Σημαντική μείωση της ενεργειακής φτώχειας καταγράφει το Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο τέθηκε πρόσφατα σε δημόσια διαβούλευση. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά μειώθηκαν κατά 21% το 2023 σε σχέση με το 2016, υποχωρώντας από 15,9% (690.000 νοικοκυριά) σε 12,6% (540.000 νοικοκυριά). Στόχος της κυβέρνησης είναι το ποσοστό αυτό να πέσει στο 4% έως το 2030 — περίπου 172.000 νοικοκυριά.
Το νέο σχέδιο στηρίζεται σε τρεις βασικούς άξονες πολιτικών:
1. Άμεση στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών
Προβλέπονται μέτρα που ανακουφίζουν νοικοκυριά σε συνθήκες ενεργειακής ένδειας, όπως:
-
Καθορισμός ελάχιστης ετήσιας κατανάλωσης κάτω από την οποία απαγορεύεται η διακοπή ρεύματος.
-
Ευέλικτοι και ευνοϊκοί διακανονισμοί ληξιπρόθεσμων οφειλών, με δυνατότητα τμηματικής και άτοκης εξόφλησης.
Τα μέτρα συμπληρώνουν τις ήδη ισχύουσες δράσεις όπως το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο.
2. Δομική αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας
Προωθούνται εκτεταμένες δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και αξιοποίησης ΑΠΕ σε κατοικίες ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών.
Προβλέπεται:
-
Επιδοτήσεις που μπορούν να φτάσουν έως και το 100% για όσους βρίσκονται σε ακραίες συνθήκες ενεργειακής φτώχειας.
-
Προτεραιότητα στην ανακαίνιση κατοικιών με χαμηλή ενεργειακή απόδοση.
-
Προστασία ενοικιαστών από υπέρογκες αυξήσεις ενοικίων εξαιτίας των παρεμβάσεων.
3. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση
Το σχέδιο προβλέπει δράσεις εκπαίδευσης και ενημέρωσης ώστε τα νοικοκυριά να γνωρίζουν τα δικαιώματα, τα διαθέσιμα μέτρα στήριξης και τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας.
Σύμφωνα με τα συνοδευτικά στοιχεία, η ενεργειακή φτώχεια κορυφώθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και αυξήθηκε πιο ήπια στην περίοδο της ενεργειακής κρίσης, χάρη στις κρατικές επιδοτήσεις στα τιμολόγια. Το 2023, τα χαμηλότερα ποσοστά ενεργειακής ένδειας καταγράφονται στην Αττική (6,7%) και στο Νότιο Αιγαίο (9%), ενώ τα υψηλότερα εμφανίζονται στη Δυτική Μακεδονία (20,9%) και τη Θεσσαλία (20,4%).
