Ρεπορτάζ: Αντώνης Ζήβας
Η υπόθεση της ΕΔΕ για τον λιμενάρχη Χανίων άνοιξε νέο μέτωπο στο κυβερνητικό στρατόπεδο, αποκαλύπτοντας για ακόμη μία φορά πως στην ελληνική πολιτική σκηνή, η έννοια της αντικειμενικής ευθύνης μοιάζει να υποχωρεί κάθε φορά που εμπλέκονται «δικοί μας άνθρωποι».
Η Ντόρα Μπακογιάννη, σε ένα ξέσπασμα που θύμιζε περισσότερο οικογενειακή επίπληξη παρά κοινοβουλευτική τοποθέτηση, εξαπέλυσε επίθεση κατά του υπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια, τον οποίο κατηγόρησε για «αλαζονεία» και «έλλειψη ανθρωπιάς».
Αφορμή, η απόφαση του υπουργείου να θέσει σε διαθεσιμότητα τον λιμενάρχη Χανίων και να διατάξει Ένορκη Διοικητική Εξέταση, μετά τον ξυλοδαρμό ενός ηλικιωμένου επιβάτη στο γκαράζ του πλοίου «Αριάδνη».
Ο Κικίλιας, από την πλευρά του, υπεραμύνθηκε της απόφασης, εξηγώντας πως ο αξιωματικός «παρέβη κανονισμούς, δεν ενημέρωσε εγκαίρως τους ανωτέρους του και δεν σχημάτισε τη δικογραφία όπως όφειλε».
Ξεκαθάρισε δε πως «η ανθρωπιά δεν μπορεί να είναι άλλοθι για συγκάλυψη». Μια δήλωση που έριξε περισσότερο λάδι στη φωτιά — αν και, στην προκειμένη περίπτωση, η φωτιά έκαιγε ήδη εντός της κυβέρνησης.
Λίγες ώρες αργότερα ο Βασίλης Κικίλιας απάντησε στη Ντόρα Μπακογιάννη, μέσω του ραδιοφωνικού σταθμού Real FM.
Ο υπουργός μίλησε για καθήκον, καθώς όπως τόνισε ο Λιμενάρχης «παρέβη τους οικείους κανονισμούς του λιμενικού σώματος ως προς την άμεση ενημέρωση των προϊστάμενων του και ως προς τον άμεσο σχηματισμό της δικογραφίας».
Κικίλιας : «Η ανθρωπιά δεν είναι άλλοθι για συγκάλυψη»
«Ένας ηλικιωμένος άνθρωπος έχει γρονθοκοπηθεί μέσα σε ένα πλοίο στο λιμάνι των Χανίων. Θα μπορούσε και να έχει τραυματιστεί θανάσιμα. Υποβλήθηκε μήνυση από τον παθόντα. Δεν μπορεί να ζητεί κανείς να κάνουμε ότι δεν συνέβη τίποτε για λόγους ανθρωπιάς. Η ανθρωπιά δεν είναι άλλοθι για συγκάλυψη», είπε αρχικά ο Βασίλης Κικίλιας και πρόσθεσε: ««Διατάχθηκε ΕΔΕ που είναι θεσμική διαδικασία, όχι τιμωρία. Είναι η μόνη οδός για να αποδειχθεί αν υπήρξε παράλειψη ή όχι. Προβλέπεται στον νόμο. Συνιστά καθήκον και προφανώς όχι αλαζονεία. Αλαζονεία θα ήταν το αντίθετο, να μην διερευνηθεί το συμβάν που κατήγγειλε ένας συμπολίτης μας επειδή αφορά σε κρατικούς υπαλλήλους. Αδυνατώ να αντιληφθώ τη λογική της αποδοχής ξυλοδαρμών ως απλά ένα σύνηθες φαινόμενο. Αυτό κύριοι είναι ο νόμος της ζούγκλας. Έχουμε κράτος Δικαίου, όχι καφενείο φίλων και γνωστών».
Σημείωσε επίσης ότι: «Ειδικά για τον λιμενάρχη Χανίων είθισται στην διαδικασία μίας ΕΔΕ να μην παραμένει στην θέση ευθύνης του ο διερευνώμενος για να μην παρακωλύεται η έρευνα. Σύμφωνα με τον κύριο Αρχηγό και γι’ αυτό διατάχθηκε η ΕΔΕ από τον κύριο Αρχηγό, ο κ. λιμενάρχης παρέβη τους οικείους κανονισμούς του λιμενικού σώματος ως προς την άμεση ενημέρωση των προϊστάμενων του και ως προς τον άμεσο σχηματισμό της δικογραφίας. Πάντως το περιστατικό όπως το είδατε να εξελίσσεται δημοσίως δείχνει ακριβώς αυτό, την αναλγησία του κράτους απέναντι σε έναν οποιοδήποτε συμπολίτη μας ο οποίος βρίσκεται σε αυτή την δεινή θέση. Αυτό είναι μη αποδεκτό, κύριοι».
Μπακογιάννη: «Τέτοια περιστατικά συμβαίνουν κάθε ημέρα στα πλοία»
Η κ. Μπακογιάννη, υπερασπίστηκε τον λιμενάρχη ως «έντιμο και χαμηλών τόνων λειτουργό που απλώς έπεσε θύμα παρεξήγησης».
Όπως είπε, «τέτοια περιστατικά γίνονται κάθε μέρα στα πλοία» — μια φράση που αν ειπωθεί από οποιονδήποτε άλλον θα θεωρούνταν δικαιολόγηση βίας, αλλά όταν προέρχεται από Μπακογιάννη αποκτά μάλλον την…. αύρα της «λαϊκής σοφίας».
Το αποκορύφωμα ήταν το επιχείρημά της περί «ανθρωπιάς στην εξουσία». «Δεν ασκείς εξουσία διατάσσοντας, αλλά με ανθρωπιά», είπε η βουλευτής Χανίων, λησμονώντας ίσως ότι η ανθρωπιά δεν συνεπάγεται απαλλαγή ευθυνών — και ότι το να «παραβλέπεις» ένα συμβάν ξυλοδαρμού για χάρη ενός «καλού ανθρώπου» δεν είναι ανθρωπιά, είναι μικροπολιτική.
«Έχω στεναχωρηθεί πάρα πολύ γιατί στα Χανιά έχουμε έναν εξαιρετικό Λιμενάρχη. Έναν Λιμενάρχη ο οποίος έβγαλε πέρα αυτό το καλοκαίρι μία από τις δυσκολότερες ασκήσεις. Πέραν του να περιθάλψει μετανάστες, να τους φυλάξει και να τους μεταφέρει μετά στην Αθήνα, ασφαλώς και χωρίς να ανοίξει μύτη με τα καράβια της γραμμής. Ένας άνθρωπος ο οποίος έχει κύρος, χαμηλών τόνων, έντιμος και έγινε ένα συμβάν. Ποιο είναι το συμβάν; Όποιος από εμάς έχει ταξιδέψει με πλοία και είναι κοινός θνητός και βγαίνει μόνος του με το αυτοκίνητο, ξέρει ότι κάθε δεύτερη μέρα τουλάχιστον, ένα καβγάς στο πλοίο θα γίνει. Γιατί; Γιατί ο μπροστινός που έχει παρκάρει έξω έξω καθυστερεί λίγο. Αυτός, λοιπόν, συνήθως υβρίζεται από όλους τους υπόλοιπους, άλλοι κορνάρουν και γίνεται χαμός. Έγινε ένα συμβάν, πιαστήκαν στα χέρια ένας νεαρός με έναν άνθρωπο μεγαλύτερο», είπε αρχικά η βουλευτής Χανίων και συνέχισε:
«Καταγράφηκε το συμβάν, τελείωσε η υπόθεση. Εμείς είμαστε και λίγο θερμόαιμοι σε αυτό τον νομό. Και ω του θαύματος, ο Λιμενάρχης τίθεται σε διαθεσιμότητα, ξεκινάει ΕΔΕ, λες και έγινε κάτι το οποίο ήταν πρωτοφανές και δεν έχει ποτέ ξανασυμβεί. Και βγαίνουνε όλα τα Χανιά. Όταν σας λέω όλα τα Χανιά, μιλάμε όλοι οι βουλευτές, τέσσερις είμαστε στα Χανιά οι βουλευτές, συμπεριλαμβανομένου και του Πολάκη. Όλη η τοπική αυτοδιοίκηση, ομόφωνο ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων και λέει «για όνομα του Θεού». Για έναν άνθρωπο που συνταξιοδοτείται σε δύο μήνες, δηλαδή να φύγει με ένα στίγμα αυτός ο άνθρωπος, ο οποίος έχει υπηρετήσει όλα αυτά τα χρόνια στο λιμενικό για την παρορμητική απόφαση του υπουργού να προχωρήσει, χωρίς φαντάζομαι να ξέρει και όλα τα σχετικά στοιχεία. Και είναι ακριβώς αυτό που σας έλεγα πριν. Δίνει μια μάχη ο Μητσοτάκης, λέει ότι οι φαινόμενα αλαζονείας πρέπει να παταχθούν και να ‘το. Στα Χανιά το έχουμε και το έχουμε ακέραιο. Αυτή την εικόνα, η οποία τώρα αδικεί μια ολόκληρη κυβέρνηση. Μία κυβέρνηση που έκανε χθες αυτό, θα μου πείτε δεν είναι Αθήνα, δεν είναι το κέντρο, ποιος να ασχοληθεί και τα λοιπά με τα Χανιά, με ένα λιμενάρχη. Μα η εξουσία ασκείται και με ανθρωπιά. Δεν ασκείς την εξουσία αλαζονικά, διατάσσομεν. Πέρασε η εποχή αυτή, την ασκείς με αξιοπρέπεια και με ανθρωπιά. Και λυπάμαι πάρα πολύ, μα πάρα πολύ, για αυτό το συμβάν, διότι πραγματικά έχει φέρει μια τεράστια αναστάτωση».
Καταλήγοντας η Ντόρα Μπακογιάννη δήλωσε: «Στα Χανιά σήμερα όλοι λένε ότι είναι άδικο και όταν ο λαός νιώθει ότι συμβαίνει κάτι το οποίο είναι άδικο, ξεσηκώνεται. Πώς να το κάνουμε; Και θα ακούσω, δεν έχω καμία αμφιβολία, για ρουσφέτια. Πρώτον, κανένας δεν ασχολήθηκε με τις επιλογές του λιμενικού, ούτε είμαστε μέσα σε θέση να ξέρουμε ποιος και τι μπαίνει σε κάθε θέση. Από την άλλη μεριά, η πορεία των ανθρώπων αποδεικνύει την αξία τους. Και η πορεία αυτού του ανθρώπου την απέδειξε. Άρα, μιλάμε για μια αποκατάσταση δικαιοσύνης».
Όταν τα «δικά μας παιδιά» είναι υπεράνω του νόμου
Η κόντρα με τον Κικίλια φανέρωσε και κάτι βαθύτερο: τη διαχρονική νοοτροπία της οικογενειοκρατίας, όπου το «δίκιο» ορίζεται ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας ή πολιτικής σχέσης.
Στα Χανιά, λέει η Ντόρα, «όλοι είναι στο πλευρό του λιμενάρχη». Ίσως γιατί όλοι ξέρουν ότι όταν έχεις τις «σωστές γνωριμίες», η δικαιοσύνη μπορεί να περιμένει.
Ο Κικίλιας, προς τιμήν του, έμεινε σταθερός: «Έχουμε κράτος δικαίου, όχι καφενείο φίλων και γνωστών». Μια φράση που ακούγεται σχεδόν επαναστατική σε μια κυβέρνηση όπου οι ισορροπίες είναι πιο εύθραυστες κι από το ίδιο το πολιτικό της αφήγημα.
Για άλλη μια φορά, λοιπόν, ο νόμος βρέθηκε αντιμέτωπος με το «Μητσοτακέικο σύστημα αξιών»: όταν ο πολίτης δέρνει, φταίει ο πολίτης. Όταν φταίει ο «δικός μας» αξιωματικός, φταίει ο υπουργός που τόλμησε να αγγίξει τα Χανιά.
Η Ελλάδα του 2025 μπορεί να έχει περάσει στην ψηφιακή εποχή — αλλά πολιτικά, φαίνεται πως παραμένει εγκλωβισμένη στο ίδιο παλιό μοντέλο: μια χώρα όπου η ευθύνη σταματά εκεί που αρχίζει η συγγένεια.
Το περιστατικό που οδήγησε σε ΕΔΕ και στην απομάκρυνση του Λιμενάρχη Χανίων
Ο Βασίλης Κικίλιας έδωσε εντολή στον αρχηγό του Λιμενικού Σώματος, αντιναύαρχο Λ.Σ. Τρύφωνα Κοντιζά, για διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) για τον λιμενάρχη Χανίων, καθώς και διερεύνησης πειθαρχικών ευθυνών του πληρώματος του Ε/Γ-Ο/Γ πλοίου «Αριάδνη», για περιστατικό βιαιοπραγίας που σημειώθηκε το πρωί της περασμένης Τετάρτης (22/10), εντός του γκαράζ του πλοίου κατά τον κατάπλου του στο λιμάνι των Χανίων.
Η ΕΔΕ διατάχθηκε καθώς ο λιμενάρχης Χανίων δεν προέβη στον απαιτούμενο σχηματισμό δικογραφίας για το πλήρωμα του πλοίου, ούτε ενημέρωσε άμεσα την ηγεσία του υπουργείου και του Λιμενικού Σώματος, όπως προβλέπεται από τους ισχύοντες κανονισμούς.
Μέχρι την ολοκλήρωση της ΕΔΕ, ο λιμενάρχης Χανίων απομακρύνεται από τα καθήκοντά του.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένας 72χρονος επιβάτης έπεσε θύμα επίθεσης από 36χρονο συνεπιβάτη, οδηγό ενός μαύρου τζιπ, που είχε καθυστερήσει να προσέλθει στο όχημά του για την αποβίβαση.
Το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εξέδωσε ανακοίνωσή του στην οποία αναφέρει, ότι «τέτοιες συμπεριφορές είναι απολύτως απαράδεκτες και δεν πρόκειται να γίνουν ανεκτές. Πρωταρχικό μέλημα και υποχρέωση είναι πάντα η ασφάλεια και ο σεβασμός προς τον επιβάτη».
Σύμφωνα με πληροφορίες, το επεισόδιο σημειώθηκε μεταξύ δύο οδηγών στο γκαράζ του πλοίου, μπροστά στα μάτια επιβατών και μελών του πληρώματος, προκαλώντας αναστάτωση κατά τον κατάπλου του «Αριάδνη» στο λιμάνι της Σούδας.
