Ειδικός σε θέματα ύπνου εξηγεί γιατί πολλοί άνθρωποι με δυσκολίες ύπνου αντιμετωπίζουν προβλήματα μνήμης.
Ένας στους τρεις ενήλικες δεν κοιμάται όσο θα ήθελε, με συνέπεια να υπονομεύει την ασφάλεια και την υγεία του. Ταυτοχρόνως μπορεί να πλήττει τη μνήμη του, καθώς ολοένα περισσότερες μελέτες υποδηλώνουν ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να τη διαταράξει.
Η έλλειψη ύπνου είναι τόσο συχνή ώστε το σχεδόν 40% των ενηλίκων αναφέρουν πως αποκοιμούνται άθελά τους στη διάρκεια της ημέρας. Μάλιστα αυτό τους συμβαίνει τουλάχιστον μία φορά το μήνα.
Πώς μπορεί όμως η έλλειψη ύπνου να επηρεάζει τη μνήμη; «Ένα από τα παράδοξα της έρευνας για τον ύπνο είναι ότι δεν γνωρίζουμε γιατί ακριβώς κοιμόμαστε. Ξέρουμε όμως πολλά για την αξία και τη χρησιμότητά του. Και η εδραίωση της μνήμης είναι μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες του», απαντά η Dr. Alicia Roth, ψυχολόγος ύπνου στο Κέντρο Διαταραχών Ύπνου της Cleveland Clinic, στο Οχάιο.
Μελέτες έχουν δείξει ότι ο ύπνος πριν τη μάθηση βοηθεί τον εγκέφαλο να προετοιμαστεί για τον αρχικό σχεδιασμό των αναμνήσεων. Αντίστοιχα, ο ύπνος μετά τη μάθηση είναι απαραίτητος για να αποθηκευτούν οι νέες αναμνήσεις και να ανακληθούν αργότερα στη μνήμη.
Επιπλέον, όταν είμαστε άϋπνοι η ικανότητά μας να μάθουμε κάτι νέο μειώνεται έως και 40%. Ως φαίνεται, η έλλειψη ύπνου πλήττει τον ιππόκαμπο – την δομή στον κροταφικό λοβό του εγκεφάλου που αποτελεί το κέντρο της μνήμης.
Η Dr. Roth επισημαίνει πως όταν ένας άνθρωπος δεν κοιμάται καλά, θα διαπιστώσει αργά ή γρήγορα ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες με την βραχυπρόθεσμη μνήμη του. Μπορεί, λ.χ., να μην θυμάται όλες τις λεπτομέρειες από τις συζητήσεις που κάνει.
Αν όμως η έλλειψη ύπνου επιμείνει, τότε θα αρχίσει να επηρεάζεται και η μακροχρόνια μνήμη. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα δυσκολεύονται να θυμηθούν γεγονότα του παρελθόντος.
Τι να κάνετε
Η Dr. Roth επισημαίνει ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει πολλές αιτίες. Εάν μπαίνετε εγκαίρως στο κρεβάτι αλλά δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή/και δεν κοιμάστε καλά, συνιστά να ζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού. Μπορεί να πάσχετε από διαταραχές όπως η αϋπνία, η υπνική άπνοια κ.λπ.
Όντως, μελέτες έχουν δείξει πως η υπνική άπνοια μπορεί να πλήξει τη μνήμη και άλλες νοητικές λειτουργίες όπως:
- Η προσοχή
- Η κριτική σκέψη
- Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
Και αν αναρωτιέστε πόσον ύπνο χρειαζόμαστε, η απάντηση είναι διαφορετική για κάθε άτομο, λέει. Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι ενήλικες χρειάζονται 7 έως 9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Ωστόσο ρόλο στην ανάπαυση του οργανισμού (και του εγκεφάλου) παίζει και η ποιότητά του.
Σε κάθε περίπτωση, μην προσπαθείτε να εξαναγκάσετε τον εαυτό σας να κοιμηθεί. Η Dr. Roth λέει ότι δεν πρόκειται να το πετύχετε. Επομένως να περιμένετε μέχρι να νυστάξετε πριν μπείτε στο κρεβάτι σας, συνιστά.
Φωτογραφία: istock
