε ποιος την τράβηξε, είναι αυθεντική.”»
Ο Καμί, φυσικά, δεν είχε καμία αντίρρηση να το ξεκαθαρίσει.
Με πληροφορίες από: New York Times
