Η τεχνική συνίσταται στην έγχυση βλαστοκυττάρων στη σπονδυλική στήλη. Δοκιμάστηκε σε τέσσερις ασθενείς.
Επιστημονική ομάδα στην Ιαπωνία που ειδικεύεται στα βλαστοκύτταρα, βοήθησε έναν παράλυτο ασθενή να ξαναπερπατήσει, «επαναπρογραμματίζοντας» τα κύτταρα στο νωτιαίο μυελό του.
Το επίτευγμα αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη θεραπείας για πολλούς πάσχοντες από παράλυση. Ωστόσο βρίσκεται ακόμα στα αρχικά στάδια των κλινικών δοκιμών, ενώ δεν φαίνεται να αποδίδει σε όλους τους πάσχοντες.
Η αναπηρία είναι πολύ συχνή σε όλο τον κόσμο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν με σημαντική αναπηρία. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει το 16% του παγκόσμιου πληθυσμού ή 1 στους 6 ανθρώπους.
Πολλοί από αυτούς τους ασθενείς έχουν κινητική αναπηρία και δεν μπορούν να βαδίσουν. Τους ανθρώπους αυτούς προσπαθούν να βοηθήσουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Keio της Ιαπωνίας, με επικεφαλής τον Dr. Hideyuki Okano, καθηγητή Φυσιολογίας και πρόεδρο της Διεθνούς Εταιρείας Μελέτης των Βλαστοκυττάρων (ISSCR).
Όπως αναφέρει η επιστημονική επιθεώρηση Nature, μεταξύ 2021 και 2023 οι επιστήμονες έκαναν έγχυση με 2 εκατομμύρια βλαστοκύτταρα σε τέσσερις ασθενείς. Όλοι τους είχαν υποστεί παράλυση λόγω τραυματισμού στο νωτιαίο μυελό.
Ο νωτιαίος μυελός είναι υπεύθυνος για τη μετάδοση πληροφοριών με τη μορφή ηλεκτρικών σημάτων μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος. Αποτελείται από μία δέσμη νεύρων, που εκτείνονται από το στέλεχος του εγκεφάλου έως χαμηλά στην σπονδυλική στήλη. Όταν υποστεί βλάβη, διακόπτεται η επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και ορισμένων τμημάτων του σώματος. Η συνέπεια είναι μερική ή ολική παράλυση και άλλα προβλήματα, αναλόγως με το τμήμα του που έχει πληγεί.
Πολυδύναμα βλαστοκύτταρα
Οι επιστήμονες έλαβαν αίμα από τους ασθενείς και επεξεργάστηκαν τα κύτταρά τους στο εργαστήριο για να τα μετατρέψουν σε πολυδύναμα βλαστοκύτταρα (pluripotent stem cells – iPS). Πρόκειται για ένα είδος ανώριμων, αδιαφοροποίητων κυττάρων, τα οποία δεν έχουν ακόμα κάποια καθορισμένη λειτουργία στο σώμα. Επομένως, μπορούν να πάρουν πολλές μορφές και να επιτελέσουν πολλές λειτουργίες.
Οι επιστήμονες βρήκαν τρόπο να προγραμματίζουν τα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα για να μετατρέπονται σε νευρικά κύτταρα (νευρώνες). Μετά τη έγχυσή τους, τα κύτταρα αυτά παρήγαγαν νέους νευρώνες, αλλά και νευρογλοιακά κύτταρα, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη και προστασία του νευρικού συστήματος.
Τα αποτελέσματα
Από τους τέσσερις ασθενείς που έκαναν την έγχυση, οι δύο ανέκτησαν σε σημαντικό βαθμό τις κινητικές λειτουργίες τους. Ο ένας σηκώθηκε και ξαναπερπάτησε, ενώ ο δεύτερος άρχισε να κάνει κάποιες κινήσεις. Οι υπόλοιποι δύο είχαν ελάχιστη βελτίωση. Επιπλέον, έναν χρόνο μετά την έγχυση, οι ασθενείς δεν είχαν εκδηλώσει σοβαρές παρενέργειες στη θεραπεία.
Οι τέσσερις ασθενείς είχαν κάνει τη θεραπεία σχετικά νωρίς μετά τα ατυχήματά τους. Είχαν παρέλθει από 2 έως 4 εβδομάδες. Αυτό μπορεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την επιτυχία της, εκτιμούν οι ερευνητές.
Αν και τα ευρήματα είναι ελπιδοφόρα, απαιτούνται πολλές ακόμα έρευνες για να ελεγχθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της μεθόδου, σχολίασε ο Dr. James St John, καθηγητής Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Griffith, στην Αυστραλία.
Κατ’ αρχάς πρέπει να βεβαιωθούν οι γιατροί ότι οι δύο ασθενείς που ανταποκρίθηκαν στη θεραπεία με τα βλαστοκύτταρα, δεν θα μπορούν να αναρρώσουν από μόνοι τους. Επιπλέον, πρέπει να καταλάβουν γιατί δεν ανταποκρίθηκαν οι άλλοι δύο.
Τέλος, επισημαίνει ότι τα ευρήματα των επιστημόνων από την Ιαπωνία πρέπει να αξιολογηθούν από ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να επαληθευτούν. Το βήμα αυτό είναι απαραίτητο για την επαλήθευση κάθε ιατρικής έρευνας ή κλινικής μελέτης.
Φωτογραφία: iStock
